Einasto – nowa supergromada galaktyk

Naukowcom udało się uchwycić nowe supergromady galaktyk. Największa z nich została nazwana „Einasto”, na cześć estońskiego astrofizyka i jednego z odkrywców wielkoskalowej struktury Wszechświata, Jaana Einasto.

Jak tłumaczą astronomowie, supergromady, to największe i najbardziej masywne zbiory i skupiska galaktyk we Wszechświecie. Astronomowie z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu w Tartu poszerzyły zrozumienie tych rozległych struktur, ale także zdaniem badaczy pomogą rozwiązać tajemnicę ich powstawania. Badania zostały opublikowane w czasopiśmie The Astrophysical Journal.

Badacze ustalili, że typowa masa supergromad jest 6 milionów razy większa od masy Słońca, a ich średni rozmiar wynosi 200 milionów lat świetlnych. Supergromady są około dwóch tysięcy razy większe niż galaktyka Drogi Mlecznej.

„Wyobraźmy sobie jedną monetę o nominale 2 euro na boisku do piłki nożnej, która reprezentuje rozmiar Drogi Mlecznej, a długość boiska symbolizuje ogromną przestrzeń supergromady. Pod względem masy, piłka golfowa odpowiadająca Słońcu sprawia, że masa supergromady odpowiada Mount Everestowi – co świadczy o ich ogromnych rozmiarach” – tłumaczą astronomowie.

Supergromada Einasto, najbardziej masywna spośród odkrytych, jak twierdzą naukowcy, znajduje się w odległości około 3 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Ta kolosalna struktura zawiera masę odpowiadającą około 26 milionom miliardów słońc.

Badacze zidentyfikowali łącznie 662 supergromady oraz określili ich właściwości. Gromady galaktyk znajdujące się wewnątrz supergromady są cięższe niż gromady galaktyk poza supergromadą. Pokazuje to ich zdaniem, że ewolucja i wzrost gromad galaktyk w supergromadach różnią się od tych występujących poza tego typu środowiskiem.

Chociaż supergromady zawierają znaczną masę, jest ona rozłożona na znacznej objętości, co jak twierdzą naukowcy powoduje, że ich gęstość jest mniejsza niż gęstość galaktyk. Jednak jest ona wystarczająca, aby grawitacja wpływała na ruch materii wewnątrz supergromady, w tym ciemnej materii.

Obserwacje pokazują, że nasz Wszechświat ulega przyspieszonej ekspansji, co jak sugerują badacze oznacza, że przestrzeń między galaktykami zwiększa się, powodując ich oddalanie się od siebie. Astronomowie z Obserwatorium w Tartu wykazali, że galaktyki w supergromadach wykazują niższe prędkości ekspansji niż ogólna prędkość ekspansji Wszechświata.

Przypisują to przyciąganiu grawitacyjnemu supergromady, które przeciwdziała ogólnej ekspansji Wszechświata poprzez przyciąganie galaktyk z powrotem. Jednak nie jest ono wystarczająco duże, aby uczynić supergromady układami związanymi grawitacyjnie. Ostatecznie efekt ciemnej energii w rozszerzaniu supergromady przejmie jej przyciąganie grawitacyjne.

Emil Gołoś