Antyczni ludzie wytwarzali przedmioty z meteorytów

Zespół hiszpańskich archeologów z Instytutu Historii w Wyższej Radzie Badań Naukowych (CSIC) w Madrycie, opublikował w wydawanym przez ten ośrodek piśmie „Trabajos de Prehistoria”, dowody na to, że kowale z Epoki Brązu potrafili tworzyć przedmioty z meteorytów.

Kolekcja tzw. Skarbu z Villeny, odkryta 1 grudnia 1963 r. przez Jose Marię Solera, składa się z 66 elementów wykonanych z różnych metali i posiadających różne formy. Są wśród nich m.in. miski, bransolety, butelki oraz szereg mniejszych ozdób, które wykonane zostały głównie ze złota.

Naukowcy napotkali jednak trudności w dokładnym określeniu wieku tego odkrycia. Dotychczas naukowcy mieli problem z określeniem wieku znalezionych w Villenie przedmiotów właśnie z powodu występującego w nich żelaza.

Archeolodzy zbadali znalezioną w hiszpańskim Villena biżuterie za pomocą spektometri mas. Dzięki metodzie, polegającej na pomiarze stosunku masy do ładunku elektrycznego jonów wiadomo już, że wiele z obiektów zostało wykonanych z metalu pochodzenia pozaziemskiego. Potwierdza to teorie, że pradawni kowale potrafili pozyskiwać i przetapiać żelazo meteorytowe.

Autorzy badań zaznaczają, że to znalezisko dowodzi możliwości wytwarzania przez człowieka takich przedmiotów w późnej epoce brązu, czyli jeszcze przed rozpoczęciem produkcji żelaza.

W ich ocenie należy pamiętać, że w dawnych czasach dobrze wykonane żelazo było równie wartościowym metalem co złoto czy srebro. Co więcej, mimo że zwykle kojarzona z produkcją broni, stal równie często służyła do wytwarzania biżuterii i innych ozdób.

Skarb z Villenie nie jest jedyną pozostałością po antycznych kowalach, potrafiących wykuwać metal z meteorytów. Oprócz hiszpańskiego znaleziska, datowanego na około 1400-1200 lat przed naszą erą, archeolodzy odkryli także w Szwajcarii grot strzały, również wykonany w ten sam sposób. Jego wiek oceniany jest na 800 lat p.n.e co oznaczałoby, że sztuka wykuwania metalu z meteorytów była stosowana przez wiele wieków. Co więcej, badacze wskazują, że antyczni kowale meteorytów mogli handlować tym rzadkim materiałem z innymi grupami. Europa może więc skrywać więcej takich znalezisk.

Dotychczas odkryto łącznie 55 przedmiotów wykonanych z meteorytowej stali, pochodzącej z 22 miejsc w Azji, Afryce oraz Europie.

Maciej Bzura