W starożytnym mieście Kalba odkryto liczącą 4 tys. lat pieczęć

W trakcie prac archeologicznych prowadzonych w nadmorskim mieście Kalba, położonym we wschodniej części Zjednoczonych Emiratów Arabskich na wybrzeżu Zatoki Omańskiej, badacze odkryli niezwykły skarb w postaci liczącej 4 tys. lat pieczęci.

Wykopaliska w południowo-wschodniej części Półwyspu Arabskiego, w tym w Kalbie, od 2019 r.  prowadzi Austriacka Akademia Nauk (ÖAW). W trakcie badań austriackich archeologów zostały znalezione liczne dowody, które świadczą o tym, iż 4,5 tys. lat temu miejsce to obejmowała rozległa sieć handlowa, która przebiegała od Doliny Indusu aż po greckie Morze Egejskie. Zdaniem ekspertów region dzisiejszej Zatoki Perskiej mógł wówczas pełnić rolę pomostu pomiędzy Wschodem i Zachodem.

Znajdująca się w emiracie Sharjah w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, tuż przy granicy z Omanem, Kalba, to miasto, którego historia sięga IV tysiąclecia p.n.e. Jest to także lokacja w której znajduje się jedno z najcenniejszych stanowisk archeologicznych w południowo-wschodniego Półwyspu Arabskiego. Najnowsze prace archeologiczne jakie były prowadzone w tym miejscu przez specjalistów z ÖAW rzucają nowe światło na znaczenie tego ośrodka miejskiego w przeszłości.

Kalba była zamieszkiwana nieprzerwanie od wczesnej epoki brązu do epoki żelaza (ok. 2500–600 p.n.e.). Nawet intensywne zmiany środowiskowo-klimatyczne, w wyniku których region ten w tym okresie stał się jeszcze bardziej suchym obszarem niż to było wcześniej, nie doprowadziły do opuszczenia tego miasta przez ludzi. Jedną z głównych przyczyn sukcesu tego ośrodka miejskiego było jego doskonałe pod kątem geostrategicznym położenie – w końcu Kalba leży tuż nad Zatoką Omańską. Fakt ten uczynił z Kalby świetne miejsce jako punkt postoju dla kupców zarazem lądowych, np. karawan, jak i morskich, informuje portal „Arkeonews„.

Do dzisiaj ta istotna trasa handlowa biegnąca przez góry Hadżar jest pokonywana przez handlarzy i pojazdy transportowe, dzięki czemu region ten jest połączony z pozostałą częścią południowo-wschodniego Półwyspu Arabskiego. Austriaccy archeolodzy podkreślają, iż kluczowym przy zrozumieniu wagi regionalnego znaczenia Kalby w przeszłości jest poznanie tego jakie surowce i przedmioty były importowane do tego miasta, a jakie produkty były z niego eksportowane. Z całą pewnością wyjątkowo ważną rolę dla dawnych szlaków handlowych biegnących ze Wschodu na Zachód pełniły surowce mineralne.

Właśnie w tym kontekście szczególnie istotne okazało się jedno z najnowszych odkryć archeologicznych jakie zostały dokonane w Kalbie w postaci pieczęci „typu zatokowego”. Pieczęć ta pierwotnie pochodziła z krainy Dilmun, której tereny odpowiadają dzisiejszemu Bahrajnowi i Katarowi. Pieczęcie te są datowane najczęściej na koniec 3 tysiąclecia p.n.e. Bardzo częstym motywem na nich były wizerunki zwierząt takich jak byk i prawdopodobnie szykujący się do ataku lew.

Chociaż motyw byka był powszechnie wykorzystywany na pieczęciach tego typu, to badaczy zainteresował dużo rzadziej spotykany motyw lwa. W przeciwieństwie do motywu byka nie był on wykorzystywany na pieczęciach z doliny Indusu, ale dużo częściej był spotykany na pieczęciach cylindrycznych z Mezopotamii. Badacze doszli w związku z tym do wniosku, że ten oryginalny motyw pieczęci „typu zatokowego” z Kalby stanowi syntezę tradycji wschodnich i zachodnich, co potwierdza istotne znaczenie handlowe Kalby w dawnych wiekach.

Marcin Jarzębski