Jak zniknęli prehistoryczni łowcy Skandynawii?

Siedem tysięcy lat temu, w czasach, gdy formowały się pierwsze społeczności ludzkie, istniały dwa sposoby życia. Starszy z nich, bycie łowcą i zbieraczem, był najbardziej pierwotnym stadium rozwoju pierwszych ludzi. Drugi z nich, oparty na osiadłym trybie życia i rolnictwie, po jakimś czasie niemal zupełnie wyparł łowiectwo.

Naukowcy od dawna zastanawiają się jednak w jakich okolicznościach doszło do tej zmiany. Istnieje wiele różnych koncepcji, która mają odpowiedzieć na to pytanie. Niektórzy archeolodzy uznają, że łowcy pokojowo przyjęli styl życia prehistorycznych rolników, tworząc pierwsze większe społeczności. Najnowsze badania odnośnie prehistorii terenów dzisiejszej Danii, Szwecji i Norwegii ujawniają jednak, że zmiana trybu życia naszych przodków mogła przebiegać w znacznie bardziej drastyczny sposób.

Badacze, reprezentujący szwedzki uniwersytet w Lund, badali próbki DNA pochodzące z kości i zębów prehistorycznych ludzi. Za pomocą tej metody ocenili, że populacja Skandynawii dwukrotnie zmieniała się w sposób nagły i, jak podejrzewają naukowcy, najprawdopodobniej były to pierwsze zbrojne konflikty pierwotnych społeczności. To właśnie poprzez walkę, najazd prehistoryczni rolnicy mieli ponad 7 tysięcy lat temu opanować tereny wcześniej zajmowane przez łowców i rybaków. Zespół archeologów szacuje, że wystarczył okres zaledwie kilku pokoleń, by populacja wędrownych myśliwych zupełnie zniknęła z Skandynawii.

Jest to inna koncepcja od wcześniej uznanych teorii, jakoby zmiana stylu życia pierwotnych łowców na rolników odbywała się w sposób pokojowy. Co więcej, oprócz śladów po ciosach broni, szczątki łowców noszą także ślady chorób przenoszonych przez zwierzęta hodowlane. Oznacza to, że poza zbrojnymi atakami, rolnicy przynieśli z sobą także pierwsze „choroby cywilizacyjne”.

Taki los pierwotnych łowców i rybaków ujawnia znacznie inny obraz prehistorycznej historii. Szwedzcy naukowcy zaznaczają, że była ona znacznie bardziej brutalna niż wcześniej sądzono. Tą teorie zdaje się potwierdzać fakt, że 4 tysiąclecia temu, inna grupa pierwotnych ludzi przybyła do Skandynawii i zbrojnie wypędziła jej ówczesnych mieszkańców. Byli to nomadyczni pasterze z terenów południowej Rosji, którzy podbili rolników, zajmując całą Skandynawię.

Maciej Bzura