Gromada kulista VVV CL002 opada do centrum galaktyki

Korzystając z teleskopu Magellan Clay w Chile, astronomowie przeprowadzili obserwacje spektroskopowe w wysokiej rozdzielczości galaktycznej gromady kulistej znanej jako VVV CL002. Odkryli oni, że gromada opada w kierunku centrum Drogi Mlecznej.

Gromady kuliste (GC) to zbiory ciasno związanych ze sobą gwiazd krążących wokół galaktyk. Astronomowie postrzegają je jako naturalne laboratoria umożliwiające badania nad ewolucją gwiazd i galaktyk. W szczególności mogą one pomóc badaczom lepiej zrozumieć historię formowania się i ewolucję galaktyk wczesnego typu, ponieważ pochodzenie gromad kulistych wydaje się być ściśle związane z okresami intensywnego formowania się gwiazd.

Znajdująca się w odległości około 23 800 lat świetlnych od Ziemi, jest stosunkowo słabo świecącą gromadą kulistą. Została odkryta w 2011 roku w ramach badania VISTA Variables in the Via Lactea (VVV).  Jest gromadą kulistą, która znajduje się najbliżej centrum Drogi Mlecznej, w odległości 1300 lat świetlnych od tego punktu.

Astronomowie pod kierownictwem Dante Minnitiego z Katolickiego Uniwersytetu Andrés Bello w Santiago (Chile) postanowił przeprowadzić spektroskopię VVV CL002 w wysokiej rozdzielczości w bliskiej podczerwieni, aby dowiedzieć się, w jaki sposób gromada przetrwała tak blisko centrum galaktyki bez zakłóceń pływowych, które by ją rozerwały pod wpływem grawitacji. W tym celu wykorzystano spektrograf Warm INfrared Echelle Spectrograph to Realize Extreme Dispersion and sensitivity (WINERED) znajdujący się na teleskopie Magellan Clay. Odkrycie zostało opublikowane w serwisie arXiv.

Obserwacje wykazały, że VVV CL002 ma wsteczną konfigurację orbitalną oraz to, że jej orbita jest ciaśniejsza niż orbity wszystkich innych znanych GC.

Badanie dostarczyło ważnych informacji na temat składu chemicznego VVV CL002. Stwierdzono, że gromada ma metaliczność na poziomie -0,54 i wykazuje wysoką obfitość pierwiastków alfa. Wskazuje to, że VVV CL002 jest starą gromadą, która uformowała się wraz z innymi tego rodzaju obiektami kosmicznymi. Według astronomów, powstała poza centralnym regionem Drogi Mlecznej, ale obecnie opada w kierunku centrum galaktyki.

„To prowadzi nas do scenariusza, w którym VVV CL002 powstała przy stosunkowo dużym promieniu narodzin gwiazdy, ale od niedawna zaczęła spadać w kierunku centrum. Prawdopodobnie jest skazana na kontynuowanie spirali w kierunku wewnętrznych parseków i zostanie zniszczona w niezbyt odległej przyszłości” – wyjaśniają naukowcy.

Astronomowie podkreślają, że dalsze obserwacje VVV CL002 w wysokiej rozdzielczości mogą być niezbędne do lepszego zrozumienia mechanizmów przetrwania i migracji galaktycznych gromad kulistych.

Emil Gołoś