SOHO odkrywa swoją 5000 kometę
Astronom–amator zauważył kometę na zdjęciu z sondy kosmicznej Solar and Heliospheric Observatory (SOHO). Jest to 5000 kometa, która została odkryta przy użyciu danych z SOHO. Sonda znajduje się od 28 lat w kosmosie i nie została zaprojektowana jako łowca komet.
Naukowcy tłumaczą, że nowo odkryta kometa jest małym ciałem zbudowanym z lodu i skał, które potrzebuje zaledwie kilku lat, aby okrążyć Słońce. Należy do „grupy Marsdena”. Astronomowie uważają, że grupa ta jest powiązana z kometą 96P/Machholz (którą SOHO obserwuje, gdy przechodzi ona w pobliżu Słońca co 5,3 roku) i została nazwana na cześć zmarłego naukowca Briana Marsdena, który jako pierwszy rozpoznał grupę. Tylko około 75 z 5000 komet odkrytych przez SOHO należy do grupy Marsden.
SOHO, wspólna misja Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i NASA, wystartowała w grudniu 1995 roku w celu zbadania Słońca i dynamiki jego zewnętrznej atmosfery, zwanej koroną. Instrument naukowy sondy – Large Angle and Spectrometric Coronagraph (LASCO), wykorzystuje sztuczny dysk do blokowania światła słonecznego, dzięki czemu naukowcy mogą badać koronę i środowisko bezpośrednio wokół Słońca. Dzięki temu SOHO może również obserwować komety przelatujące blisko Słońca, znane jako komety „sungrazing” lub „sungrazers”.
Jak zaznaczają astronomowie, wiele z tych komet jaśnieje tylko wtedy, gdy znajduje się zbyt blisko Słońca, aby inne obserwatoria mogły je dostrzec, w przeciwnym razie pozostałyby niewykryte, gubiąc się w jasnym blasku naszej gwiazdy. Chociaż naukowcy spodziewali się, że SOHO znajdzie niektóre komety podczas swojej misji przypadkowo, zdolność sondy do ich wykrywania sprawiła, że stała się ona najskuteczniejszym poszukiwaczem komet w historii – odkrywając ponad połowę znanych obecnie komet.
Po uruchomieniu SOHO, astronomowie-amatorzy na całym świecie zaczęli dostrzegać tak wiele komet na zdjęciach, że naukowcy misji potrzebowali sposobu na śledzenie ich wszystkich. Na początku XXI wieku uruchomili oni projekt NASA Sungrazer, który pozwala każdemu zgłaszać komety znalezione na zdjęciach SOHO.
Pięciotysięczna kometa SOHO została znaleziona przez Hanjie Tan, uczestnika projektu Sungrazer, który pochodzi z Guangzhou w Chinach, a obecnie studiuje astronomię w Pradze w Czechach. Tan uczestniczy w Projekcie Sungrazer od 13 roku życia i jest jednym z najmłodszych odkrywców komet w ramach projektu.
„Od 2009 roku odkryłem ponad 200 komet. Zaangażowałem się w projekt Sungrazer, ponieważ uwielbiam szukać komet. To naprawdę ekscytujące być pierwszą osobą, która widzi komety jasno świecące w pobliżu Słońca po tym, jak podróżowały w kosmosie przez tysiące lat” – mówi Tan.
Większość z 5000 komet odkrytych za pomocą SOHO została znaleziona dzięki astronomom-amatorom z całego świata, którzy uczestniczą w projekcie Sungrazer.
Ogromna liczba komet odkrytych za pomocą SOHO pozwoliła naukowcom dowiedzieć się więcej o kometach blisko przelatujących blisko Słońca. Komety odkryte w ramach projektu Sungrazer pomogły również naukowcom dowiedzieć się więcej o Słońcu, obserwując komety przechodzące przez atmosferę naszej gwiazdy jak małe sondy słoneczne.
Emil Gołoś
