Wielka starożytna nekropolia z Amorosi. W jej skład wchodzi 86 grobowców pełnych skarbów

Na terenie miejscowości Amorosi, znajdującej się w odległości około 50 km od Neapolu, w regionie Kampania w południowych Włoszech archeolodzy odkopali nekropolię pochodzącą z okresu przedrzymskiej Italii. Jak poinformowały lokalne władze znajdujące się na jej obszarze grobowce były pełne rozmaitych artefaktów.

Władze gminy Amorosi podały w oświadczeniu, że nekropolia została odkryta w trakcie wykopalisk poprzedzających budowę stacji elektrycznej przeznaczonej pod obsługę nowej linii kolei dużych prędkości. Podkreślono w nim także, że znalezisko to ma wyjątkowy charakter: w sumie odkopano dwa kopce o średnicy 15 metrów, broń, uprzęże dla koni oraz aż 86 grobowców, które były wypełnione ceramicznymi przedmiotami delikatne fibule z bursztynowymi zdobieniami, wisiorki, szklane koraliki, naszyjniki i liczne przedmioty wykonane z brązu. Wszystkie te artefakty pochodzą z czasów przedrzymskiej Italii.

Kilkadziesiąt grobowców bogatych w starożytne skarby znajdowało się na terenie o powierzchni około 13 tys. metrów kwadratowych. Badacze sklasyfikowali zawartość pochówków dużej pradawnej nekropolii jako najlepiej zachowany materiał archeologiczny jaki został odkryty do tej pory w trakcie wykopalisk  w miejscowości Amorosi. Grobowce te są datowane na okres pomiędzy późną epoką żelaza a VIII–VII wiekiem p.n.e. W przypadku męskich pochówków w ich wnętrzu znajdowała broń, natomiast w pochówkach żeńskich kryły się ozdoby z brązu, takie jak bransoletki i wisiorki, informuje portal „Greek Reporter”.

W skład dużej kolekcji artefaktów grobowycg wchodziły również w znacznej liczbie wazony o rozmaitych kształtach. Często były one ułożone jeden na drugim – zwykle w specjalnie zarezerwowanym miejscu tuż obok stóp zmarłego” – informuje lokalny kampański organ ds. dziedzictwa kulturowego. „To odkrycie archeologiczne ma decydujące znaczenie dla historii naszej kultury” – powiedziała burmistrz Amorosi Carmine Cacchillo.

Półwysep Apeniński w epoce żelaza był zamieszkiwany przez całą plejadę rozmaitych ludów. Jedną z najbardziej znanych takich grup była kultura Villanova, której nazwa wywodzi się od miejscowości o takiej samej nazwie w gminie Castenaso, znajdującej się na obszarze metropolii Bolonii, w regionie Emilia. Jedna ze znaczących nekropolii tego ludu została odkryta w latach 1853-1856 przez Giovanniego Gozzadiniego. Kultura Villanova zastąpiła wcześniej żyjącą na terenach dzisiejszej Toskanii oraz północnego Lacjum kulturę Proto-Villanovanów, a następnie rozprzestrzeniła się jeszcze na tereny Romanii, Kampanii i Marche.

Główną cechą charakterystyczną Villanovanów – z pewnymi podobieństwami do tzw. okresu proto-villanovańskiego późnej epoki brązu – były pochówki kremacyjne, podczas których prochy zmarłego umieszczano w dwustożkowych urnach i grzebano. Ta unikatowa cecha praktyk pogrzebowych tego ludu wiąże kulturę Villanovanów ze środkowoeuropejską kulturą Urnfield i kulturą Hallstatt – która nastąpiła po kulturze Urnfield.

Wśród innych ludów zamieszkujących Półwysep Apeniński w epoce żelaza znajdowały się: kultura Latial, kultura Este, kultura Golasecca, kultura Fritzens-Sanzeno i Camuni. Kultura Golasecca rozwijała się od wczesnej epoki żelaza na północno-zachodniej równinie Padu. Swoją nazwę wzięła od miejscowości Golasecca, która jest położona tuż przy granicy ze szwajcarskim kantonem Ticino. Nekropolie należącą do tej kultury na początku XIX odkrył włoski opat Giovanni Battista Giani. W sumie zostało odkopanych wtedy około pięćdziesięciu grobowców, w których znajdowała się ceramika i metalowe przedmioty.

Pozostałości kultury Golasecca były odkrywane w przeciągu ostatnich dwóch stuleci na obszarze liczącym 20 tys. km2, który znajduje się na południe do Alp, pomiędzy rzekami Pad, Sesia i Serio. Znaleziska te są datowane na okres od IX do IV wieku p.n.e. Ich pochodzenie można bezpośrednio prześledzić od kultury Canegrate’a do tak zwanej kultury Proto-Golasecca (XII – X w. p.n.e.).

Kultura Golasecca handlowała z Etruskami i kulturą Hallstatt na północy – jej kontakty handlowe objęły później nawet świat grecki, do którego to eksportowała ona oliwę, wino, przedmioty z brązu, ceramikę i wiele innych przedmiotów. Jej konkurentem była północna Europa, która handlowała cyną i bursztynem z wybrzeża Bałtyku.

Marcin Jarzębski