TESS odkrywa planetę podobną do Saturna krążącą wokół gwiazdy karłowatej typu M
Astronomowie odkryli nową ogromną egzoplanetę krążącą wokół gwiazdy karłowatej typu M za pomocą należącego do NASA satelity Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS). Nowo wykryty obcy świat, oznaczony jako TOI-5344 b, jest zbliżony wielkością i masą do Saturna.
Do tej pory TESS zidentyfikował prawie 6900 kandydatów na egzoplanety (TESS Objects of Interest lub TOI), z których 398 zostało potwierdzonych. Od czasu uruchomienia w kwietniu 2018 r. satelita, za pomocą szeregu kamer szerokokątnych, przeprowadza badanie około 200 tysięcy najjaśniejszych gwiazd w pobliżu Słońca w celu poszukiwania tranzytujących egzoplanet – od małych i skalistych po olbrzymie obce światy.
Astronomowie pod kierownictwem Te Hana z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine potwierdzili istnienie kolejnej TOI monitorowanej przez TESS. Zidentyfikowali sygnał tranzytowy w krzywej blasku TOI-5344 – karła typu M znajdującego się około 444 lat świetlnych od Ziemi. Planetarna natura tego sygnału została potwierdzona przez dalsze obserwacje naziemne. Odkrycie zostało opisane w serwisie arXiv.
„TOI-5344 b została odkryta dzięki TESS i potwierdzona za pomocą naziemnej fotometrii, wysokokontrastowego obrazowania plamkowego i precyzyjnych RV (prędkości radialnych)” – twierdzą naukowcy.
TOI-5344 b jest prawie 10 razy większa i 135 razy masywniejsza od Ziemi, co daje gęstość na poziomie 0,8 g/cm3. Planeta okrąża swoją gwiazdę–gospodarza co 3,8 dnia, w odległości około 0,04 AU (jednostki astronomicznej). Temperatura równowagi TOI-5344 b szacowana jest na ponad 400 stopni Celsjusza.
Na podstawie uzyskanych parametrów astronomowie sklasyfikowali TOI-5344 b jako planetę podobną do Saturna. Zauważyli, że ma ona również porównywalną frakcję masy metalu do gazowego olbrzyma znajdującego się w naszym Układzie Słonecznym i że dołącza do małej, ale rosnącej grupy około 20, nazwanych przez badaczy GEMS – olbrzymich egzoplanet wokół gwiazd karłowatych typu M – o promieniach od 8 do 15 promieni Ziemi i co najmniej 80 razy masywniejszych od naszej planety.
Gwiazda macierzysta TOI-5344 ma promień około 0,56 promienia słonecznego, a jej masa wynosi 0,59 masy Słońca. Szacuje się, że ma ona 7,1 miliarda lat, jej temperatura wynosi około 3 500 stopni Celsjusza, a jej metaliczność szacowana jest na poziomie 0,48 dex, co czyni ją jednym z najbogatszych w metale tranzytujących gospodarzy GEMS.
Naukowcy mają nadzieję, że odkryją kolejne egzoplanety podobne do TOI-5344, które mogłyby pomóc lepiej zrozumieć powstawanie i ewolucję GEMS.
„Chociaż GEMS są rzadkie, rozległe badania TESS przyniosły kilka nowych odkryć. Wraz ze stopniowym zwiększaniem rozmiaru próbki, mamy nadzieję, że natura powstawania GEMS zostanie ujawniona” – podsumowują naukowcy.
Emil Gołoś
