Jak wielki był anglosaski Londyn?  

Archeolodzy prowadzący prace badawcze na północnym krańcu placu Trafalgar Square w Londynie znaleźli dowody na to, iż stolica Wielkiej Brytanii we wczesnych czasach anglosaskich – przypadających w tym mieście na okres od VII do końca VIII wieku – była znacznie większa od jej dotychczas szacowanej wielkości.

Saskie miasto znane jako Lundenwic zostało założone na zachód od opuszczonego kilka wieków wcześniej przez Rzymian Londinium. Było ono centrum anglosaskiego handlu i rzemieślnictwa. Znajdowało się na terenie, który odpowiada pod kątem położenia dzisiejszej londyńskiej Galerii Narodowej. Archeolodzy z Instytutu Archeologii UCL (Kolegium Uniwersyteckiego w Londynie) prowadzący wykopaliska w tym miejscu, a dokładnie na Jubilee Walk, odkryli wiele pozostałości po tym średniowiecznym mieście, takich jak chociażby palenisko z VII lub VIII wieku.

W szczegółowym raporcie badacze przedstawiają nowy obraz Lundenwic, którego centrum miejskie rozciągało się dalej na zachód niż do tej pory uważali historycy. Prace archeologiczne na terenie Jubilee Walk były spowodowane budową tunelu łączącego dwie oddalone od siebie części londyńskiej Galerii Narodowej: Sainsbury Wing i stanowiący główną część obiektu neoklasyczny budynek Wilkinsa. Jubilee Walk powstała w trakcie budowy skrzydła Sainsbury Wing w 1991 r. Istotne znaczenie tego miejsca sięga czasów XIV-wiecznego angielskiego władcy, króla Ryszarda II Plantageneta. Znajdowały się tam królewskie stajnie, a następnie również budynki mieszkalne, informuje portal „Arkeonews„.

„Odkryte przez nas dowody wskazują, że centrum miejskie Lundenwic rozciągało się dalej na zachód niż pierwotnie sądzono. Odkrycie to było tym bardziej ekscytujące, że mieliśmy okazję podzielić się nim, a także wyjaśnić jak odnosi się ono do ogólnej archeologii Londynu, z młodymi ludźmi z tego miasta” – powiedziała Stephen White, starszy archeolog z Archaeology South-East, stanowiącego część UCL.

Otoczone murami rzymskie miasto Londinium zostało opuszczone przez swoich mieszkańców w V wieku n.e. Wraz z podbojem zachodniej Brytanii przez germańskie plemiona Sasów, Anglów i Jutów (określanych zbiorczo mianem Anglosasów), osada przesunęła się na zachód wzdłuż współczesnej głównej arterii komunikacyjnej Londynu, w postaci ulicy Strand. Od VII wieku osada ta była znana jako Lundenwic i funkcjonowała głównie jako nadbrzeżny ośrodek handlowy. Galeria Narodowa znajduje się na zachodnim krańcu tego anglosaskiego ośrodka miejskiego. Chociaż już wcześniejsze wykopaliska prowadzone w tej okolicy przyniosły liczne zabytki z tego okresu, to dopiero teraz odkryto niezbite dowody, iż centrum Lundenwic rozciągało się tak daleko na zachód.

Archeolodzy w trakcie wykopalisk na terenie Jubilee Walk odkryli palenisko, otwory po słupach i palach, doły, rowy, a także osady podnoszące poziom gruntu terenu. Według wstępnych interpretacji to właśnie w tym miejscu znajdowała się linia zachodniego muru Lundenwic. Zgodnie z przeprowadzonym datowaniem radiowęglowym wiek paleniska został oszacowany na okres pomiędzy 659, a 774 r. Powyżej tych pozostałości anglosaskiego miasta znajdowały się fragmenty późnośredniowiecznych murów Londynu. Zespół archeologów znalazł również ślady świadczące o tym, iż mury te były wielokrotnie naprawiane, a samo ich położenie wraz z upływem stuleci ulegało pewnym zmianom.

Dawne Londinium, będące największym miastem rzymskiej prowincji Brytania, zostało opuszczone przez rzymskie legiony w III wieku, na skutek stopniowego kolapsu i rozpadu Imperium Rzymskiego. W ich miejsce kilkaset lat później wkroczyli anglosascy najeźdźcy, którzy nie widzieli potrzeby w otoczeniu miasta murami. Ostatecznie założyli nowe miasto, które znajdowało się na zachód od Londinium. Lundenwic stało się głównym portem i ośrodkiem regionu Middlesex. Stanowiąca część toponimu fraza „nic” w języku staroangielskim oznaczała miejsce handlu.

Marcin Jarzębski