Pierwsza firma w Anatolii powstała 4 tys. lat temu. Założyło ją 12 osób dysponujących złotem
Na terenie stanowiska archeologicznego Kültepe, znanego także jako Kanesh, które znajduje się w prowincji Kayseri w Kapadocji w centralnej Turcji, badacze odkryli tabliczki sprzed 4 tys. lat. Jak wynika ze znajdujących się na nich inskrypcji, pierwsza firma w Anatolii została założona przez 12 osób, które dysponowały 15 kilogramami złota.
Najnowsze wykopaliska prowadzone na terenie stanowiska Kültepe rzuciły nowe światło na najstarszą historię gospodarczą Anatolii. Na początku II tysiąclecia p.n.e. Asyryjczycy założyli w Anatolii wiele placówek handlowych. Ten okres intensywnej asyryjskiej kolonizacji regionu jest znany w terminologii archeologicznej jako środkowa epoka brązu w Anatolii i odpowiada ona pierwszym dwóm stuleciom II tysiąclecia p.n.e. To właśnie w tych czasach Asyryjczycy byli bardzo aktywni w międzynarodowym handlu i organizowali rozmaite przedsięwzięcia gospodarcze.
Kluczowym ośrodkiem działalności handlowej Asyryjczyków w Anatolii było miasto Nesa, znane częściej pod nazwą Kültepe lub Nesa. Kültepe jest uważane za jeden z najstarszych ośrodków handlowych Anatolii i ma historię sięgającą 6 tysięcy lat. Wykopaliska w tym miejscu trwają nieprzerwanie od 75 lat i do tej pory na jego terenie odnaleziono ponad 20 tysięcy tabliczek klinowych. Tablice te szczegółowo przedstawiają działalność handlową tamtego okresu. Kierownik wykopalisk w Kültepe, profesor Fikri Kulakoğlu, stwierdził, że pierwszą firmę w Anatolii założyło 4 tysiące lat temu 12 osób dysponujących 15 kilogramami złota, informuje turecka agencja „IHA News„.
Prof. Dr. Kulakoğlu twierdzi, że większość tabliczek w Kültepe była przeznaczona do celów komercyjnych oraz że za ich pomocą rejestrowano wszelkiego rodzaju transakcje finansowe. Odnotowywano na nich rozmaite szczegóły i dane, od wydatków karawan po relacje kredytowe i debetowe. Wszystkie takowe informacje są zawarte na tych tabliczkach. Duża ich liczba pokazuje, że Kültepe było w tym czasie bardzo aktywnym i dużym ośrodkiem handlowym.
Prof. dr Kulakoğlu stwierdził, że informacje uzyskane z tabliczek ujawniły, że pierwsza spółka w regionie Anatolii została założona z kapitałem 15 kilogramów złota i że spółka ta miała 12 partnerów. Każdy partner stał się udziałowcem spółki, dając złoto w różnych proporcjach. Kapitał spółki był zarządzany przez kupca o imieniu Amur Ishtar przez 12 lat, a jedna trzecia zysku była dzielona. Wszystkie transakcje związane z firmą były zapieczętowane i rejestrowane w obecności świadków.
Kulakoğlu powiedział: „Jeśli chcesz wycofać swój udział w kapitale spółki przed terminem, otrzymasz około 4 kilogramów srebra zamiast 1 kilograma złota. Jeśli wycofasz swój kapitał przed terminem, poniesiesz stratę. Innymi słowy, gwarantowane jest, że kapitał pozostanie na miejscu przez długi okres 12 lat”.
„Znalezione tutaj tabliczki datowane są na okres po 1950 r. p.n.e.. Jest to okres, w którym po raz pierwszy zaczęto stosować pismo w Anatolii. Oczywiście jest to pierwsza deklaracja pierwszej firmy w Anatolii, w pewnym sensie akt spółki” – powiedział. Gliniane tabliczki zawierają nie tylko informacje handlowe, gdyż znajduje się na nich także wiele szczegółów z zakresu życia społecznego, takich jak umowy małżeńskie, rozwody, dokumenty spadkowe i procedury notarialne. To wszystko sprawia, że Kültepe jest doskonałym źródłem do zrozumienia życia społecznego i gospodarczego tego okresu w historii Anatolii.
Marcin Jarzębski
