Satelita Heritage ERS-2 wraca na Ziemię

Wystrzelony w 1995 roku ERS-2 był pionierskim satelitą do obserwacji Ziemi, który znacząco wpłynął na zrozumienie naszej planety i zmian klimatycznych.

Pomimo planowanego okresu eksploatacji wynoszącego zaledwie trzy lata, satelita ten działał przez 16 lat i wraz z niemal identycznym satelitą ERS-1 pozostawił po sobie ważne dziedzictwo dla przyszłych obserwacji Ziemi.

ERS-2 zebrał wiele cennych danych na temat powierzchni lądów, oceanów i czap polarnych naszej planety, a także monitorował klęski żywiołowe, w tym poważne powodzie i trzęsienia ziemi w odległych częściach świata.

Chociaż satelita nadal działał, Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zakończyła misję w 2011 roku. Zdaniem naukowców, im dłużej nieaktywny satelita pozostaje na orbicie, tym większe ryzyko kolizji z innymi satelitami lub śmieciami kosmicznymi, dlatego podjęto decyzję o obniżeniu średniej wysokości ERS-2 z 785 km nad Ziemią do 573 km, rozpoczynając tym samym proces deorbitacji. Skróciło to czas spędzony przez statek kosmiczny na orbicie z ponad 100 lat do mniej niż 15.

W momencie wystrzelenia ERS-1 i ERS-2 były najbardziej zaawansowanymi satelitami do obserwacji Ziemi, jakie kiedykolwiek opracowano w Europie. W marcu 2000 roku awaria komputera doprowadziła do zakończenia misji ERS-1, jednak ERS-2 działała dalej.

Dane dotyczące temperatury powierzchni są potrzebne do prognozowania pogody, przewidywania zachowania oceanów i monitorowania klimatu. Zarówno ERS-1, jak i ERS-2 posiadały instrument o nazwie Along Track Scanning Radiometer (ATSR), który umożliwił naukowcom dokładne oszacowanie temperatury poprzez wykrywanie ciepła w podczerwieni z powierzchni Ziemi.

ATSR zostały pierwotnie opracowane przez brytyjskie konsorcjum kierowane przez RAL Space i miała wpływ na przyszłe instrumenty, w tym radiometr temperatury powierzchni morza i lądu (SLSTR) dla satelitów Sentinel-3 ESA. Seria ta jest uważana za jedne z najdokładniejszych instrumentów teledetekcyjnych pod względem kalibracji danych.

ERS-2 przenosił również Globalny Eksperyment Monitorowania Ozonu (GOME), który był pierwszym instrumentem ESA do obserwacji atmosferycznych gazów śladowych w kosmosie. Grupa RAL Space zajmująca się teledetekcją była zaangażowana w analizę danych z GOME, co doprowadziło do pierwszych bezpośrednich pomiarów ozonu troposferycznego z kosmosu, a także przyczyniło się do długoterminowych zapisów profili ozonu z GOME i jego następców.

GOME i jego następcy nadal dostarczają dane do programu Copernicus Climate Change Service, który zapewnia spójne i wiarygodne informacje na temat polityki UE w zakresie zmian klimatu.

Emil Gołoś