Perseverance przeszukuje krater Jezero w poszukiwaniu życia na Marsie

Zasilany energią jądrową Perseverance został skierowany do badania krateru Jezero na Marsie. Będzie tam poszukiwał śladów skamieniałego życia.

Krater Jezero został wybrany jako miejsce lądowania głównie dlatego, że jak twierdzą astronomowie, zawiera pozostałości starożytnych mułów i innych osadów, ponieważ prawdopodobnie jest miejscem, w którym rzeka wpadła do jeziora ponad 3 miliardy lat temu. Badacze nie wiedzą, czy w jeziorze istniało życie, ale jeśli tak, Perseverance może znaleźć na to dowody.

Astronomowie przewidują, że Perseverance może natknąć się na zachowane skamieniałości kolonii drobnoustrojów – być może na „stromatolity” (formacje skalne złożone z cienkich lamin węglanu wapnia wytrąconego z wody morskiej jako efekt uboczny życia sinic) – napędzane energią słoneczną bakterie mogłyby być obecne wzdłuż starożytnych linii brzegowych, tak jako to miało miejsce na Ziemi. Jak zaznaczają naukowcy misji Perseverance, skamieniałości takie jak te byłyby wystarczająco duże, aby można je było wyraźnie zobaczyć za pomocą kamer łazika, a także mogłyby zawierać chemiczne dowody na istnienie starożytnego życia, które mogłyby wykryć instrumenty spektroskopowe pojazdu.

Ale jak zaznaczają badacze, nawet w tak optymistycznych scenariuszach nie byłoby całkowitej pewności, że odnalezione skamieniałości świadczą o istnieniu życia, dopóki nie zostałyby sprawdzone pod mikroskopem w laboratoriach na Ziemi. Jak twierdzą naukowcy, dzieje się tak, ponieważ możliwe jest, że elementy geologiczne powstałe w wyniku procesów niebiologicznych przypominają skamieniałości. Są one określane jako pseudoskamieniałości. Dlatego Perseverance nie tylko szuka skamieniałości, ale również zbiera próbki, które będą musiały trafić na Ziemię.

W kwietniu 2024 roku NASA ogłosiła, że do kolekcji łazika dołączyła szczególnie intrygująca próbka numer 24, o nieformalnej nazwie „Comet Geyser”. Pochodzi ona z miejsca zwanego Bunsen Peak, części skalistego złoża zwanego Margin Unit, który znajduje się blisko krawędzi krateru Jezero. Mógł on uformować się wzdłuż linii brzegowej starożytnego jeziora. Instrumenty łazika wykazały, że próbka jest zdominowana przez minerały węglanowe (główny składnik skał takich jak wapień, kreda i trawertyn na Ziemi).

Zdaniem badaczy skała ta mogła powstać w warunkach, które nadają się do zamieszkania – zdolne do wspierania metabolizmu życia. Jednym z warunków byłaby obecność wody. Jak tłumaczą naukowcy, minerały węglanowe i krzemionkowe mogą tworzyć się poprzez bezpośrednie wytrącanie z ciekłej wody. Próbka 24 mogła wytrącić się z wody jeziornej w temperaturach i warunkach chemicznych pozwalających na utrzymanie życia, chociaż jak twierdzą mogą istnieć inne możliwości, które astronomowie muszą sprawdzić.

Emil Gołoś