Astronomowie odkryli prawie ciemną galaktykę Nube

Analizując obrazy optyczne z IAC Stripe 82 Legacy Project, astronomowie odkryli przypadkowo nową, prawie ciemną galaktykę. Nowo odkrytą strukturę kosmiczną nazwano „Nube”, ma ona bardzo niską jasność powierzchniową i jest tak masywna jak Mały Obłok Magellana (SMC).

Galaktyki o jasności powierzchniowej słabszej niż 26 mag/arcsec2 (magnitudo na sekundę łuku do kwadratu) są nazywane przez badaczy „prawie ciemnymi galaktykami”. Nie mają one jednoznacznego odpowiednika optycznego i są zwykle pomijane w katalogach optycznych przeglądów szerokiego pola. Jednakże, te słabe struktury mogą wykazywać niezwykle słabą emisję optyczną, gdy zostaną dokładniej zobrazowane.

Astronomowie z Uniwersytetu w La Laguna w Hiszpanii pod kierownictwem Mirei Montes wykryli kolejną galaktykę tego rzadkiego typu. Zidentyfikowali ją podczas wizualnej inspekcji jednego z pól badawczych projektu IAC Stripe 82 Legacy Project – szeroko zakrojonego badania astronomicznego słabych jasności powierzchniowych. Badanie obejmowało Stripe 82 – pas o szerokości 2,5 stopnia wzdłuż równika. Badanie zostało opublikowane w serwisie arXiv.

Nube znajduje się w odległości około 350 milionów lat świetlnych od Ziemi i ma efektywną jasność powierzchniową około 26,75 mag/arcsec2. Naukowcy zakładają, że galaktyka ma 10 miliardów lat, a jej metaliczność została zmierzona na poziomie -1,1.

Jak podają astronomowie, badanie Nube wykazało, że jest ona bardzo rozciągnięta, z promieniem połowy masy wynoszącym 22 500 lat świetlnych. Masa gwiazdowa galaktyki wynosi około 390 milionów mas Słońca, a całkowita masa halo szacowana jest na 26 miliardów mas Słońca. Zdaniem badaczy, wyniki wskazują na efektywną gęstość powierzchniową wynoszącą około 0,9 masy słonecznej/parsek2.

Na podstawie wyników badacze stwierdzili, że Nube jest najbardziej masywną i rozległą galaktyką tego typu, jaką do tej pory wykryto. Struktura kosmiczna okazała się również 10-krotnie bledsza, a jej promień jest trzykrotnie większy niż typowych galaktyk ultra–rozproszonych (UDG) o podobnych masach gwiazdowych. UDG to galaktyki o ekstremalnie niskiej gęstości i rozmiarach porównywalnych do Drogi Mlecznej, ale zawierają one tylko około 1 proc. gwiazd obecnych w naszej galaktyce.

„Rozkład gwiazd w Nube jest reprezentatywny dla rozkładu halo ciemnej materii, stwierdziliśmy, że profil w kształcie solitonu (typowy dla rozmytej ciemnej materii) bardzo dobrze odtwarza obserwowany rozkład gwiazd” – podsumowują badacze.

Emil Gołoś