Madonna della Rosa Rafaela zbadana przez sztuczną inteligencję
Sztuczna inteligencja (AI) rewolucjonizuje świat sztuki, ujawniając, że nie wszystkie elementy słynnego dzieła Rafaela, „Madonna della Rosa”, zostały stworzone przez samego mistrza. Badanie przeprowadzone przez ekspertów z Uniwersytetów Nottingham, Bradford i Stanforda, oparte na zaawansowanej analizie przy pomocy sztucznej inteligencji, dostarczają nowych perspektyw na temat autorstwa i autentyczności w sztuce.
Raffaello Sanzio, znany jako Rafael, był jednym z najwybitniejszych mistrzów renesansu. Jego kariera artystyczna, rozpoczęta w warsztacie ojca i rozwinęła się pod wpływem prac Perugina. Rafael zyskał uznanie dzięki swojemu talentowi do kompozycji, harmonii i delikatności pociągnięć pędzla. Jego sława rozprzestrzeniła się poza Urbino, docierając do Rzymu, gdzie otrzymał liczne zlecenia, w tym freski w Stanze Watykańskim. Słynął z portretów i madonn, a jego styl charakteryzował się idealizacją piękna i subtelnością emocji.
„Madonna della Rosa” to dzieło sztuki, które przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem Jezus, św. Józefem z małym Janem Chrzcicielem. Obraz ten, przechowywany w Museo del Prado w Madrycie, jest ceniony za swoje piękno, duchowość i artystyczną wrażliwość. Kompozycja obrazu jest wyważona, z łagodnymi liniami i harmonijnym rozmieszczeniem postaci. Kolorystyka jest subtelna, z dominującymi odcieniami ciepłych brązów, złotych i delikatnych błękitów, co nadaje dziełu spokojny i harmonijny charakter.
Badanie skupiło się na analizie poszczególnych części obrazu. Wyniki wykazały, że podczas gdy większość obrazu jest rzeczywiście autorstwa Rafaela, twarz Józefa najprawdopodobniej nie została namalowana przez tego samego artystę. Ta rewelacja potwierdza wcześniejsze teorie niektórych ekspertów, którzy sugerowali, że uczeń Rafaela, Giulio Romano, mógł mieć wkład w tworzenie dzieła.
Profesor Hassan Ugail z Uniwersytetu w Bradford, który opracował algorytm rozpoznający autentyczne prace Rafaela z 98 procentową dokładnością, podkreśla, że AI może teraz z dużą pewnością określić, czy dany obraz jest autentycznym dziełem Rafaela. Ta technologia sztucznej inteligencji analizuje obrazy na poziomie mikroskopijnym, rozpoznając styl artysty, od pociągnięć pędzla po paletę kolorów.
Zespół badawczy wcześniej wykorzystał sztuczną inteligencję do analizy tajemniczego obrazu znanego jako „de Brécy Tondo”, który wykazał podobieństwo do „Sykstyńskiej Madonny” Rafaela. Analiza komputerowa potwierdziła, że jest to dzieło Rafaela, co wspierało wcześniejsze badania pigmentów przeprowadzone przez profesora Howella Edwardsa z Uniwersytetu w Bradford, umieszczające dzieło w epoce renesansu.
Profesor David G. Stork z Uniwersytetu Stanforda, pionier w dziedzinie zastosowania wizji komputerowej w badaniach nad historią i interpretacją sztuki, podkreśla, że metody komputerowe powoli, ale pewnie dowodzą swojej przydatności w tradycyjnych humanistycznych studiach nad sztuką. Jednak zawsze muszą być stosowane z głębokim zrozumieniem kontekstu historycznego sztuki i interpretowane w szerszym kontekście wiedzy artystycznej.
Odkrycie, że część „Madonny della Rosa” Rafaela nie została namalowana przez samego mistrza, jest znaczącym przykładem roli, jaką AI może odegrać w autentykacji i badaniu dzieł sztuki. Ta technologia otwiera nowe możliwości dla badań artystycznych, umożliwiając głębsze zrozumienie i docenienie dzieł sztuki na poziomie, który wcześniej był niemożliwy do osiągnięcia.
Szymon Ślubowski
