Jest problem: wszystkie roboty są białe. A gdzie różnorodność?

W dobie wszechobecnej robotyki i sztucznej inteligencji, pojawia się kwestia jaką odgrywa różnorodność w projektowaniu robotów. W większości, roboty społeczne, które mają na celu interakcje z ludźmi, prezentują jednolity, biały wygląd. Taki trend wywołuje pytania o inkluzywność w technologii, szczególnie w kontekście ich roli społecznej i interakcyjnej.

Roboty takie jak Kaspar, Nao, Pepper i iCub, często charakteryzują się błyszczącym, białym designem, który nawiązuje do czystego i klinicznego wyglądu współczesnych produktów technologicznych. Ten trend jest odzwierciedleniem kulturowego wyobrażenia o robotach, kształtowanego przez reprezentacje w literaturze, filmach i mediach. Jednakże, w dziedzinie robotyki, która posiada aspekt społeczny, gdzie interakcje z różnorodnymi grupami ludzi są kluczowe, pojawia się wyzwanie projektowania robotów odzwierciedlających tę różnorodność społeczną.

Problem braku różnorodności w robotyce wykracza poza kwestię koloru obudowy. Dotyczy to potrzeby stworzenia bardziej spersonalizowanego „inżynieryjnego wyobrażenia”, które uwzględnia różnorodność form interakcji oraz wygląd robotów. Badania w tej dziedzinie pokazują, jak różnorodność ludzkich gestów, ekspresji i wokalizacji, różniących się między kulturami, wpływa na komunikację i interakcje z robotami.

W kontekście robotyki związanej z rozwojem umiejętności społecznych, mającej na celu wsparcie osób z różnymi potrzebami, takimi jak dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, kluczowe jest, aby roboty odzwierciedlały różnorodność osób, z którymi wejdą w interakcje. W Stanach Zjednoczonych, ze wzrostem liczby diagnoz autyzmu wśród dzieci kolorowych, ważne jest, aby roboty nie były postrzegane jako nieodpowiadające potrzebom różnych grup społecznych.

Zmiana trendu wymaga interdyscyplinarnej współpracy między inżynierami, projektantami interakcji i naukowcami zajmującymi się zachowaniami społecznymi. Takie podejście pozwala na tworzenie technologii bardziej adekwatnych i reprezentatywnych dla różnorodności społeczeństwa. Wymaga to uwzględnienia różnych perspektyw, potrzeb i doświadczeń w procesie projektowania.

Problem jednobarwnych białych robotów podkreśla potrzebę większej świadomości o różnorodności w projektowaniu robotów. Dążenie do stworzenia robotów bardziej reprezentatywnych dla różnych grup społecznych i kulturowych może przyczynić się do lepszego zrozumienia i akceptacji różnorodności w społeczeństwie. Robotyka w ten sposób może stać się narzędziem wspierającym integrację społeczną i harmonię między różnymi grupami.

Szymon Ślubowski