Taddeo Polacco – konferencja naukowa polsko-włoska w Rzymie
W dniach 15-16 marca odbędzie się w Rzymie i Soriano pod Viterbo konferencja naukowa poświęcona wybitnemu polskiemu malarzowi – Taddeo Polacco, który odegrał istotną rolę w artystycznej edukacji Francisco Goy’i (Goya). Jego obrazy możemy podziwiać w kilku polskich muzeach, kościołach Krakowa i Warszawy, ale przede wszystkim w Rzymie i licznych kościołach na terenie Lacjum, m.in. w Soriano.
Tadeusz Kuntze (1727-1793) to polski malarz o polsko-niemieckich korzeniach, który w ostatnich trzech dekadach życia tworzył w Rzymie, gdzie do dziś jest znany jako Taddeo Polacco (Tadeusz Polak). Urodził się w Zielonej Górze, ale jeszcze przed ukończeniem 20 roku życia jego mecenasem stał się Andrzej Stanisław Załuski, biskup płocki i kanonik krakowski. Dzięki niemu w latach 1747-1752 studiował w Akademii Francuskiej w Rzymie oraz w Scuola del Nudo na Kapitolu. Dla swego protektora namalował w 1754 r. dwa obrazy przeznaczone do katedry na Wawelu – Świętego Kazimierza i Męczeństwo św. Wojciecha oraz dwa przedstawienia alegoryczne Fortuna i Sztuka (wszystkie cztery sygnowane i datowane). Obydwa ostatnio wymienione płótna, obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie, charakteryzują się – podobnie jak jego Upadek Troi i śmierć Priama z 1757 roku – tą samą jasną, rokokową kolorystyką. Jest prawdopodobne, że Fortuna i Sztuka były przeznaczone do Biblioteki Załuskich w Warszawie, założonej 1747 r. Po śmierci biskupa Załuskiego w 1758 Kuntze wyjechał do Rzymu, gdzie mieszkał i tworzył do śmierci. Miał związki z Hiszpanią, a na początku lat 70. przez przeszło rok gościł w swoim rzymskim mieszkaniu młodego Francisco Goyę, w którego ukształtowaniu artystycznym odegrał ważną rolę. Dorobek Kuntzego jest znaczny tak w dziedzinie malarstwa freskowego, jak i sztalugowego. Jego dzieła zdobią liczne kościoły Lacjum i Rzymu. Po licznych malowidłach tworzonych w duchu rokoka, jak wymienione tu obrazy, przyszły dzieła o charakterze klasycyzującym. Do najlepszych należą te wykonane w ostatniej fazie życia w sercu Rzymu, w Palazzo Bonaparte, w którym w latach 1818-1836 mieszkała matka Napoleona I, Letizia Bonaparte.
Do prawdziwych arcydzieł naszego malarza należy m.in. obraz w ołtarzu głównym kościoła Wizytek w Warszawie, ukazujący „Nawiedzenie”. Cała twórczość Kuntzego, zarówno ta w duchu rokoka, jak i ta w stylistyce klasycyzmu odznacza się niezwykle wysokim poziomem artystycznym i oczekuje, podobnie jak twórczość Czechowicza i Smuglewicza na znacznie wyższe uznanie niż to ma dotąd miejsce. Twórczość tych trzech artystów pokazuje, że na długo przed prawdziwym triumfem polskiego malarstwa w 2. połowie XIX wieku istniały jego zapowiedzi, które rodziły się i rozwijały dzięki oddziaływaniu Rzymu.
Jerzy Miziołek
