Archeolodzy odnaleźli zaginiony szkocki Klasztor Deer

Zespół archeologów, kierowany przez naukowca z Uniwersytetu w Southampton, uważa, że zlokalizował zaginiony przed wiekami Klasztor Deer w północno-wschodniej Szkocji.

Badacze uważają, że pierwszy pisany język szkocki gaelicki na świecie został wykorzystany w klasztorze pod koniec XI lub na początku XII wieku. Teksty te, gaelickie nadania ziemskie, zostały umieszczone na marginesach Księgi Deer, kieszonkowej księgi napisanej między 850 a 1000 rokiem naszej ery.

Naukowcy od dawna spekulowali, że wpisy te zostały dodane, gdy księga znajdowała się w Klasztorze Deer. Archeolodzy uważają, że znaleźli pozostałości budynku zaledwie 80 metrów od ruin opactwa Deer (założonego w 1219 r.), w pobliżu wioski Mintlaw w hrabstwie Aberdeenshire. Badaniami archeologicznymi kierowała Alice Jaspars, doktorantka z wydziału archeologii Uniwersytetu w Southampton, współpracując z Ali Cameronem z Cameron Archaeology.

„Księgi Jeleni jako najwcześniejszy zachowany relikt języka gaelickiego, jest ważnym manuskryptem w historii Szkocji. Chociaż nie wiadomo, gdzie sama książka została napisana, uważa się, że gaelicki na jej marginesach został dodany w dawnym zaginionym Klasztorze Deer” – komentuje Alice Jaspars.

„Dopiski te zawierają odniesienia do założenia klasztoru, wraz z innymi nadaniami ziemi w północno-wschodniej Szkocji. Obecnie wierzymy, że podczas naszych wykopalisk odnaleźliśmy zaginiony Klasztor Deer, w którym zostały one napisane” – dodaje.

Zespół użył datowania radiowęglowego w celu zbadania wieku materiału będącego częścią otworów po słupach, które odkryto w czasie wykopalisk w pobliżu opactwa, które pasują do tego samego okresu, co dodatki w książce. Odzyskano również średniowieczną ceramikę, fragmenty szkła, rysik (spiczaste narzędzie do pisania) i plansze hnefatafl – gry podobnej do szachów, która była popularna do średniowiecza. Te i inne domowe artefakty odzyskane na miejscu wskazują na kompleks klasztorny.

Wykopaliska zbiegły się w czasie z powrotem Księgi Deer do północno-wschodniej Szkocji po raz pierwszy od tysiąca lat. Została ona wystawiona w Galerii Sztuki i Muzeach w Aberdeen podczas trzymiesięcznego wypożyczenia z Biblioteki Uniwersyteckiej w Cambridge.

„Materialny zapis klasztorów z tego okresu jest tak ubogi, że znaleziska takie jak te mogą naprawdę pomóc w naszym ogólnym zrozumieniu tych budowli. Jest to również dodatek do toczącej się dyskusji na temat tego, gdzie Księga Deer będzie przechowywana w przyszłości” – zaznacza Alice Jaspars.

Emil Gołoś