Silniki RS-25 – napęd misji Artemis
NASA osiągnęła przełom w produkcji nowych silników RS-25, które mają pomóc w przeprowadzeniu misji Artemis na Księżyc oraz poza niego, kończąc serię testów dotyczących napędu rakiet SLS.
Seria 12 testów stanowiła kluczowe wyzwanie dla głównego wykonawcy Aerojet Rocketdyne, należącego do firmy L3Harris Technologies, w celu zbudowania, przy użyciu nowoczesnych procesów i technik produkcyjnych, nowych silników RS-25, do rakiet SLS (Space Launch System) NASA, które będą napędem przyszłych misji księżycowych, począwszy od Artemis V.
„Zakończenie serii testów certyfikacyjnych w NASA Stennis Space Center to dopiero początek dla nowej generacji silników RS-25, które pomogą napędzać załogowe loty kosmiczne w ramach misji Artemis. Nowo wyprodukowane silniki w przyszłych rakietach SLS utrzymają wysoką niezawodność i bezpieczeństwo w trakcie lotów operacyjnych, z których znany jest RS-25, jednocześnie proponując bardziej przystępne cenowo silniki o wysokiej wydajności dla następnej ery eksploracji głębokiego kosmosu” – mówi Johnny Heflin, kierownik ds. silników płynnych SLS.
Dzięki Artemis NASA stworzy podstawy do długoterminowej eksploracji naukowej Księżyca oraz przygotuje się do załogowych wypraw na Marsa. Aby tego dokonać, zespół testowy NASA Stennis Space Center przeprowadził 500-sekundowy start rakiety o pełnym czasie trwania, aby zakończyć serię 12 testów silnika rozwojowego E0525, dostarczając pełnych danych dotyczących wydajności do ostatecznej certyfikacji projektu RS-25. Testy rozpoczęły się w październiku 2023 roku.
Jak tłumaczą inżynierowie, silniki RS-25 to rozwinięte silniki główne promów kosmicznych, zmodernizowane o nowe komponenty w celu wytworzenia dodatkowej mocy potrzebnej do wystrzelenia rakiety SLS NASA. Pierwsze cztery misje Artemis wykorzystają zmodyfikowane silniki główne promów kosmicznych. W każdej z planowanych misji Artemis cztery silniki RS-25, wraz z parą rakietowych silników wspomagających, będą napędzać rakietę SLS, wytwarzając około 4 milionów kilogramów łącznego ciągu przy starcie.
Silnik prototypowy E0525 zawierał nowe kluczowe komponenty – w tym dyszę, siłowniki hydrauliczne, elastyczne kanały i turbopompy, które odpowiadały cechom konstrukcyjnym tych używanych podczas wstępnej serii testów certyfikacyjnych zakończonych sukcesem w zeszłym roku.
Dwie serie testów certyfikacyjnych pomogły zweryfikować, czy nowe komponenty silnika spełniają wszystkie wymagania misji Artemis. Aerojet Rocketdyne wykorzystało techniki takie jak druk 3D do wydajniejszej produkcji nowych silników RS-25, przy jednoczesnym zachowaniu niezawodności. NASA przyznała firmie kontrakty na dostarczenie 24 nowych silników, wspierających starty SLS dla misji od Artemis V do Artemis IX.
„Pomyślne ukończenie tej rygorystycznej serii testów jest świadectwem wyjątkowej pracy wykonanej przez zespół w celu zaprojektowania, wdrożenia i przetestowania tej ulepszonej wersji RS-25, która zmniejsza koszty o 30 porc. w stosunku do programu promów kosmicznych. Przetestowaliśmy nowe silniki RS-25 do ekstremalnych granic, aby upewnić się, że mogą one działać na wyższym poziomie mocy wymaganym dla SLS i ukończyć misję z sukcesem” – twierdzi Mike Lauer, dyrektor programu RS-25 w Aerojet Rocketdyne.
Emil Gołoś
