Archeolodzy odkrywają sekrety starożytnego zatopionego miasta na wyspie Salamina

W podwodnych ruinach starożytnego greckiego miasta na wyspie Salamina odkryto zatopiony budynek publiczny, w którym odnaleziono stelę przedstawiającą jednego z herosów wojny trojańskiej Ajaksa.

W czasie podwodnych wykopalisk prowadzonych na obszarze dawnego greckiego miasta z okresu klasycznego, które znajdowało się na wyspie Salamina, archeolodzy odkryli duży budynek publiczny. W nim z kolei znaleźli stelę z wizerunkiem jednego z głównych bohaterów wojny trojańskiej – w postaci Ajaksa. Zdaniem badaczy najnowsze prace archeologiczne na położonej na wschód od Aten wyspie pozwolą zrozumieć tajemnice starożytnego zatopionego miasta, informuje portal Live Science.

Salamina została rozsławiona wraz z mającymi miejsce w pierwszej połowie V wieku p.n.e. wojnami perskimi. W ich czasie Grecja toczyła trwający pół wieku bój z imperium Achamenidów. Podczas drugiej inwazji perskiej, w 480 p.n.e., Kserkses Wielki początkowo odniósł zwycięstwo w bitwie pod Termopilami, ale pod koniec tego samego roku został zdecydowanie pokonany przez grecką flotę w bitwie pod Salaminą.

Wedle obecnego stanu wiedzy archeologicznej i historycznej antyczne greckie miasto na wyspie Salamina zostało zniszczone w II wieku n.e. To właśnie wtedy grecki geograf i podróżnik Pauzaniasz w przekazach ze swojej podróży informował o tym, co pozostało z dawniej słynnego miasta. „Nadal znajdują się tam pozostałości dawnego rynku, a także świątyni Ajaksa i jego hebanowego posągu”- tak opisywał opustoszałe ruiny miasta. To właśnie Ajaks, czyli jeden z najbardziej znanych bohaterów wojny trojańskiej, był największą chlubą starożytnej Salaminy. Był on hołubiony przez mieszkańców wyspy jako najsłynniejszy syn swej rodzimej ziemi. Archeolodzy od kilku lat badają zatopione pozostałości antycznego miasta Salamina. W 2021 roku odkryli falochron, który służył jako część systemu fortyfikacji starożytnego miasta. Z kolei pod koniec 2023 r. ogłosili odkrycie ogromnego budynku zwanego stoa – czyli zadaszonej hali kolumnowej, która często otaczała otwartą przestrzeń publiczną, taką jak rynek, targowisko czy place dużych miast (agory).

Stoa w Salaminie ma około 6 metrów szerokości i 32 metry długości. Jeśli chodzi o jej wysokość, to do dnia dzisiejszego zachowały się wyłącznie dwie warstwy kamienia. Jego wnętrze składa się z sześciu lub siedmiu pomieszczeń, jednak archeolodzy nie byli w stanie zbadać ich wszystkich. W jednym z pomieszczeń został znaleziony duży schowek. Artefakty znalezione w stoa obejmują ceramikę z kilku okresów, z których większość mogła po prostu przypłynąć wraz z morskimi falami i upływem czasu. Jednak w fundamentach budynku odkryto także pozostałości stoa z okresu klasycznego (IV wiek p.n.e.), w tym gliniane przedmioty, takie jak zatyczki do amfor, kilkadziesiąt monet z brązu i fragmenty przedmiotów z marmuru.

Szczególnie godna uwagi jest górna część marmurowej steli – pionowej kamiennej płyty z wzorem, często używanej jako tablica pochówku w starożytnej Grecji. Na steli znajduje się brodaty mężczyzna, który jest koronowany przez osobę z muskularną prawą ręką – którym najprawdopodobniej jest sam Ajaks. Zachował się także fragment marmurowej kolumny z częścią dawnych inskrypcji. Greckie Ministerstwo Kultury zauważyło, że ruiny Salaminy są dokładnie takie, jak opisał je Pauzaniasz prawie dwa tysiące lat temu. „Identyfikacja stoa to bardzo ważny nowy element badań topografii i organizacji mieszkalnej starożytnego miasta” – czytamy w oświadczeniu.

Marcin Jarzębski