W Meksyku odkryto rzeźbę wężowego wojownika Majów

W kompleksie archeologicznym Casa Colorada na terenie prekolumbijskiego miasta Chichén Itzá w Meksyku badacze odkryli rzeźbę, która przedstawia antropomorficzną twarz z wężowym nakryciem głowy.

Dnia 9 listopada 2023 r., podczas porannej konferencji prezydenta Meksyku Andresa Manuela Lopeza Obradora, dyrektor Narodowego Instytutu Antropologii i Historii Meksyku (INAH), Diego Prieto Hernández, poinformował o odkryciu rzeźby przedstawiającej najprawdopodobniej wężowego wojownika Maja. Artefakt został odkryty podczas wykopalisk prowadzonych w ramach programu „Renowacji Obszarów Archeologicznych” (Promeza), w świątyni nr 6 Maudslaya, która jest częścią kompleksu Casa Colorada w Chichén Itzá. Monument miał powstać w późnym okresie klasycznym Mezoameryki około 1000 lat temu i stanowić część większej rzeźby, informuje portal „Arkeonews”.

Posąg ma 33 cm wysokości i 28 cm szerokości. Zdaniem archeologów rzeźba najprawdopodobniej przedstawia wojownika noszącego pierzastą suknię i otwarty hełm w kształcie węża. Jeden z najważniejszych bogów Mezoameryki był przedstawiany właśnie w formie pierzastego węza. Wśród Azteków znany był jako Quetzalcoatl, a wśród Majów jako Kukulkan. Z kolei spokrewniona z Majami grupa etniczna Kicze określała to bóstwo mianem Gukumatz. Diego Prieto Hernández z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) opisał głowę jako „bardzo interesujące znalezisko”. „Zwyczajowo przedstawiano wojowników w nakryciu głowy, przypominającym najczęściej coś w rodzaju hełmu. W tym przypadku jest to postać węża, z której wyłania się twarz tej postaci, i pierzaste nakrycie głowy, które prawdopodobnie stanowi nawiązanie do Kukulkana, pierzastego węża Majów” – stwierdził.

Prekolumbijskie Chichén Itzá było jednym z największych miast Majów na Półwyspie Jukatan. Jego złoty czas przypadł na okres pomiędzy IX a XIII wiekiem naszej ery. W szczytowym okresie ten ośrodek miejski był zamieszkiwany przez dziesiątki tysięcy ludzi. Wężowi wojownicy byli ludźmi, którzy ubierali się na podobieństwo tych zwierząt i uczestniczyli w rytuałach religijnych Majów. Byli oni pośrednikami pomiędzy ludźmi i światem nadprzyrodzonym. Ich uczestnictwo w ceremoniach związanych z płodnością i deszczem było uważane za niezbędne. Wyszukane nakrycia głowy i inne wymyślne części ubioru miały ukazywać kunszt kultury Majów oraz ich głębokie powiązania ze światem duchowym oraz naturalnym.

Wykopaliska prowadzone na obszarze kompleksu Casa Colorada w Chichén Itzá stanowią część archeologicznej akcji ratunkowej, która wiąże z budową nowej linii kolejowej przebiegającej przez ten obszar. Rzeźba wojownika została odkryta podczas badań archeologicznych towarzyszących tej budowie. Do 9 listopada Prieto Hernández powiedział, że archeologiczne prace ratownicze na siedmiu odcinkach „linii kolejowej Majów” pozwoliły na odzyskanie 57 146 konstrukcji budowlanych, 1 925 ruchomych artefaktów, 660 ludzkich pochówków i 2 252 przedmiotów związanych z osadami ludzkimi.

Marcin Jarzębski