Tajemnice meteorytu Winchcombe

Naukowcy przeprowadzili szczegółową analizę meteorytu Winchcombe, chcąc poznać jego kosmiczną historię przed tym jak uderzył w pole w Wielkiej Brytanii w 2021 roku.

Badacze z University of Glasgow i University of Leicester poddali ziarna minerałów we fragmentach meteorytu Winchcombe różnorodnym, najnowocześniejszym technikom analizy składu. Badanie przypominało poznawanie składu próbek pozyskanych w czasie misji kosmicznych na inne ciała niebieskie. Analiza umożliwiła wgląd w historię kosmicznej skały.

Naukowcy mogli się cofnąć czas do najwcześniejszych dni meteorytu jako suchej skały zawierającej lód, a następnie prześledzić jego transformację poprzez topnienie lodu w kulę błota, która wielokrotnie była rozbijana na części i składana.

Jak tłumaczą astronomowie, meteoryt Winchcombe jest niezwykle dobrze zachowanym przykładem grupy skał kosmicznych zwanych chondrytami węglistymi CM, które powstały w najwcześniejszych okresach istnienia Układu Słonecznego. Zawierają one minerały zmienione przez obecność wody na ich macierzystej asteroidzie.

Analiza tych substancji w meteorycie Winchcombe pomoże naukowcom poznać odpowiedzi na pytania dotyczące procesów, które uformowały Układ Słoneczny, w tym możliwego pochodzenia wody na Ziemi.

W przeciwieństwie do większości meteorytów, które mogą leżeć nieodkryte przez miesiące lub lata po wejściu w atmosferę ziemską, jak twierdzą badacze, meteoryt Winchcombe został odzyskany w ciągu kilku godzin od uderzenia w powierzchnię planety. Czas odnalezienia pomógł zapobiec zmianom w wyniku ekspozycji na atmosferę Ziemi, oferując naukowcom rzadką okazję, aby dowiedzieć się więcej o chondrytach CM, badając je do poziomu atomowego. W badaniu opublikowanym w czasopiśmie Meteoritics and Planetary Science została opisana analiza i właściwości meteorytu Winchombe.

Badacze ustalili, że meteoryt jest brekcją – skałą utworzoną z kawałków innych skał połączonych ze sobą w strukturę zwaną matrycą kataklastyczną. Analiza skosmicznej skały przeprowadzona przy użyciu zaawansowanych technik, w tym transmisyjnej mikroskopii elektronowej, dyfrakcji elektronów wstecznie rozproszonych, spektrometrii mas jonów wtórnych w czasie przelotu i tomografii sondy atomowej, wykazała, że brekcja Winchcombe zawiera osiem różnych rodzajów skał chondrytowych CM.

Naukowcy odkryli, że każdy rodzaj skał został w różnym stopniu zmieniony przez obecność wody, nie tylko pomiędzy ich rodzajami, ale także, co ich zdaniem zaskakujące, wewnątrz nich. Naukowcy znaleźli wiele przykładów niezmienionych ziaren mineralnych obok całkowicie przekształconych, nawet w skali nano.

Badacze sugerują, że prawdopodobnym wyjaśnieniem chaotycznej natury różnych rodzajów skał i ich skrajnego zróżnicowania w zmianach wodnych jest to, że asteroida Winchcombe była wielokrotnie rozbijana na kawałki w wyniku zderzeń z innymi asteroidami, zanim została ponownie połączona.

Kolejnym istotnym odkryciem był nieoczekiwanie wysoki udział minerałów węglanowych, takich jak aragonit, kalcyt i dolomit, wraz z minerałami, które następnie zastąpiły węglany, w analizowanych próbkach.

Zdaniem naukowców sugeruje to, że meteoryt Winchcombe był bardziej bogaty w węgiel niż wcześniej sądzono i prawdopodobnie zgromadził obfite ilości zamrożonego dwutlenku węgla, zanim stopił się, tworząc zaobserwowane minerały węglanowe. Ta analiza może pomóc wyjaśnić żyły węglanowe, które zostały zaobserwowane na powierzchni asteroidy Bennu przez misję OSIRIS-REx NASA.

Emil Gołoś