W najstarszej stoczni na świecie z wyspy Dana produkowano nawet 600 statków rocznie

Profesor Hakan Öniz, który wraz ze swoim zespołem w 2015 roku na położonej w pobliżu miasta Mersin w południowej Turcji wyspie Dana odkrył największą i najstarszą stocznię świata, właśnie ogłosił, że na terenie tego stanowiska archeologicznego z epoki brązu zostały znalezione nowe niezwykłe zabytki.

Mała śródziemnomorska wyspa Dana, która jest położona w prowincji Mersin w południowej Turcji, jest miejscem w którym przed laty została zidentyfikowana najstarsza znana stocznia. Działała ona prężnie w czasach epoki brązu. Jak wynika z najnowszych ustaleń dokonanych przez kierowaną przez prof. Hakana Öniza z Uniwersytetu Akdeniz, placówka ta była w stanie produkować nawet blisko 300 statków równocześnie.

Szacunki te wynikają z tego, że w sumie archeolodzy na wyspie Dana odkryli pozostałości nawet 294 ramp – każda jedna dodatkowa rampa umożliwiała równoległą budowę jeszcze jednego statku więcej. Kilkaset ramp zidentyfikowanych w tym miejscu różniły się od siebie pod kątem wielkości, poziomu podparcia i stabilności – tym samym w zależności od tych cech za ich pomocą można było produkować zarazem duże, średnie jak i małe statki.

W toku prac badawczych prowadzonych na wyspie Dana w 2024 r. archeolodzy odkryli, że małe statki jak i łodzie były budowane w specjalnej wydzielonej części stoczni, która znajdowała się za miejscem, gdzie produkowano większe statki. Ostatnie odkrycie dokonane przez zespół Öniza zostały szczegółowo opisane w międzynarodowym czasopiśmie naukowym „Journal of Maritime Archaeology”.

Prof. Hakan Öniz powiedział, że odkryte na wyspie Dana rampy były łatwo dostępne od strony morza i służyły do budowy nowych statków lub konserwacji starszych łodzi. Ekspert podkreślił, że bardzo spektakularnym wynikiem jest już znalezienie stu takich ramp pochodzących z danych okresów historycznych, a jako że wynik ten w przypadku stanowiska archeologicznego na wyspie Dana można przemnożyć prawie dokładnie przez 3, to fakt ten czyni to miejsce szczególnie wyjątkowym.

„Byliśmy bardzo podekscytowani, gdy je znaleźliśmy. Natychmiast zgłosiliśmy to do Ministerstwa Kultury i Turystyki. W 2016 r., po uzyskaniu pozwolenia od naszego ministerstwa, ponownie rozpoczęliśmy prace nad tymi 100 rampami na wyspie Dana, a w latach 2016-2017 zidentyfikowaliśmy w naszych badaniach łącznie 294 rampy okrętowe. Posiadanie 294 ramp oznacza możliwość budowy 294 statków jednocześnie, a wiemy, że w czasach starożytnych budowa statku zajmowała około sześciu miesięcy” – zauważył specjalista.

Jak stwierdził prof. Hakan Öniz, średni czas jaki był potrzebny do budowy statku w epoce brązu wynosił 6 miesięcy. Tym samym biorąc pod uwagę jak dużych rozmiarów była stocznia na wyspie Dana i liczbę odkrytych na niej ramp, w ciągu roku mogło na jej terenie powstawać nawet 500-600 statków wojennych. Ekspert podkreślił, że tak duża liczba statków musiała wpływać na balans siły w regionie wschodniego Morza Śródziemnego epoki brązu. 

Marcin Jarzębski