Gniezno przygotowane do tysiąclecia koronacji pierwszych królów Polski

Obchody tysiąclecia koronacji pierwszych królów Polski trwać będą w Gnieźnie przez większość przyszłego roku – mówi prezydent tego miasta Tomasz Budasz. Zaplanowane uroczystości i atrakcje przypomnieć mają Polakom o znaczeniu miasta w historii i zachęcić ich do odwiedzenia Gniezna.

W 2025 przypada tysiąclecie koronacji w Gnieźnie dwóch pierwszych królów Polski: Bolesława Chrobrego oraz Mieszka II Lamberta. Przygotowanie programu wydarzeń skierowanego do turystów i do mieszkańców trwają od 2022 roku.

Prezydent miasta Tomasz Budasz powiedział, że zaplanowane działania skutkować mają jak najlepszym utrwaleniem wśród Polaków wiedzy o gnieźnieńskich koronacjach i o znaczeniu Gniezna w historii Polski. Według obecnych planów w przyszłym roku w tym mieście z okazji rocznicy mogłoby się odbyć Zgromadzenie Narodowe. Trwają pracę nad widowiskiem plenerowym ukazującym początki polskiej państwowości oraz nad specjalną edycją średniowiecznej imprezy plenerowej Koronacja Królewska. Także w przyszłym roku w mieście odbyć się ma XII Zjazd Gnieźnieński.

„Rocznica koronacji pierwszych królów Polski to na wiele dekad ostatnia taka wielka data w historii naszego miasta. Jubileusz koronacji to okoliczność dla Gniezna szczególna: chcemy przypomnieć tę wielką rolę, jaką Gniezno odgrywało w związku z tworzeniem się polskości” – powiedział prezydent miasta Tomasz Budasz. Przypomniał, że historycy toczą spór, czy pierwszą stolicą Polski było Gniezno, czy stolica była tam, gdzie aktualnie przebywał władca. Nie wiadomo też, gdzie miejsce miał chrzest Mieszka I. Tymczasem miejsce koronacji Bolesława Chrobrego nie budzi wątpliwości.

Wydarzenia rocznicowe rozpoczną się w kwietniu przyszłego roku, w okolicy daty koronacji Bolesława Chrobrego, trwać będą do grudnia, okolicy daty koronacji Mieszka II Lamberta. „Prymas Polski bardzo często podkreśla, że Gniezno jest tym źródłem, z którego z jednej strony wyrosła polskość, z drugiej strony – nasze chrześcijaństwo. Chcemy to podkreślić, stąd ta ścisła współpraca ze stroną kościelną. Uroczystościami, także o charakterze religijnymi, chcemy przypomnieć, że tu się wszystko zaczęło: tu powstało państwo polskie, to tutaj byli koronowani królowie. Konsekwencją Gniezna, pierwszej stolicy Polski, był Kraków i jest Warszawa” – powiedział Tomasz Budasz.

W przygotowaniach przyszłorocznych obchodów w Gnieźnie samorząd współpracuje z Archidiecezją Gnieźnieńską. Budasz podkreślił, że z miastem konsultowane są praktycznie wszystkie działania strony kościelnej w kwestii przyszłorocznych obchodów. „Właśnie tworzone jest pismo do prezydenta RP ws. jego obecności w komitecie honorowym obchodów. Poza nim do tego komitetu weszliby także premier i prymas. Jestem po rozmowach z marszałkiem Sejmu, rozmawiamy z panią marszałek Senatu, bo chcielibyśmy, żeby tym mocnym akcentem jubileuszu o charakterze państwowym było Zgromadzenie Narodowe, względnie posiedzenie Sejmu lub Senatu” – powiedział.

Planowany budżet przyszłorocznych obchodów sięgać ma ok. 6-8 mln zł. Gnieźnieński samorząd stara się o uzyskanie wsparcia z budżetu państwa oraz z innych źródeł zewnętrznych. Prezydent miasta podkreślił, że w ustaleniach dotyczących kształtu przyszłorocznych obchodów od początku uczestniczy wielkopolski samorząd i wojewoda wielkopolski.

Centralne obchody rocznicowe, połączone być może z posiedzeniem Zgromadzenia Narodowego, będą miały miejsce pod koniec kwietnia 2025 roku. Trwa ustalanie dokładnej daty. „Chcemy w tym terminie przygotować coś w rodzaju prezentacji koronacji królewskiej sprzed tysiąca lat. Będzie też koncert, który odbędzie się w katedrze. Myślimy o skumulowaniu tych głównych wydarzeń w trzy kwietniowe dni. Rozmawiamy też o tym, by były one transmitowane w ogólnopolskiej telewizji” – powiedział prezydent Budasz.

Z myślą o przyszłorocznym jubileuszu opracowany został specjalny znak graficzny stosowany w gnieźnieńskich materiałach promocyjnych. Obok napisu Gniezno 2025 widać na nim wąsatą twarz w koronie z krzyżem. Król mruży jedno oko. Tym logotypem Gniezno chce podkreślić, że rocznice historyczne nie muszą być świętowane w nudny i pompatyczny sposób. „Nasz nowy logotyp od początku budzi zaciekawienie. Mocno wchodzimy w jego promocję chociażby poprzez wydarzenia sportowe i transmisje z tych wydarzeń. Przygotowujemy i wysyłamy materiały dla szkół, które noszą imię Bolesława Chrobrego. Jest też szereg innych działań promocyjnych, których dopinanie wciąż trwa, a które będą szeroko propagować wiedzę o naszym jubileuszu” – powiedział Tomasz Budasz.

Gniezno podejmuje współpracę z Parkiem Dzieje w Murowanej Goślinie, produkuje animowane filmy o koronacji królewskiej, propaguje też wiedzę o jubileuszu w mediach społecznościowych. Organizowane są konkursy, tworzone materiały promocyjne i informacyjne o jubileuszu i o Gnieźnie. Tomasz Budasz zauważył, że już wkrótce swoje pomysły na jubileusz będzie miał szansę zrealizować także jego następca na fotelu prezydenta miasta. „Czy uda nam się wykreować wielki produkt ogólnopolski? Głęboko wierzę, że tak. Oczywiście niezbędne do tego są przede wszystkim media o charakterze ogólnokrajowym, stąd nasze rozmowy w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wiele rzeczy zależy od dostępnych finansów, ale będziemy mieli swoje pięć minut i musimy je wykorzystać” – powiedział Tomasz Budasz.

Prezydent nie wątpi, że po 2025 roku przeciętny Polak będzie kojarzył Gniezno jako miasto koronacji królewskich. Przypomniał, że po 2016 roku, gdy w Gnieźnie odbywały się obchody 1050-lecia chrztu Polski, do miasta zaczęło przyjeżdżać coraz więcej wycieczek i turystów indywidualnych. Organizatorzy różnych wydarzeń wybierali Gniezno jako miejsce swoich kongresów i sympozjów. Rosnące statystyki zatrzymała dopiero pandemia. Tomasz Budasz wyraził nadzieję, że przyszłoroczne obchody dadzą trwały efekt – także jeśli chodzi o liczbę osób odwiedzających miasto.

Rafał Pogrzebny/PAP/AJ