Teleskop NASA UVEX będzie badał niebo w ultrafiolecie

Nowa misja mająca na celu badanie światła ultrafioletowego pochodzącego z kosmosu, zapewni NASA lepszy wgląd w ewolucję galaktyk i gwiazd. Teleskop kosmiczny o nazwie UVEX (UltraViolet EXplorer) ma zostać uruchomiony w 2030 r.

Jak twierdzą naukwocy z NASA, oprócz prowadzenia wysoce czułych badań całego nieba, Teleskop kosmiczny UVEX będzie w stanie szybko wskazywać źródła światła ultrafioletowego we Wszechświecie. Umożliwi to uchwycenie eksplozji wywołanych przez łączące się gwiazdy neutronowe, których następstwem jest rozprzestrzenianie się fal grawitacyjnych. Teleskop będzie również wyposażony w spektrograf ultrafioletowy do badania eksplozji klasycznych oraz masywnych gwiazd.

„UVEX NASA pomoże nam lepiej zrozumieć naturę zarówno pobliskich, jak i odległych galaktyk, a także śledzić dynamiczne wydarzenia w naszym zmieniającym się Wszechświecie. Misja ta wniesie kluczowe możliwości w zakresie bliskiego i dalekiego ultrafioletu do naszej floty teleskopów kosmicznych, dostarczając bogactwo danych badawczych, które otworzą nowe możliwości w odkrywaniu tajemnic kosmosu” – mówi Nicola Fox, zastępca administratora, Science Mission Directorate w siedzibie NASA w Waszyngtonie.

Zdaniem astronomów, badanie ultrafioletowe teleskopu uzupełni dane z innych misji, obecnych i przyszłych, przeprowadzających rozległe badania Wszechświata, w tym z misji Euclid prowadzonej przez ESA (Europejską Agencję Kosmiczną) z udziałem NASA oraz z należącego do agencji Teleskopu Kosmicznego Nancy Grace Roman, który ma zostać uruchomiony do maja 2027 roku. Badacze są przekonani, że razem misje te pomogą stworzyć nowoczesną mapę naszego Wszechświata o wielu długościach fal.

„Wraz z dołączeniem do naszego portfolio nowej, innowacyjnej misji UVEX, zyskamy ważne archiwum danych, które będzie miało niezwykłą wartość dla społeczności naukowej. Ten nowy teleskop przyczyni się do lepszego zrozumienia Wszechświata na wielu długościach fal i zajmie się jednym z głównych priorytetów dzisiejszej astrofizyki: badaniem ulotnych zmian w kosmosie” – mówi Mark Clampin, dyrektor Wydziału Astrofizyki w siedzibie głównej NASA.

NASA wybrała koncepcję eksploratora średniej klasy UVEX do dalszego rozwoju po szczegółowym przeglądzie dwóch instrumentów tego typu i dwóch propozycji koncepcji Mission of Opportunity. Misja UVEX będzie trwała dwa lata i będzie kosztować około 300 milionów dolarów, nie wliczając w to kosztów startu.

Emil Gołoś