Galaktyka podobna do Drogi Mlecznej odkryta we wczesnym Wszechświecie

Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Jamesa Webba, została odkryta najodleglejsza galaktyka spiralna z poprzeczką jaką do tej pory zaobserwowano.

Do tej pory uważano, że galaktyk spiralnych z poprzeczką, takich jak Droga Mleczna, nie można było zaobserwować, zanim Wszechświat, którego wiek szacuje się na 13,8 miliarda lat, osiągnął połowę swojego obecnego wieku. Odkryta galaktyka ceers-2112 przeczy jednak tym założeniom.

„Galaktyka, nazwana ceers-2112, uformowała się wkrótce po Wielkim Wybuchu. Znalezienie jej pokazuje, że galaktyki we wczesnym Wszechświecie mogły być tak uporządkowane jak Droga Mleczna. Jest to zaskakujące, ponieważ te skupiska gwiazd we wczesnym kosmosie były znacznie bardziej chaotyczne i bardzo niewiele z nich miało strukturę podobną do naszej” – mówi Alexander de la Vega z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside.

Ceers-2112 ma poprzeczkę w swoim centrum. Badacze wyjaśniają, że galaktyczny pasek to struktura złożona z gwiazd w galaktykach. Galaktyczne poprzeczki przypominają to co widzimy na Ziemi, wglądają, jak pręt wbity w Galaktykę. Naukowcy twierdz, że możliwe jest znalezienie ich w galaktykach innych niż spiralne, ale są one bardzo rzadkie. Badanie dotyczące nowo odkrytej galaktyki zostało opublikowane w magazynie Nature.

„Prawie wszystkie poprzeczki znajdują się w galaktykach spiralnych. Ta w ceers-2112 sugeruje, że galaktyki dojrzewały i stawały się uporządkowane znacznie szybciej niż wcześniej sądziliśmy, co oznacza, że niektóre aspekty naszych teorii powstawania i ewolucji galaktyk wymagają rewizji” – Tłumaczy de la Vega.

Dotychczasowe rozumienie ewolucji galaktyk przez astronomów zakładało, że galaktyki potrzebowały kilku miliardów lat, aby stać się na tyle uporządkowanymi, by wykształcić poprzeczki.

„Odkrycie ceers-2112 pokazuje, że może to nastąpić w ułamku tego czasu, w ciągu około miliarda lat lub mniej” – mówi de la Vega.

Badacze uważają, że galaktyczne poprzeczki tworzą się w galaktykach spiralnych z gwiazdami, które obracają się w uporządkowany sposób, tak jak ma to miejsce w Drodze Mlecznej.

„W takich galaktykach poprzeczki mogą tworzyć się spontanicznie z powodu niestabilności w strukturze spiralnej lub efektów grawitacyjnych pochodzących z sąsiedniej galaktyki. W przeszłości, gdy Wszechświat był bardzo młody, galaktyki były niestabilne i chaotyczne. Uważano, że w galaktykach wczesnego Wszechświata pręty nie mogły się formować ani długo utrzymywać” – wyjaśnia de la Vega.

Oczekuje się, że odkrycie ceers-2112 zmieni co najmniej dwa aspekty astronomii.

„Po pierwsze, teoretyczne modele formowania się i ewolucji galaktyk będą musiały uwzględniać fakt, że niektóre galaktyki stały się wystarczająco stabilne, aby gościć pręty bardzo wcześnie w historii Wszechświata. Modele te mogą wymagać dostosowania ilości ciemnej materii tworzącej galaktyki we wczesnym wszechświecie, ponieważ uważa się, że ciemna materia wpływa na tempo formowania się prętów. Po drugie, odkrycie ceers-2112 pokazuje, że struktury takie jak pręty można wykryć, gdy wszechświat był bardzo młody. Jest to ważne, ponieważ galaktyki w odległej przeszłości były mniejsze niż obecnie, co utrudnia znalezienie prętów. Odkrycie ceers-2112 toruje drogę do odkrycia większej liczby prętów w młodym wszechświecie” – dodaje de la Vega.

Emil Gołoś