Inwestowanie w wiedzę zawsze przynosi największe zyski

Światowa Federacja Giełd wspólnie z Giełdą Papierów Wartościowych zaingurowała w Warszawie Forum Wymiany Wiedzy.

Tytułowy aforyzm przypisywany Benjaminowi Franklinowi, mimo że liczy bez mała trzy wieki, nie tylko nie stracił na aktualności, lecz coraz bardziej ją zyskuje. Stając w obliczu dynamicznych zmian zachodzących na rynkach finansowych oraz globalnych wyzwań geopolitycznych i gospodarczych, przewagę będą mieli ci, którzy mają dostęp do wartościowych i sprawdzonych informacji. Mając to na uwadze, razem ze Światową Federacją Giełd (WFE) zainaugurowaliśmy na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie Forum Wymiany Wiedzy. Chcemy w międzynarodowym gronie wybitnych specjalistów w zakresie rynku kapitałowego analizować najnowsze trendy i dyskutować o tym, jakie innowacje i rozwiązania kształtują dzisiejszy świat inwestycji.

Globalna gospodarka, mierząca się dotychczas z wyzwaniami niskiego wzrostu gospodarczego i podwyższonej inflacji, wchodzi w nowy etap, który niesie obietnice zmiany na rynkach finansowych. Prognozy sugerują łagodny wzrost w przyszłym roku, a inwestorzy analizują możliwe skutki luzowania polityki pieniężnej oraz powrotu inflacji do poziomu docelowego dla banków centralnych do 2025 r. Elementem wprowadzającym niepewność pozostają jednak aktualne konflikty na świecie i ich potencjalne skutki dla globalnej gospodarki. W takim kontekście pytania o stabilność i kierunek światowych rynków nabierają nowego znaczenia.

Pomimo trwającej wojny za naszą wschodnią granicą Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie od lat utrzymuje się w pierwszej piątce najbardziej stabilnych giełd Europy. Wśród rynków rozwijających się wyróżnia nas wysoki udział inwestorów indywidualnych, co pozwala nam z optymizmem patrzeć na zachodzące na rynku kapitałowym zmiany. Przed nami bowiem absolutna rewolucja bezpośredniego dostępu do giełdy dla inwestora indywidualnego, zapoczątkowana przez giełdy kryptowalutowe. Z fascynacją obserwujemy, w jaki sposób technologia blockchain zmieni krajobraz giełdowy – bez biur maklerskich, systemu depozytowego czy izby rozliczeniowej. Elementami tej rewolucji będą także zmiany w ustawodawstwie UE dotyczącym zwiększenia limitów crowdfundingu, które pozwolą na uzyskanie finansowania na poziomie 5 mln euro, ułatwiając spółkom wejście na parkiet giełdowy, a także tokenizację aktywów niefinansowych.

Nowa platforma wymiany wiedzy

W dynamicznie rozwijającym się świecie finansów Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie to dziś już znacznie więcej niż tylko przestrzeń do inwestowania i pomnażania oszczędności. To wszechstronna platforma oferująca innowacyjne rozwiązania technologiczne dla podmiotów z branży finansowej. Grupa Kapitałowa GPW nie tylko umożliwia obrót różnymi aktywami, ale także dostarcza inwestorom najnowocześniejsze i precyzyjne dane w formie cyklicznych, jednolicie ustrukturyzowanych raportów spółek notowanych na giełdzie. GPW angażuje się także w rozwój rynku finansowego poprzez budowę platformy crowdfundingowej, za pomocą której inwestorzy mogą wspierać wybrane projekty. Z kolei emitentów wspieramy w raportowaniu ESG, mając na uwadze, jak ważne dla inwestorów są dziś informacje o realizowaniu przez spółki założeń zrównoważonego rozwoju. Nie ograniczając się jedynie do funkcji rynkowych, prowadzimy także liczne projekty edukacyjne, traktując zwiększanie wiedzy finansowej Polaków jako naszą misję.

Najnowsza inicjatywa edukacyjna, zapisana w Strategii GK GPW na lata 2023–2027, to Forum Wymiany Wiedzy. Jego celem jest organizacja spotkań inspiracyjno-edukacyjnych dla uczestników rynku. Mamy nadzieję, że Forum stanie się istotnym miejscem wymiany idei, doświadczeń i najlepszych praktyk, gromadząc różnorodne perspektywy ekspertów z całego świata. Projekt powstał z naszej inicjatywy we współpracy z World Federation of Exchanges. Chcemy, by Forum miało charakter inkluzywny, dlatego w jego organizację zaangażowaliśmy instytucje i organizacje zapewniające jak najszerszą reprezentację uczestników rynku finansowego. Wśród partnerów Forum Wymiany Wiedzy są Ministerstwo Finansów, Komisja Nadzoru Finansowego, przedstawiciele klientów giełdy, Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych, Izba Domów Maklerskich, Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami oraz Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych.

Fundusze ETF oknem na świat

Inauguracyjna sesja Forum odbyła się 4 grudnia 2023 r. w Warszawie. Grono panelistów pierwszego spotkania stworzyli uznani eksperci rynków kapitałowych: Richard Metcalfe, dyrektor ds. regulacyjnych Światowej Federacji Giełd, prof. Markku Kaustia z Wydziału Finansów Uniwersytetu Aalto oraz Linda Zeilina-Cross, założycielka i prezeska Międzynarodowego Centrum Zrównoważonych Finansów (ISFC).

W wystąpieniu zatytułowanym „Exchange Traded Fund – a Window On The World” Richard Metcalfe przybliżył gościom dynamiczną naturę rynku ETF-ów. To innowacyjne instrumenty inwestycyjne, których popularność wynika z łatwego dostępu do różnorodnych klas aktywów – obejmują m.in. akcje, obligacje czy inne instrumenty inwestycyjne, np. oparte na dźwigni finansowej. Łatwość dywersyfikacji portfela inwestycji jest kluczowa dla minimalizowania ryzyka, dlatego to elastyczne narzędzie dla osób, które chcą inwestować na giełdzie, niekoniecznie posiadając zaawansowaną wiedzę finansową.

Globalna wartość aktywów zawartych w tych funduszach wynosi obecnie 10 bln dolarów, co stanowi dwunastokrotność PKB Polski. Zdaniem Metcalfe’a ETF-y są tak popularne, bo stały się istotnym oknem na świat dla drobnych inwestorów – ETF wprowadza nowe perspektywy inwestycyjne, jednocześnie upraszczając sam proces inwestowania. Co ważne, rynek ETF-ów rozwija się w sposób organiczny, co oznacza wysokie prawdopodobieństwo dynamicznej kontynuacji tego trendu.

Co (nie) sprzyja inwestowaniu?

W prelekcji zatytułowanej „Personal values in household stock market participation” prof. Markku Kaustia przedstawił wyniki badań dotyczących wpływu postaw i wartości osobistych na decyzje inwestycyjne w gospodarstwach domowych. Do kluczowych błędów popełnianych przez inwestorów indywidualnych zaliczył m.in. brak dywersyfikacji czy błędne określenie momentu rynkowego. W jego ocenie największym błędem gospodarstw domowych jest jednak nieinwestowanie w produkty giełdowe. Niestety, w tym aspekcie Polska na tle innych rynków rozwiniętych wyróżnia się negatywnie, ponieważ jedynie 10 proc. Polaków posiada jakiekolwiek akcje notowanych spółek. W porównaniu z krajami anglosaskimi (25 proc. w USA i Kanadzie, niemal 30 proc. w Wielkiej Brytanii, 40 proc. w Australii) czy skandynawskimi (średnio ok. 25 proc.) wypadamy zdecydowanie słabiej. Te dane tym bardziej umacniają nas w przekonaniu, jak ważna jest rola edukacji finansowej i zwiększania wiedzy na temat funkcjonowania rynku kapitałowego.

Według prof. Kaustii na potencjalne zainteresowanie giełdą mają wpływ przede wszystkim trzy czynniki: instytucjonalne (31 proc. wpływu), behawioralne, takie jak towarzyskość, religijność czy orientacja polityczna (20 proc.), oraz tradycyjne, m.in. zamożność, wykształcenie czy skłonność do ryzyka (48 proc.). Innymi słowy, decyzja o zaangażowaniu na rynku kapitałowym jest warunkowana głównie stopniem zasobności, ale istotny wpływ mają także indywidualne wartości danej osoby. Warunkują one także profil portfela inwestycyjnego – ciekawym spostrzeżeniem dla emitentów powinien być fakt, że zgodność wartości zawartych w produktach finansowych z preferencjami konsumentów staje się coraz ważniejsza dla inwestorów. To niezwykle istotne w kontekście rosnącego znaczenia czynników ESG – ludzie coraz częściej chcą wiedzieć, na jakie społeczne i środowiskowe cele „pracują” ich zainwestowane pieniądze.

Liczą się nie tylko finanse

O roli zrównoważonego finansowania dla rynku ETF-ów uczestnikom Forum opowiadała Linda Zeilina-Cross z ISFC. Zrównoważone finansowanie to podejście, które przy podejmowaniu decyzji biznesowych, inwestycyjnych, kredytowych stawia na równowagę między zyskiem a korzyściami społecznymi i środowiskowymi. W swoim wystąpieniu „The rise and rise of ETFs & ESG” Zeilina-Cross zauważyła, że chociaż wzrosło znaczenie czynników ESG (Environmental, Social, Governance) dla inwestorów, głównym problemem jest wciąż brak jednolitych standardów ich raportowania. Zeilina-Cross zwróciła uwagę, że firmy są oceniane głównie pod kątem ryzyk energetycznych, a nie jest uwzględniany ich całościowy wpływ na otaczający świat, w tym np. na pracowników czy lokalne społeczności.

W ocenie szefowej Międzynarodowego Centrum Zrównoważonych Finansów, gdyby udało się wprowadzić obowiązkowe wytyczne i jednolite zasady raportowania ESG, promowane byłyby te biznesy, które faktycznie starają się unikać negatywnego wpływu na otoczenie. Według Lindy Zeiliny-Cross tylko po wprowadzeniu takich zmian państwom uda się dostosować do celów Unii Europejskiej i Porozumienia Paryskiego w kontekście zmian klimatycznych.

Wprowadzenie większej przejrzystości standardów raportowania ESG będzie szansą dla nowych produktów dostosowanych do preferencji inwestorów, zarówno w Polsce, jak i w szerszym regionie Europy Środkowo-Wschodniej, na przyciągnięcie dodatkowych środków na nasze rynki.

GPW nie zwalnia tempa

Forum Wymiany Wiedzy to nowe, ambitne przedsięwzięcie, które zapisaliśmy w naszej strategicznej wizji GPW na lata 2023–2027. Jednak Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie nie tylko dyskutuje na temat globalnych trendów na rynkach finansowych, lecz także aktywnie na nie reaguje, starając się być w awangardzie zmian zachodzących na światowych giełdach. Priorytetem jest znacząca modernizacja i przyspieszenie naszych systemów informatycznych. Przez wdrożenie najnowszych narzędzi, automatyzację i robotyzację procesów oraz efektywne zarządzanie procesami planujemy stałe unowocześnianie środowiska będącego sercem polskiego rynku kapitałowego. Uruchomienie GPW WATS, naszego własnego systemu transakcyjnego, pozwoli na jeszcze skuteczniejszą koordynację działań i lepszą obsługę naszych klientów.

Inwestorzy globalni i lokalni emitenci wykazują wysokie zainteresowanie warszawską giełdą. To świadczy nie tylko o naszej ugruntowanej pozycji na rynku, ale również o dynamicznej ewolucji GPW, która nieustannie dostosowuje się do zmieniających się oczekiwań inwestorów. Poprzez wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań, jak np. rynku obrotu stokenizowanymi aktywami niefinansowymi, GPW staje się nie tylko atrakcyjnym miejscem dla doświadczonych inwestorów, lecz także dla tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją aktywność na wymagającym rynku kapitałowym. Naszym celem jest nie tylko dostosowanie się do współczesnych standardów, ale również wyprzedzanie rynkowych oczekiwań.

Tekst pierwotnie ukazał się w miesięczniku „Wszystko co Najważniejsze”. Przedruk za zgodą redakcji.