Sekrety waluty Wikingów
Szwedzki pierścień Forsa dostarcza nowych informacji na temat systemu monetarnego epoki wikingów. Jest to najstarszy udokumentowany zapis wartości w Skandynawii. Inskrypcja pierścienia opisuje, to jak wikingowie radzili sobie się z grzywnami w elastyczny i praktyczny sposób.
Wcześniej inskrypcja z Forsaringen była źródłem inspiracji, według których grzywny musiały być płacone zarówno wołem, jak i dwiema rudami srebra. Oznaczałoby to, że winny musiał zapłacić dwoma różnymi rodzajami towarów, co byłoby zarówno niepraktyczne, jak i czasochłonne— mówi Rodney Edvinsson, profesor historii gospodarczej na Uniwersytecie Sztokholmskim, który przeprowadził badanie.
Forsa to żelazny pierścień z regionu Hälsingland, datowany na IX lub X wiek. Runiczny napis na pierścieniu opisuje grzywny za określone wykroczenie. Płatność miała być dokonana w formie wołów i srebra. Badacze uważają, że pierścień był używany także jako klamka do drzwi. Jest obecnie najstarszym znanym zachowanym tekstem prawnym w Skandynawii, informuje portal „Popular Science„.
Informacje odczytane z inskrypcji wskazują na elastyczny system opłat, w którym zarówno woły, jak i srebro mogły być używane jako jednostki płatnicze. Jeśli ktoś miał łatwiejszy dostęp do wołów niż do srebra, był w stanie zapłacić grzywnę wołem. I odwrotnie, jeśli ktoś miał srebro, ale nie miał wołów, mógł zapłacić dwiema rudami srebra
Nowa interpretacja pierścienia pokazuje, że Wikingowie mieli system, w którym zarówno woły, jak i srebro służyły jako jednostki płatnicze. System ten pozwalał na jednoczesne używanie wielu typów jednostek rozliczeniowych. Zmniejszano w ten sposób złożoność transakcji i ułatwiało wywiązywanie się z zobowiązań finansowych. Nowa interpretacja pierścienia Forsa lepiej odpowiada również na pytanie, w jaki sposób rozwijał się skandynawski system monetarny.
„Jako historyk gospodarczy szczególnie szukam danych historycznych, które są ekonomicznie logiczne, to znaczy, które pasują do innych współczesnych lub historycznych systemów ekonomicznych. Wycena wołu na dwie rudy lub 50 gramów srebra w X-wiecznej Szwecji przypomina współczesne wyceny w innych częściach Europy, wskazując na wysoki stopień integracji i wymiany między różnymi gospodarkami” — mówi Rodney Edvinsson, prowadzący badania nad pierścieniem.
Badanie podkreśla znaczenie wykorzystania nowoczesnych teorii ekonomicznych do interpretacji źródeł historycznych. Łącząc teorię ekonomiczną z odkryciami archeologicznymi i historycznymi, otwierają się nowe możliwości badań interdyscyplinarnych i głębszego zrozumienia średniowiecznej ekonomii.
Maciej Bzura
