Japoński lądownik SLIM niespodziewanie obudził się na Księżycu

Lądownik księżycowy SLIM sprawił niespodziankę japońskim astronomom, budząc się po dwutygodniowej księżycowej nocy, poinformowała JAXA.

Bezzałogowy lądownik Smart Lander for Investigating Moon (SLIM) wylądował w styczniu 2024 roku pod niewłaściwym kątem, przez co jego panele słoneczne były skierowane w niewłaściwą stronę. Japońska Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (Japan Aerospace Exploration Agency, JAXA) poinformowała, że wraz ze zmianą kąta padania promieni słonecznych, lądownik powrócił do życia na dwa dni i przeprowadził obserwacje naukowe krateru za pomocą wysokiej klasy kamery.

Jak zaznaczają badacze, ponownie zapadł w sen, gdy powróciła ciemność, a ponieważ „nie został zaprojektowany na surowe księżycowe noce”, JAXA nie jest pewna, czy się obudzi.

„Wczoraj wysłaliśmy polecenie, na które SLIM odpowiedział. SLIM zdołał przetrwać noc na powierzchni Księżyca, zachowując funkcję komunikacji!” – poinformowała JAXA na portalu X.

Naukowcy stwierdzili, że komunikacja została „przerwana po krótkim czasie, ponieważ wciąż było księżycowe południe, a temperatura sprzętu komunikacyjnego była bardzo wysoka”. Dodano jednak, że „trwają przygotowania do wznowienia operacji, gdy temperatura instrumentów wystarczająco się obniży”. SLIM, nazwany „Moon Sniper” ze względu na technologię precyzyjnego lądowania, wylądował w docelowej strefie 20 stycznia.

Jak zaznaczają astronomowie, wyczyn ten był zwycięstwem japońskiego programu kosmicznego po serii niepowodzeń, czyniąc ten kraj piątym, któremu udało się „miękkie lądowanie” na Księżycu, po Stanach Zjednoczonych, Związku Radzieckim, Chinach i Indiach.

Jednak podczas opadania statek miał problemy z silnikiem i wylądował na boku, co zdaniem naukowców, oznaczało, że panele słoneczne były skierowane na zachód zamiast w górę. Najnowsze doniesienia pojawiły się po tym, jak 17 lutego JAXA przeprowadziła udany start swojej nowej flagowej rakiety H3, po latach opóźnień i dwóch nieudanych próbach.

Kraje takie jak Rosja, Korea Południowa i Zjednoczone Emiraty Arabskie również próbują szczęścia w dotarciu na Księżyc. Pierwszy amerykański statek kosmiczny na Księżyc od czasów Apollo – bezzałogowy lądownik Odysseus zbudowany przez prywatną firmę i sfinansowany przez NASA – wylądował w lutym 2024 roku w pobliżu południowego bieguna Księżyca.

Prywatna japońska firma „ispace” również próbowała wylądować na Księżycu w zeszłym roku, ale sonda zaliczyła „twarde lądowanie” i utracono z nią kontakt.

Emil Gołoś