PSR J1744-2946 – pulsar w centrum Drogi Mlecznej
Astronomowie odkryli PSR J1744-2946 – nowy milisekundowy pulsar w centrum Drogi Mlecznej. Jest to pierwszy tego typu obiekt wykryty w samym środku naszej galaktyki.
Jak tłumaczą astronomowie, pulsary to silnie namagnesowane, rotujące gwiazdy neutronowe emitujące wiązkę promieniowania elektromagnetycznego. Najszybciej wirujące tego typu obiekty, o okresach rotacji poniżej 30 milisekund, znane są jako pulsary milisekundowe (MSP). Naukowcy zakładają, że powstają one w układach podwójnych, gdy początkowo bardziej masywny składnik zamienia się w gwiazdę neutronową, która następnie obraca się w wyniku akrecji materii z gwiazdy towarzyszącej.
Astronomowie z Australia Telescope National Facility (ATNF), pod kierownictwem Marcusa E. Lowera wykryli nowy MSP za pomocą systemu odbiornika Murriyang Ultra-Wideband Low (UWL) na 64-metrowym radioteleskopie Parkes w Australii. Zbadali oni niedawno odkryte punktowe źródło radiowe (oznaczone jako G359.13142-0.2000) w G359.1-0.2 (zwanego Wężem) – jednym z najbardziej widocznych włókien radiowych w centrum Drogi Mlecznej. Badanie zostało opisane w serwisie arXiv.
„Przeprowadziliśmy w ramach projektu PX130, obserwacje G359.13142-0.2000 przy użyciu systemu odbiornika Murriyang Ultra-Wideband Low (UWL)” – tłumaczą naukwocy.
W czasie badania astronomowie odkryli pulsar o okresie wirowania wynoszącym 8,39 milisekundy. Nowo odkryty MSP otrzymał oznaczenie PSR J1744-2946.
Zdaniem astronomów, PSR J1744-2946 znajduje się w odległości około 27 400 lat świetlnych od Ziemi. Gęstość strumienia PSR J1744-2946 pokrywa się z gęstością strumienia G359.13142-0.2000 na częstotliwości 4 GHz, astronomowie przypuszczają, że nowo odkryty pulsar prawdopodobnie zasila to właśnie źródło radiowe.
Obserwacje wykazały, jak zaznaczają badacze, że PSR J1744-2946 jest układem podwójnym o okresie orbitalnym wynoszącym około 4,8 godziny. Szacują, że obiekt towarzyszący ma masę co najmniej 0,05 masy Słońca.
Naukowcy zauważają, że PSR J1744-2946 może być powiązana z Wężem – jednym z najbardziej widocznych włókien radiowych w centrum Drogi Mlecznej. Jeśli zostanie to potwierdzone, zdaniem astronomów, sugerowałoby to, że pulsary mogą być odpowiedzialne za oświetlanie włókien radiowych w centrum galaktyki.
Badacze podkreślają, że odkrycie milisekundowego pulsara tak blisko centrum galaktyki daje nadzieję, że wiele MSP nie zostało jeszcze tam odkrytych. Jednak, aby to potwierdzić, potrzebne są badania o wysokiej częstotliwości.
Emil Gołoś
