Teleskop Hubble’a uchwycił galaktykę JW39

Astronomowie za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali galaktykę meduzy JW39. Obiekt znajduje się w odległości ponad 900 milionów lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Warkocz Bereniki i jest jedną z niewielu badanych struktur tego typu.

Jak tłumaczą astronomowie z NASA, pomimo spokojnego wyglądu JW39, dryfuje ona w niezwykle wrogim środowisku – gromadzie galaktyk. W porównaniu do ich bardziej odizolowanych odpowiedników, obiekty w gromadach galaktyk są często zniekształcane przez przyciąganie grawitacyjne większych sąsiadów, które może skręcać większe skupiska gwiazd w różne kształty.

Przestrzeń między galaktykami w gromadzie jest, jak wskazują naukowcy, również przeniknięta gorącą plazmą znaną jako ośrodek wewnątrzgromadny. Chociaż plazma ta jest niezwykle słaba, galaktyki poruszające się w niej doświadczają oporów, podobnych do tych, gdy pływacy walczący z prądem rzeki, a interakcja ta może pozbawić galaktyki ich gazu, z którego formują się gwiazdy.

Ta interakcja pomiędzy ośrodkiem wewnątrzgwiazdowym a galaktykami nazywana jest przez astronomów „strippingiem ciśnieniowym” (ang. ram-pressure stripping) i jest procesem odpowiedzialnym za powstanie wąsów tej galaktyki meduzy. Gdy JW39 przemieszczała się przez gromadę, ciśnienie ośrodka wewnątrzgromadnego pozbawiało ją gazu i pyłu, tworząc długie wleczone wstęgi formacji gwiazdowych, które teraz rozciągają się od dysku galaktyki.

Astronomowie korzystający z kamery Hubble’a Wide Field Camera 3 szczegółowo zbadali te ciągnące się wąsy, ponieważ są one szczególnie ekstremalnym środowiskiem dla formowania się gwiazd. Co zaskakujące, odkryli oni, że formowanie się tych obiektów w „mackach” galaktyk meduz nie różniło się zauważalnie od formowania się gwiazd w dysku galaktyki.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Emil Gołoś