Sensacyjne odkrycia w zaginionym rzymskim mieście Claterna

Podczas wykopalisk we włoskim regionie Emilia-Romania na obszarze dawnego rzymskiego miasta Claterna, które bywa określane jako „Pompeje Północy”, archeolodzy odkryli 50 unikatowych klejnotów oraz 3000 monet, z których znaczna część jest ozdobiona wizerunkami starożytnych rzymskich bóstw.  

Na stanowisku Claterna we Włoszech badacze dokonali niezwykłych odkryć, które zapowiadają, iż miejsce to może stać się jednym z najbardziej spektakularnych lokacji archeologicznych północnych Włoszech. Dawne rzymskie miasto było położone przy strategicznie kluczowej drodze Via Aemilia oraz między koloniami (czyli miastami znajdującymi się na podbitych terenach) Bononia (Bolonia) i Forum Cornelii (Imola), informuje portal „Arkeonews„. Jak twierdzą badacze jednym z najcenniejszych znalezisk okazała się wyjątkowa moneta quinarius – była to srebrna rzymska moneta wprowadzona w czasach republiki, która miała wartość pół denara.  Monety te zostały znalezione w Claternie w ruinach dawnego miejskiego teatru. Na monecie znajduje się scenka przedstawiająca inskrypcję „skrzydlate zwycięstwo” oraz napis „ROMA”, który był świadectwem zwycięstw militarnych oraz związku miasta z rzymską władzą. Większość odkrytych monet została odlana głównie ze srebra i brązu. O odkryciu poinformowano na stronie internetowej włoskiego Ministerstwa Kultury.

„Mamy do czynienia z największym niestratyfikowanym obszarem archeologicznym w północnych Włoszech. Biorąc pod uwagę znaczenie i liczbę dotychczas odkrytych znalezisk, prawdopodobnie możemy określić to miejsce jako Pompeje Północy” – stwierdziła w oświadczeniu Lucia Borgonzoni, włoska podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury. Włoski urzędnik stwierdził również, że ​​„znaleziska dostarczają bardzo cennych i znaczących materiałów”. Odkrycie srebrnych monet i kolorowych klejnotów, które najprawdopodobniej były produkowane lokalnie, sugerują, że Claterna była nie tylko ośrodkiem tranzytowym i punktem pielgrzymek, ale także tętniącym życiem ośrodkiem handlowym. „Było to centrum handlowe mające bezpośrednie kontakty z Rzymem” – stwierdziła Borgonzoni.

Bezcennymi znaleziskami okazały się dziesiątki kolorowych klejnotów z wygrawerowanymi podobiznami różnych bóstw i ważnych budowli, w tym lokalnego teatru w którym zostały znalezione monety quinarius. W czasie wcześniejszych prac archeolodzy odkryli w Claternie forum, ulice, mieszkanie z wielobarwnymi mozaikami i łaźnie rzymskie. Wśród odkrytych w Claternie skarbów znajduje się także rzymska willa z niezwykle zachowanymi mozaikami. Do tej pory badacze przekopali jedynie około jednej dziesiątej obszaru na którym znajdowało się rzymskie miasto. Wykopaliska w Claternie będą kontynuowane w przyszłości, a włoskie Ministerstwo Kultury ma nadzieję, iż starożytny teatr zostanie odrestaurowany. Deklarowanym celem jest przekształcenie Claterny ze stanowiska archeologicznego w park archeologiczny o znaczeniu międzynarodowym.

Claterna najpewniej została założona jako kluczowy punkt postoju dla rzymskich legionistów pomiędzy dwiema dużymi koloniami Bononia i Forum Cornelii. Wszystkie osady wybudowane wzdłuż drogi Via Romana znajdowały się w odległości jednego dnia marszu legionistów. Położenie Claterny było strategicznie ważne w rzymskiej sieci drogowej. Wraz z początkiem rzymskiej kolonizacji Galii Cisalpińskiej i budową Via Aemilia, Claterna została wybudowana w wyniku bliskości w jej okolicy innego ważnego szlaku, być może Via Flaminia Minor, który przecinał Apeniny i łączył drogę Aemilia z Arezzo. Założona na początku II wieku p.n.e., Claterna początkowo rozwijała się jako skromna wioska, a następnie uzyskała status municipium w I wieku p.n.e. i stała się stolicą obszaru między strumieniami Idice i Sillaro. Podobnie jak wiele innych miast Imperium Rzymskiego, Claterna zaczęła podupadać podczas burzliwego kryzysu III wieku n.e. Pod wpływem spadku znaczenia rzymskich instytucji i degradacji ich wpływów ekonomicznych i politycznych oraz w związku z najazdami barbarzyńców, które charakteryzowały tę epokę, miasto stopniowo ubożało oraz się wyludniało. Proces ten zakończył się ostatecznie całkowitym opuszczeniem tego ośrodka miejskiego między końcem V wieku, a początkiem VI wieku, w okresie po upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Claterna stała się rzadkim przykładem zaginionego miasta w regionie Emilia-Romania.

Marcin Jarzębski