NIEOBECNI. Znani Polacy, którzy odeszli w marcu 2024 r.
NIEOBECNI to lista osób, które zmarły w ostatnim czasie, przygotowywana od 2016 r. przez siostry bliźniaczki Małgorzatę WANKE-JAKUBOWSKĄ i Marię WANKE-JERIE
Coroczne podsumowanie – najpełniejsze tego rodzaju zestawienie w Polsce – publikowane jest na TwitterTwins.pl z okazji Zaduszek. Jest to subiektywny wybór Autorek, który zawiera każdego roku kilkaset nazwisk osób znanych z działalności publicznej w wymiarze ogólnopolskim wraz z krótkimi notkami biograficznymi i zdjęciami portretowymi. Dla „Gazety na Niedzielę” Autorki udostępniają informacje o tych, którzy odeszli w ostatnim miesiącu.
Każde odejście zawsze jest przedwczesne, zwłaszcza gdy śmierć przychodzi znienacka i zabiera osobę młodą, aktywną, w sile wieku.
Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą…
Pamiętajmy o nieobecnych, bo póki trwa pamięć, oni są wśród nas.
Ofiarujmy też za nich modlitwę: Wieczne odpoczywanie racz im dać Panie!
Zmarli w marcu 2024
Wit Wiktor Majewski (1943–2024) – prawnik, polityk, działacz związkowy, nauczyciel akademicki, poseł na Sejm. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, doktor nauk politycznych. Od 1967 roku pracownik Instytutu Nauk Politycznych UW, w latach 1974–1980 jego wicedyrektor. Pod koniec lat siedemdziesiątych drugi sekretarz POP PZPR na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Uczestnik obrad Okrągłego Stołu w podzespole ds. nauki, oświaty i postępu technicznego. W latach dziewięćdziesiątych wiceprzewodniczący OPZZ i członek zarządu głównego ZNP. Jako członek Ruchu Ludzi Pracy kandydował do Sejmu z listy SLD, uzyskując mandat w I, II i III kadencji. Zmarł 1 III 2024.
Bp Piotr Krupa (1936–2024) – biskup senior diecezji pelplińskiej, doktor nauk teologicznych, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Gorzowskiej w Gościkowie-Paradyżu w latach 1978–1980 i Wyższego Seminarium Duchownego w Koszalinie w latach 1981–1986. Był wikariuszem w Gubinie, Świebodzinie, Kołczygłowach, które obecnie należą do diecezji pelplińskiej, a potem pracował w Zielonej Górze. Skierowany na studia z teologii moralnej na Wydziale Teologii Katolickiej Université des Sciences Humaines w Strasburgu, po pięciu latach od obrony doktoratu powrócił do Ojczyzny i został inkardynowany do nowo powstałej diecezji koszalińsko-kołobrzeskej. Od 1984 do 1992 roku był biskupem pomocniczym koszalińsko-kołobrzeskim. Jako wikariusz generalny diecezji wszedł w skład rady kapłańskiej, kolegium konsultorów i rady duszpasterskiej, przewodniczył też zespołom synodalnym. We wrześniu 2011 roku papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego pelplińskiego. W ramach Episkopatu Polski wszedł w skład Komisji ds. Budownictwa Sakralnego, Komisji ds. Życia Konsekrowanego i Grupy Roboczej ds. Kontaktów Duszpasterskich z Episkopatem Francji. Zmarł 4 III 2024.
Prof. Elżbieta Starosławska (1952–2024) – profesor nauk medycznych, specjalista onkolog. Absolwentka Akademii Medycznej w Lublinie. Od 2006 roku dyrektor Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli. W 2016 roku zwolniona z tego stanowiska w trybie dyscyplinarnym, w roku 2019 przywrócona do pracy w wyniku ugody sądowej. Od 2011 roku członkini Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia. W latach 2002–2015 z przerwami i od 2017 roku konsultantka wojewódzka w dziedzinie onkologii klinicznej. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Orderem Świętego Sylwestra, wyróżniona Medalem Prezydenta Lublina, Medalem Wojewody Lubelskiego i Złotym Medalem „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” oraz honorowym obywatelstwem Jarosławia. Ambasador Województwa Lubelskiego. Zmarła 4 III 2024.
Wiesław Kondracki (1938–2024) – inżynier, rolnik, ekonomista i polityk, poseł na Sejm kontraktowy (kadencja 1989–1991). Absolwent Wydziału Ekonomiczno-Rolniczego SGGW w Warszawie. Pracował jako zaopatrzeniowiec, potem księgowy i główny księgowy w zakładzie leczniczo-wychowawczym w Wirowie. W latach 1968–1973 kierował Wydziałem Handlu, Przemysłu i Usług w Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sokołowie Podlaskim. Pracował też Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Morszkowie, gdzie od 1973 roku pełnił funkcję prezesa. Od 1978 roku członek PZPR. Z ramienia tej partii był radnym Gminnej Rady Narodowej w Jabłonnie Lackiej. W roku 1989 został posłem, zasiadał w Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej, na koniec kadencji należał do Parlamentarnego Klubu Lewicy Demokratycznej. Odznaczony Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem 40-lecia PRL. Zmarł 5 III 2024.
Prof. Michał Matysiak (1953–2024) – lekarz pediatra, onkolog i hematolog dziecięcy, nauczyciel akademicki i wychowawca wielu pokoleń lekarzy. Związany z Warszawski Uniwersytetem Medycznym przez 44 lata i absolwent tej uczelni. Przez 20 lat, od 2022 do 2022 roku, kierował Katedrą i Kliniką Onkologii, Hematologii Dziecięcej, Transplantologii Klinicznej i Pediatrii. Pod jego kierunkiem klinika prowadziła liczne prace naukowo-badawcze w zakresie hematologii i onkologii dziecięcej, uczestnicząc w międzynarodowych programach, a także prowadząc badania w zakresie hematologii oraz leczenia wspomagającego terapię przeciwnowotworową. Dzięki jego inicjatywom pacjenci Katedry i Kliniki Onkologii, Hematologii Dziecięcej, Transplantologii Klinicznej i Pediatrii byli leczeni według najnowszych standardów europejskich i światowych. Był on członkiem założycielem i członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej, członkiem zarządu Krajowego i Wojewódzkiego Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Z jego inicjatywy i pod jego kierunkiem powstała i działała Polska Pediatryczna Grupa ds. Nienowotworowych Chorób Układu Krwiotwórczego, zrzeszająca ośrodki hematologii dziecięcej w kraju w celu poprawy diagnostyki oraz leczenia chorób hematologicznych u dzieci. Zmarł 6 III 2024.
Prof. Wacław Strykowski (1942–2024) – pedagog, specjalista w zakresie kształcenia, pedagogiki medialnej i dydaktyki. Absolwent Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. W czasie studiów kierował Studenckim Teatrem Nurt. Po studiach rozpoczął pracę w macierzystej uczelni. W latach 1981–1982 był dyrektorem Instytutu Nowych Technik Kształcenia UAM, a od 1982 do 1985 roku zastępcą dyrektora Instytutu Pedagogiki UAM. W latach 1985–1987 kierował Zakładem Technologii Kształcenia UAM, równolegle w latach 1995–2002 pełnił funkcję dziekana Wydziału Pedagogiki Bałtyckiej Wyższej Szkoły Humanistycznej w Koszalinie oraz w kadencji 2003–2007 był pierwszym w historii tej uczelni rektorem Gnieźnieńskiej Wyższej Szkoły Humanistyczno-Menedżerska „Milenium” (obecnie Gnieźnieńska Szkoła Wyższa „Milenium”). W latach 1987–1993 członek i sekretarz naukowy Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Twórca i w latach 1995-2024 prezes Polskiego Towarzystwa Technologii i Mediów Edukacyjnych oraz członek Rady Polskiej Fundacji Upowszechniania Nauki. Od 2003 roku członek Rady do spraw Edukacji Informatycznej i Medialnej przy Ministrze Edukacji Narodowej i Sportu. Rzeczoznawca środków dydaktycznych MEN, w zakresie ścieżki Edukacja czytelnicza i medialna. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Edukacji Narodowej i Odznaka honorową „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego”. Zmarł 7 III 2024.
Alicja Pawlicka (1933–2024) – aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Debiutowała w grudniu 1954 jako Berta w Niemcach Leona Kruczkowskiego w reżyserii Jerzego Rakowieckiego na scenie Teatru Nowej Warszawy. Absolwentka studiów na Wydziale Aktorskim PWST w Warszawie. W latach 1955–1994 była aktorką Teatru Polskiego w Warszawie. Pracowała z wieloma reżyserami, m.in. Kazimierzem Dejmkiem i Aleksandrem Bardinim. Znana była z takich filmów jak, Godzina pąsowej róży czy Nie lubię poniedziałków. Jej pierwszym mężem był Mieczysław Gajda, który zostawił ją dla kolegi z teatru. W 1965 roku wyszła za mąż za Jana Suzina, prezentera TVP, z którym była do jego śmierci w 2012 roku. Zmarła 7 11 III 2024.
Leszek Świerszcz (1944–2024) – muzyk, trębacz, klawiszowiec, a przede wszystkim przedsiębiorca, menedżer, promotor, od wielu dekad zamieszkały w okręgu Nowego Jorku. Miał kilka klubów muzycznych i organizował dla Polonii występy artystów z Polski. W New Jersey założył i przez dekady prowadził słynny Cricket Club. Klub ten gościł u siebie z koncertami choćby Budkę Suflera, Stana Borysa, Chłopców z Placu Broni, TSA czy Urszulę. Był m.in. producentem płyty Budki Suflera „Live at Carnegie Hall”. Odkrywał talenty, a także pomagał przebijać się i pokazywać się za oceanem różnego kalibru grupom znad Wisły. Jego wpływ na popularyzację naszej muzyki w USA był nie do przecenienia. W ostatnich latach pozostawał pod opieką Polskiej Fundacji Muzycznej. Zmarł 8 III 2024.
Abp Marian Gołębiewski (1937–2024) – doktor habilitowany nauk teologicznych, biskup diecezjalny koszalińsko-kołobrzeski w latach 1996–2004, arcybiskup metropolita wrocławski w latach 2004–2013, od 2013 arcybiskup senior archidiecezji wrocławskiej, w latach 2004–2013 Wielki Kanclerz Papieskiego Wydziału Teologicznego, którego był doktorem honoris causa. Absolwent najpierw Niższego, a potem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Po święceniach kapłańskich skierowany do pracy duszpasterskiej w Ślesinie i Zduńskiej Woli. W 1966 roku podjął studia na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, specjalizując się w badaniu Pisma Świętego. Uzyskał stopień magistra i licencjat z teologii. Kontynuował studia w Rzymie na Papieskim Instytucie Biblijnym, gdzie uzyskał licencjat z nauk biblijnych, a następnie stopień doktora, który nostryfikował w 1977 roku na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Po powrocie do Polski wykładowca Pisma Świętego Starego Testamentu oraz języka greckiego, łacińskiego i angielskiego w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku. Prowadził też seminarium naukowe ze Starego Testamentu. Pod jego kierunkiem obroniono 30 prac magisterskich i dyplomowych. W 1980 roku prowadził zajęcia z egzegezy Starego Testamentu na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie trzy lata później zaczął pracę na stanowisku adiunkta. Jako wykładowca Biblii uczestniczył w sympozjach biblistów polskich, a także międzynarodowych kongresach IOSOT oraz w sympozjum zorganizowanym przez Komisję Iustitia et Pax. W roku akademickim 1992/1993 otrzymał stypendium naukowe w Instytucie Katolickim w Paryżu i jako wolny słuchacz uczęszczał na wykłady z judaizmu klasycznego. Habilitował się na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej, po czym został powołany na kierownika Katedry Biblistyki Starego Testamentu, a następnie kierownika Filologii Biblijnej. W 1995 roku został profesorem nadzwyczajnym, a rok później otrzymał sakrę biskupią i został powolny na biskupa diecezjalnego diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. W tym czasie był też profesorem nadzwyczajnym Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członkiem Rady Naukowej i przewodniczącym Sekcji Biblijnej Komisji Nauki Wiary przy Konferencji Episkopatu Polski. Po rezygnacji kard. Henryka Gulbinowicza z obowiązków ordynariusza Archidiecezji Wrocławskiej mianowany Arcybiskupem Metropolitą Wrocławskim. Zainspirował w Kościele w Polsce ruch zwany Dziełem Biblijnym im. Jana Pawła II i wraz z ks. prof. Henrykiem Witczykiem oraz innymi biblistami doprowadził do rozwoju tego ruchu we wszystkich polskich diecezjach, a także do powstania Kręgów Biblijnych w większości polskich parafii. Był członkiem Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski, przewodniczącym Rady ds. Apostolstwa Świeckich i przewodniczącym Sekcji Biblijnej Komisji Nauki Wiary oraz członkiem Rady Naukowej. W 2001 roku Jan Paweł II powołał go na członka Papieskiej Rady Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych. Co roku fundował stypendia dla wyróżniających się studentów uczelni Wrocławia. W 2021 roku Watykan zakazał mu uczestnictwa w uroczystościach kościelnych i świeckich za zaniedbania w sprawach dotyczących wykorzystywania seksualnego małoletnich przez podległych mu księży. Zmarł 11 III 2024.
Marian Fluder (1946–2024) – lekarz, specjalista chirurgii ogólnej, pediatrii i medycyny sportowej. Absolwent Akademii Medycznej w Poznaniu. Zawodowo związał się z Gnieznem. Odbył służbę w Jednostce Wojskowej w Powidzu jako lekarz pułku i lekarz dla rodzin kadry wojskowej, jednocześnie podejmując nocne dyżury w gnieźnieńskim pogotowiu. Został odznaczony medalem za zasługi dla obronności kraju oraz mianowany do stopnia porucznika. latach 1974–1993 pracował między innymi w gnieźnieńskim szpitalu i przychodni przy ul. Staszica, a także w ambulatorium aresztu śledczego przy ul. Franciszkańskiej. Od 1993 roku prowadził prywatną praktykę w Gnieźnie. Wyróżniony nagrodą Gnieźnieńskiej Kapituły Orła Białego za rok 2018. Honorowy Obywatel Gniezna. Zmarł 12 III 2024.
Jurand Jarecki (1931–2024) – architekt, przedstawiciel modernizmu, twórca lub współautor takich budynków lub zespołów budowlanych w Katowicach, jak Spółdzielczy Dom Handlowy „Zenit”, Spółdzielczy Dom Handlowy „Skarbek”, Biblioteka Śląska, kino „Kosmos”, aleja Wojciecha Korfantego czy Osiedle Paderewskiego. Projektował od 1957 roku, po ukończeniu studiów na Politechnice Krakowskiej wyjechał na stypendium do Francji, gdzie doskonalił warsztat pod opieką Georges’a Candilijsa. Po przyjeździe do kraju rozpoczął pracę w „Miastoprojekcie Katowice”. Zaprojektował HaPeeRowiec zwany „Żyletą”, a także blok mieszkalny na ulicy Poniatowskiego, w którym w ramach konkursu zamieszkał z rodziną. Od 1990 do 2001 roku prowadził samodzielną pracownię architektoniczną „ARAR”, potem do 2006 roku realizował projekty dla firmy „AAMG”. Zainspirowany wizją Le Corbusiera, z którym zetknął się podczas pobytu we Francji, wdrażał na Śląsku idee modernizmu. Jego projekty architektoniczne wpłynęły na obecny kształt urbanistyczny Katowic i stanowią jedne z najbardziej rozpoznawalnych ikon funkcjonalizmu w Polsce. Zmarł 13 III 2024.
Prof. Andrzej Stepnowski (1940–2024) – informatyk, specjalista w zakresie geoinformatyki, hydro-akustyki i technologii satelitarnych. AbsolwentWydziału Elektroniki Politechniki Gdańskiej. Po studiach podjął pracę na uczelni, tam zrobił doktorat i się habilitował. W 2004 roku został profesorem zwyczajnym. Jego dorobek to ponad 250 publikacji, dwie monografie, osiem patentów oraz ponad 30 projektów. Stworzył szkołę naukową morskich systemów informacyjnych i geoinformatyki. Członek Komitetu Akustyki Polskiej Akademii Nauk, ekspert Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa, europejski wiceprezydent Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego, czyli największej zawodowej organizacji inżynierów elektryków i elektroników IEEE, redaktor europejskiego czasopisma naukowego Acta Acustica. Przyczynił się do powołania w Gdańsku Polskiej Agencji Kosmicznej. W 1980 roku został członkiem NSZZ „Solidarność” i był współzałożycielem związku na Politechnice Gdańskiej. Wielokrotnie wyróżniany różnymi odznaczeniami państwowymi i ministerialnymi, w tym m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 14 III 2024.
Tomasz Łubieński ps. „Borygo Jańczak”, „KT”, „Stanisław Jańczak”, „T.F.”, „TK” (1938–2024) – prozaik, dramaturg, eseista i tłumacz literatury pięknej, redaktor naczelny miesięcznika „Nowe Książki”, a także taternik i alpinista. Podczas II wojny światowej przebywał wraz z rodziną pod Dębicą. Ukończył Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Przyjaciół Dzieci nr 1 im. Bolesława Limanowskiego w Warszawie. Debiutował w 1955 roku poezją w „Dziś i Jutro”. Studiował historię i filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie studiów publikował w „Twórczości” (1958–1961) i „Współczesności”. W 1961 roku mieszkał przez rok we Francji. Po powrocie do kraju publikował na łamach miesięcznika „Polska”. Od 1971 do 1981 roku pracował w tygodniku „Kultura”. Od 1979 roku publikował w czasopiśmie „Res Publica”, którego był współzałożycielem, wychodzącym w latach 1979–1981 w II obiegu a po przerwie od 1987 roku oficjalnie. W latach osiemdziesiątych XX wieku publikował też w czasopismach emigracyjnych „Aneks” i „Zeszyty Literackie”. 23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. Od 1989 do 1992 roku członek redakcji „Tygodnika Solidarność” oraz działacze Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. W sezonie 1995/1996 konsultant literacki warszawskiego „Teatru na Woli”. Od 1996 roku członek zespołu redakcyjnego miesięcznika „Teatr”. W latach 1998–2019 redaktor naczelny „Nowych Książek”. Od 2001 roku wraz z Kazimierą Szczuką i Witoldem Beresiem, a następnie z Kingą Dunin i Pawłem Dunin-Wąsowiczem prowadził w programie pierwszym Telewizji Polskiej magazyn kulturalny „Dobre książki”. Członek jury Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego. Członek Związku Literatów Polskich, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, od 1989 roku współzałożyciel Stowarzyszenia i Prezes Oddziału Warszawskiego w latach 1989–1996 Polskiego Pen Clubu. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Taternictwo uprawiał aktywnie w latach 1955–1961, zarówno w lecie jak i w zimie, członek Klubu Wysokogórskiego. W lecie 1958 roku wspinał się w Kaukazie, a w 1961 roku w Alpach Delfinatu. Zmarł 15 III 2024.
Maria Teresa Chwalibóg-Kopiczyńska (1933–2024) – aktorka teatralna i filmowa. Pochodziła z rodziny ziemiańskiej. Dzieciństwo wraz z rodzeństwem spędziła w majątku rodziców w Mysłowie, w powiecie łukowskim. W 1956 roku ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Łodzi. Zadebiutowała na scenie Teatru Powszechnego w Łodzi rolą Diany w spektaklu Faryzeusze i grzesznik. W latach 1956–1960 pracowała w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, potem przez dwa lata w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, przez następne dwa lata w Teatrze Dramatycznym w Szczecinie, kolejny rok w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie, w latach 1963–1969 ponownie w Teatrze Dramatycznym w Szczecinie. Od 1970 roku występowała na scenach teatrów warszawskich, w latach 1970–1973 w Teatrze Narodowym, od 1974 do 1976 w Teatrze Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza, w kolejnych pięciu latach w Teatrze na Woli, a latach 1981–1988 w Teatrze Dramatycznym. Zagrała ponad 80 ról filmowych, m.in. w Matce Joannie od Aniołów, Poszukiwanym Poszukiwanej, Godzinach szczytu, Korczaku, jednak najważniejszą rolą w jej dorobku artystycznym była tytułowa rola w Kobiecie samotnej w reżyserii Agnieszki Holland, za którą otrzymała nagrodę za pierwszoplanową rolę kobiecą na 13. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 1988 roku. Ostatni raz wystąpiła w filmie fabularnym Carte Blanche w 2015 roku. Odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Była żoną aktora Andrzeja Kopiczyńskiego, a następnie również aktora Marka Bargiełowskiego. Jej siostra, Elżbieta, była żoną aktora Zbigniewa Cybulskiego. Zmarła 15 III 2024.
Marian Król (1939–2024) – agronom i polityk, poseł oraz na na Sejm RP II kadencji, wojewoda poznański w latach 1981–1986. Ukończył studia w Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu, uzyskał następnie stopień doktora nauk rolniczych w SGGW w Warszawie.W latach 1979–1981 był dyrektorem oddziału wojewódzkiego PZU. Od października 1981 do stycznia 1986 roku sprawował urząd wojewody poznańskiego, był także etatowym pracownikiem ZSL. Z PSL odszedł w 1998 roku do założonej przez Romana Jagiellińskiego Partii Ludowo-Demokratycznej. Później związany z działalnością biznesową, był m.in. prezesem zarządu Rolniczego Towarzystwa Kredytowego. Zainicjował powstanie Wielkopolskiej Fundacji Żywnościowej, był prezydentem Towarzystwa im, Hipolita Cegielskiego. Należał do Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego. Był wielkim przeorem Polski oraz X wielkim mistrzem Orderu Św. Stanisława. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 15 III 2024.
Płk dr Zdzisław Jankowiak ps. „Żbik” (1928–2024) – lekarz chirurg, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik bitwy na Piotrowym Polu. Wieloletni ordynator Oddziału Chirurgicznego Szpitala Wojskowego w Toruniu. Zmarł 15 III 2024.
Ernest Bryll (1935-2024) – poeta, pisarz, autor tekstów piosenek, dziennikarz, tłumacz i krytyk filmowy, także dyplomata. W czasie okupacji był Zawiszakiem – członkiem najmłodszej drużyny Szarych Szeregów. Po wojnie krótko konspirował w podziemnym skautingu, maturę zdał jako szesnastolatek. Absolwent Wydziału Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego oraz studium wiedzy filmowej w Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Z uwagi na ojca, który był żołnierzem Armii Krajowej, nie mógł pracować w dziennikarstwie, czego pragnął, w związku z tym podjął pracę w elektrowni nr 11 w porcie gdyńskim oraz w Stoczni im. Komuny Paryskiej, aby w biografii mieć epizod robotniczy, dzięki temu odnalazł się w powojennej rzeczywistości. Pierwszy tomik jego wierszy, Wigilie wariata, został wydany w 1958 roku. Opublikował prawie 40 tomów wierszy, m.in.: Autoportret z bykiem, Sztuka stosowana, Mazowsze, Czasem spotykam siebie, Adwent. Jego poezja kształtowała gusta estetyczne Polaków, a nakłady jego książek sięgały tysięcy, co było nieosiągalne dla współczesnej twórczości poetyckiej. Był też autorem często wystawianych dramatów: Rzecz listopadowa, Kurdesz i Wieczernik oraz oratorium Kolęda-Nocka i teksty do widowisk Po górach, po chmurach i Na szkle malowane. Członek redakcji pism społeczno-kulturalnych, m.in. w latach 1959–1960 „Współczesności”, i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W połowie lat sześćdziesiątych wstąpił do PZPR, ale po wprowadzeniu stanu wojennego wystąpił z partii. W latach 1963–1967 kierownik literacki w Teatrze Telewizji, przez kolejny rok kierownik zespołu filmowego Kamera, a w latach 1970–1974 kierownik literacki w Teatrze Polskim w Warszawie, przez następne cztery lata dyrektor Instytutu Kultury Polskiej w Londynie, a w latach 1991–1995 ambasador RP w Irlandii. Teksty piosenek pisał od 1965 roku, jego utwory wykonywały m.in. zespoły: 2 plus1, Enigmatic, Pakt, Partia, Myslovitz, Sakldowie i Waganci oraz wokaliści: Michał Bajor, Stan Borys, Zofia i Zbigniew Framerowie, Halina Frąckowiak, Marek Grechuta, Jerzy Grunwald, Teresa Haremza, Edward Hulewicz, Leonard Jakubowski, Halina Kunicka, Bernard Ładysz, Urszula Narbut, Czesław Niemen, Daniel Olbrychski, Jerzy Połomski, Rudolf Poledniok, Krystyna Prońko, Łucja Prus, Danuta Rinm, Maryla Rodowicz, Andrzej Rybiński, Warren Schatz, Urszula Sipińska, Józef Sojka, Teresa Tutinas, Juliusz Wickiewicz, Adam Wojdak. Wiele tekstów napisał do muzyki Katarzyny Gärtner. W 1968 roku wraz z Markiem Sartem założył zespół Drumlersi, dla którego pisał teksty. Współpracował też z takimi kompozytorami jak m.in.: Jerzy Derfel, Antoni Kopff, Wlodzimierz Korcz, Janusz Kruk, Czesław Niemen, Andrzej Zieliński. Od 2012 roku był pracownikiem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, w tym, w latach 2012–2018 kierownikiem Działu Literackiego. Laureat wielu nagród literackich, m.in. Nagrody Czerwonej Róży, Nagrody im. Władysława Broniewskiego w dziedzinie poezji, Nagrody im. Stanisława Piętaka za tom poezji Mazowsze oraz Nagrody Miasta Stołecznego Warszawy. Odznaczony Orderem Kawalera Irlandzkiego Rodu Królewskiego O’Conor oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a także Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” i Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 17 III 2024.
Antoni Krupa (1945–2024) – muzyk, kompozytor, dziennikarz. Od 1977 roku związany z Radiem Kraków. Autor audycji publicystyczno-muzycznych i reportaży. Twórca muzyki do słuchowisk radiowych. Rozmówcami jego licznych wywiadów byli m.in. Gordon Haskell, Bennie Maupin, Nigel Kennedy, Enrico Rava, Pati Yang. Producent płyt wybitnych polskich jazzmanów: m.in. Zbigniewa Seiferta, Janusza Muniaka, Adama Kawończyka. Autor antologii festiwalu „Jazz Juniors” oraz cyklu audycji publicystyczno-historycznych „Historia krakowskiego jazzu” (40 odcinków emitowanych w Radiu Kraków. Współtwórca muzyki do spektaklu „Ziemia jałowa” według T.S. Eliota wystawianym w Teatrze STU. Występował i nagrywał m.in. z Jarosławem Śmietaną, Markiem Stryszowskim, Ryszardem Styłą. Wykładowca historii jazzu w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Krakowskiej Szkoły Jazzu i Muzyki Rozrywkowej. Jako muzyk grał m.in. z Markiem Grechutą i Jazz Band Ball Orchestra. Jako dziennikarz i znawca muzyki brał udział w programie radia BBC na temat sesji nagraniowej Milesa Davisa „Kind of Blue”. Autor książki o historii krakowskiego jazzu „Miasto pięknych nut”. Nagrał autorską płytę „Amela – blues o rozwianych włosach na wietrze”. Zmarł 17 III 2024.
Krystyna Koelner (1937–2024) – nauczycielka, przewodnicząca rady nadzorczej firmy „Rawlplug”, będącej obecnie globalnym liderem branży zamocowań i narzędzi. W 1982 roku założyła własny biznes „Tworzywa Sztuczne Krystyna Koelner”, zaczynając od produkcji kołków rozporowych w garażu. Budowana krok po kroku firma, z czasem produkująca mocowania i narzędzia budowlane, w 2004 roku zadebiutowała na warszawskiej giełdzie. Rok później przejęła szkockiego producenta wkrętów „Rawlplug”, a następnie firmę „Śrubex” z Łańcuta. Firma „Rawlplug”, funkcjonująca obecnie w 13 spółkach rozmieszczonych na czterech kontynentach, zatrudnia ponad 1,9 tys. pracowników. Ma w asortymencie prawie 30 tys. produktów. Jej założycielka pojawiła się w 2015 roku na liście najbogatszych tygodnika „Wprost”, z majątkiem wycenianym na 69 mln zł zajęła 43. miejsce. Była też pasjonatką sportu. Zmarła 18 III 2024.
Zbigniew Bolesław Sejwa (1952–2024) – fotoreporter, artysta fotograf. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze oraz Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Ukończył też Wyższe Studium Fotografii Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Wyższe Studium Fotografii Związku Polskich Artystów Fotografików w Warszawie. Doktoryzował się w 2016 roku na Wydział Komunikacji Multimedialnej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Związany z gorzowskim środowiskiem fotograficznym, mieszkał i tworzył w Gorzowie Wielkopolskim – fotografował (artystycznie) od końca lat siedemdziesiątych XX wieku. Po raz pierwszy zaprezentował swoje zdjęcia na autorskiej wystawie fotograficznej Portret – w galerii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze. W 1981 roku – wspólnie ze Zdzisławem Hajdaszem i Kazimierzem Ligockim założył Gorzowską Grupę Trzech. W latach 2003–2007 był kuratorem Galerii Nowych Mediów w Miejskim Ośrodku Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim. W latach 2007–2015 pracował w Klubie Myśli Twórczej Lamus – był inicjatorem i współtwórcą czasopisma kulturalno-artystycznego Lamus. Od 2015 roku był kierownikiem Działu Programu i Promocji Miejskiego Ośrodka Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim oraz kuratorem wystaw w Galerii Biura Wystaw Artystycznych. Członek rzeczywisty Okręgu Wielkopolskiego Związku Polskich Artystów Fotografików, członek Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego. trzykrotnym laureatem Nagrody Kulturalnej Prezydenta Miasta Gorzowa Wielkopolskiego – statuetki Motyla (1998, 2004, 2008). W 2017 odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Prace Zbigniewa Sejwy znajdują się w zbiorach Lubuskiej Zachęty Sztuki Współczesnej w Zielonej Górze. Odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zmarł 18 III 2024.
O. Marian Władysław Orczykowski (1928–2024)– kapucyn, duszpasterz, kapelan harcerzy, harcmistrz Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, nieformalny kapelan polskich lotników. Urodził się w Drohobyczu na Kresach Wschodnich. W czasie wojny uczęszczał na tajne komplety w Drohobyczu. Wstąpił do Zakonu Kapucynów Prowincji Krakowskiej w Sędziszowie Małopolskim. Maturę państwową zdał w Liceum Klasycznym Księży Misjonarzy na Kleparzu w Krakowie w 1948 roku, studia filozofii i teologii odbył w Studium Filozoficzno-Teologicznym o. Kapucynów w Krakowie, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie. Pracował jako kaznodzieja, spowiednik, wikary, katecheta, przygotowywał dzieci do pierwszej komunii św., prowadził rekolekcje, głosił kazania i homilie w wielu parafiach w Polsce. Pracował także jako kapelan w szpitalach górniczym i zakaźnym, a od 1981 do 1986 roku był kapelanem Instytutu Onkologii oraz duszpasterzem i kapelanem harcerzy. W 1961 roku związał się z lotnictwem, odwiedzał lotniska aeroklubowe i prywatne, był gościem honorowym wielu spotkań i zawodów lotniczych, wygłaszał kazania, odprawiał Msze św. dla lotników i poświęcał ich samoloty. Towarzyszył w zawodach szybowników w wielu krajach świata. W Londynie otrzymał Złoty Krzyż Zasługi od Prezydenta Rzeczypospolitej za działalność harcerską i lotniczą, został też wyróżniony Błękitnymi Skrzydłami za duszpasterską opiekę nad polskimi szybownikami. W 1993 roku został członkiem Warszawskiego Klubu Seniorów Lotnictwa, w 1994 roku – Honorowym Członkiem Aeroklubu Ostrowskiego. Uhonorowany przez Aeroklub Polski odznaczeniem Zasłużony Działacz Lotnictwa Sportowego, członek Lotniczego Klubu „Loteczka” we Wrocławiu oraz Honorowy Członek Krośnieńskiego Klubu Seniorów Lotnictwa im. gen. pil. Ludomiła Rayskiego. Z harcerstwem związany był od dziecka, w szkole powszechnej w Drohobyczu był zuchem, w Męcinie pełnił funkcje nieformalnego drużynowego. W 1956 roku powrócił do harcerstwa jako zakonnik, obejmując opieką duszpasterską harcerzy w Gorzowie Wielkopolskim. Brał udział w organizowaniu Białych Służb Ruchu Harcerskiego Rzeczypospolitej. W latach 1981–1986 w Krakowie, jako duszpasterz-kapelan harcerzy, zdobył dwa najwyższe stopnie harcerskie: Harcerza Orlego i Harcerza Rzeczypospolitej oraz wszystkie stopnie instruktorskie: przewodnika, podharcmistrza i harcmistrza. Otrzymał harcerskie miano, pseudonim „Pogodny Orlik” i został przyjęty do Komandorii Szczepów Lotniczych. W 1987 roku został mianowany przez Kurię Arcybiskupią kapelanem Okręgowego Szpitala Kolejowego we Wrocławiu, a w roku 1988 rejonowym duszpasterzem harcerek i harcerzy. Brał udział w Jubileuszowym Zlocie 80-lecia Harcerstwa Polskiego w 1991 roku oraz jako kapelan harcerski w Spotkaniu z Ojcem św. Janem Pawłem II w czasie VI Światowego Dnia Młodzieży w Częstochowie. Na Sejmiku Bractwa Podwójnej Mewy w Warszawie w 1991 roku został wybrany do Rady Bractwa. Był delegatem na XVIII Walny Zjazd ZHP-1918 w Warszawie, uczestniczył w Zjednoczeniowym Zjeździe ZHR i ZHP-1918 oraz w III Walnym Zjeździe ZHR. Biskup sandomierski powierzył mu opiekę nad Szczepem ZHR „Leśne Plemię” w Rozwadowie-Stalowej Woli. We wrześniu 2002 roku został przyjęty do Kręgu Harcmistrzów ZHR, uczestniczył w wielu zjazdach i zlotach harcerskich i brał udział w 50 obozach harcerskich. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności, Krzyżem Honorowym ZHR „Semper Fidelis”, Złotym Medalem Harcerskiej Wdzięczności im. Andrzeja Małkowskiego, Honorowym Wyróżnieniem im. Dedala Aeroklubu Polskiego, Medalem „Dziękujemy za wolność” oraz Znakiem Puszczańskiego Uznania. Zmarł 19 III 2024.
Jerzy Fąfara (1956–2024) – pisarz, poeta i publicysta, a także autor wielokrotnie nagradzanych słuchowisk radiowych. Związany z Rzeszowem, członek redakcji „Podkarpackiej Historii”. Absolwent prawa na filii UMCS w Rzeszowie. Z Polskim Radiem Rzeszów związany jako scenarzysta nagradzanych słuchowisk i 60-odcinkowej radionoweli. Jego słuchowisko „Brzytwy kata Sellingera” weszło do ścisłego finału festiwalu Prix Europa w Berlinie. Twórca biografii znanego rzeszowianina, wybitnego artysty i twórcy teatralnego – prof. Józefa Szajny pt. „18 znaczy życie – rzecz o Józefie Szajnie”. Pomysłodawca znanego mieszkańcom Rzeszowa „Święta Paniagi”, czyli ulicy 3 Maja, które odbywa się rokrocznie od 2003 roku. Jego pomysłem było ustawienie 40 wielkich kamieni na Placu Cichociemnych, rozrzuconych wokół rzeźby „Przejście 2000”, upamiętniających rzeszowskich chłopców, którzy trafili z pierwszym transportem do Oświęcimia. Ostatnio zaangażował się w inicjatywę postawienia w Rzeszowie pomnika „Drabina do Nieba” zaprojektowanego w oparciu o rzeźbę Józefa Szajny, która po wielu latach starań w ubiegłym roku stanęła przy ul. Krakowskiej. Zmarł 20 III 2024.
Julia Wójcik (2006–2024) – sportsmenka, zawodniczka klubu UKS Feniks Kędzierzyn-Koźle, reprezentantka Polski w badmintonie. Zmarła 21 III 2024.
Leszek Długosz (1941–2024) – aktor, kompozytor pianista, jeden z najbardziej znanych polskich śpiewających poetów, Kawaler Orderu Orła Białego. Absolwent polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, w latach 1964–1966 studiował też na Wydziale Aktorskim w PWST w Krakowie. Zadebiutował w 1964 roku w teatrzyku piosenki UJ Hefajstos. W 1965 roku związał się z kabaretem literackim „Piwnica pod Baranami”, gdzie uchodził za jednego z najwybitniejszych artystów w zespole. Pierwszy tomik poezji – Lekcje rytmiki wydał w 1973 roku. Z Piwnicą rozstał się w 1978 roku. Rok później przebywał na stypendium artystycznym we Francji, ufundowanym przez rząd francuski, co zaowocowało wydaniem płyty w całości w języku francuskim. Autor kilkunastu tomików poezji, m.in. Piwnica idzie do góry, Na własną rękę, Wywoływanie wilka z lasu, Na rynku usiąść w Kazimierzu…, Do szkiełka z Muzeum Czartoryskich. W 1981 roku skomponował muzykę do spektaklu Kurhanek Maryli w reżyserii Ewy Lassek, wystawiony w Teatrze Bagatela im. Boya-Żeleńskiego w Krakowie. Z własnymi występował w Polsce i za granicą (m.in. w Austrii, Belgii, Czechosłowacji, Francji, Kanadzie, RFN, Szwajcarii, Szwecji, USA, Włoszech). Publikował felietony w „Czasie krakowskim” i „Rzeczpospolitej”. Wraz z Krzysztofem Magowskim zrealizował w TVP cykl poświęcony poezji – Literatura według Długosza. W 2007 roku w Radiu Kraków prowadził autorski program „Przyjemności niedzieli”. Wykładał w Studium Literacko-Artystycznym na UJ w Krakowie. Członek Kapituły Medalu „Niezłomnym w słowie”, a od 2009 roku Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Stały współpracownik krakowskiego miesięcznika „Wpis”, którego każde wydanie zaczynało się jego wierszem. W wyborach parlamentarnych w 2007 roku z ramienia PiS kandydował do Senatu, ale nie uzyskał mandatu. W 2010 roku został członkiem Krakowskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich. Odznaczony Krzyżem Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. W 2022 roku uhonorowany Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości. Zmarł 23 III 2024.
Andrzej Borys (1949–2024) – fotografik, długoletni prezes Okręgu Świętokrzyskiego Związku Polskich Artystów Fotografików. Absolwent Radomskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Kielcach (obecnie Politechnika Świętokrzyska) z dyplomem inżyniera mechanika (1974). Od 1977 zajmował się fotografią zawodowo, od 1978 członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Członek i współzałożyciel wielu grup twórczych m.in.: Studenckiej Grupy Fotograficznej „Kwant” w Kielcach, Klub „6 x 6” przy Pałacu Młodzieży w Warszawie, Fotoklub „Kontrast” w Kielcach, którego był prezesem przez jedną kadencję, ZPAF, którego był prezesem Okręgu Świętokrzyskiego w latach 1990–1994 oraz od 2002 do 2015. Instruktor fotografii kategorii „S”. Organizator wielu działań i plenerów artystycznych oraz wystaw o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym, m.in.: pomysłodawca oraz organizator Międzynarodowych Plenerów Fotograficznych ART-EKO, pomysłodawca i współorganizator wystaw fotograficznych o zasięgu ogólnopolskim „Raport Ekologiczny”, organizator i komisarz ogólnopolskich plenerów i wystaw pt. „Świętokrzyskie w Obiektywie” w latach 2005–2008, współorganizator, kurator oraz juror ogólnopolskiego konkursu pt. „Życie jest piękne”. Fotograf projektu Sfotografuj wiersz – Zwierszuj fotografię, do którego wiersz napisał Dawid Jung. Fotografował od lat siedemdziesiątych XX wieku. Debiut artystyczny – wyróżnienie w Ogólnopolskim Biennale Fotografii Studenckiej w Szczecinie. Autor ponad 50 wystaw i prezentacji indywidualnych oraz uczestnik ponad 150 wystaw zbiorowych o charakterze ogólnopolskim i międzynarodowym. Był autorem ponad 50 wystaw indywidualnych oraz wielu wystaw zbiorowych. Jego publikacje: albumy fotograficzne: „Sztuka Ziemi Kieleckiej – Fotografia” – Kielce 1997, „Mistrzowie Polskiego Pejzażu” – Kielce 2000, a ponadto publikacje fotografii we wszystkich wydawnictwach katalogowych Okręgu Świętokrzyskiego ZPAF od 1978 r., „Sztuka Fotografii” Almanach 30-lecia Okręgu Świętokrzyskiego Związku Polskich Artystów Fotografików 1978 – 2008. Odznaczony złotym i srebrnym medalem FIAP oraz tytuł Artiste FIAP nadanym przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej FIAP (1980), wyróżniony nagrodą Wojewody Kieleckiego, dyplomem uznania Ministra Kultury i Sztuki, odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, „Złotą Odznaką SZSP”, odznaką „Za Zasługi dla Kielecczyzny”, dyplomem im. Jana Bułhaka, nagrodą II stopnia Prezydenta Miasta Kielce za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechnienia i ochrony Kultury, odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, złotym Medal „Zasłużony dla Fotografii Polskiej” i Nagroda Miasta Kielce. Zmarł 25 III 2024.
Leszek Bugajski (1949–2024) – krytyk literacki, publicysta, redaktor czasopism literackich, autor książek krytycznoliterackich, scenariuszy filmów telewizyjnych, m.in. do serialu Portrety współczesnej prozy polskiej , około 1500 artykułów, felietonów i recenzji. Po skończeniu liceum ogólnokształcącego pracował w Hucie im. Feliksa Dzierżyńskiego w Dąbrowie Górniczej i dopiero w 1967 roku podjął studia na Wydziale Obrotu Towarowego Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie, ukończył je w 1973 roku, a w latach 1972–1974 studiował też na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Debiutował jako krytyk literacki w piśmie „Współczesność” w 1971 roku recenzją książek Priestleya: Londyn i Poza miastem pt. Pochwała hedonizmu. Publikował w licznych czasopismach literackich, m.in.: „Twórczość”, Kultura”, „Literatura”, „Miesięcznik Literacki, „Odra”, „Wiadomości Kulturalne”. W latach 1981–1989 był kierownikiem działu literackiego pisma „Życie Literackie”, a także redaktorem w czasopiśmie „Pismo Literacko-Artystyczne”. Od 1988 roku kierował działem krytyki pisma „Twórczość”, a w latach 1997–1999 był redaktorem naczelnym tego pisma. Był członkiem rady redakcyjnej serii wydawniczej „Nowa Proza Polska”, a także redaktorem w pismach: „Nie z Tej Ziemi” i „Czwarty Wymiar”. Od 1997 roku był redaktorem działu literackiego polskiej edycji miesięcznika „Playboy”, a od 2005 do sierpnia 2014 roku był zastępcą szefa działu kultury w polskiej edycji „Newsweeka”. Po przejściu na emeryturę nadal współpracował z pismem. W sierpniu 2015 roku został sekretarzem redakcji tygodnika „Wprost” i pozostał w redakcji także po zaprzestaniu wydawania pisma w wersji papierowej. Był też kierownikiem pracowni prasowej Akademii Humanistycznej w Pułtusku, członkiem Związku Literatów Polskich, w latach 1983–1988 członkiem Zarządu Oddziału Krakowskiego, a od 1990 do 1993 roku wiceprezesem Zarządu Głównego. Był też członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego, Rady Fundacji Wspierania Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Zmarł 26 III 2024.
Gen. bryg. Adam Marczak (1972–2024) – szef sztabu dowództwa unijnej operacji Althea w Bośni i Hercegowinie, zastępca szefa sztabu w Dowództwie Eurokorpusu w Strasburgu we Francji. Wcześniej, do lipca 2021 roku, był szefem Zarządu Rozpoznania i Walki Elektronicznej w Dowództwie Generalnym RSZ. Służył w 6. Brygadzie Powietrznodesantowej, a następnie w Dowództwie Komponentu Wojsk Specjalnych. Pełnił też funkcje dowódcze na misjach w Bośni i Afganistanie. W 2017 roku Antoni Macierewicz, ówczesny minister obrony, wyznaczył go na stanowisko dowódcy 25. Brygady Kawalerii Powietrznej w Tomaszowie Mazowieckim. Absolwent Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych oraz Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Zmarł 26 III 2024.
Wiktoria Sieczka (2004–2024) – sportsmenka, multimedalistka, młodzieżowa mistrzyni świata i Europy, wielokrotna medalistka mistrzostw Polski w trójboju siłowym, ubiegłoroczna absolwentka klasy o profilu technik reklamy Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Mikołaja Kopernika w Skarżysku-Kamiennej. Rozpoczynała karierę sportową od piłki nożnej, była zawodniczką nieistniejącej już drużyny eSKa Skarżysko-Kamienna. Trójbój siłowy zaczęła trenować w wieku 16 lat w lokalnej siłowni Silver Gym. Zmarła 26 III 2024.
Rajmund Miller (1954–2024) – lekarz laryngolog, samorządowiec, poseł na Sejm VII, VIII, IX i X kadencji. Absolwent Akademii Medycznej w Łodzi. Od 1990 roku związany z samorządem terytorialnym, został wówczas radnym miejskim w Nysie z ramienia Komitetu Obywatelskiego, powołano go też do sejmiku samorządowego województwa opolskiego. Po reformie administracyjnej był radnym powiatu nyskiego I kadencji. Ponownie był wybierany na radnego Nysy w 2006 i 2010 roku. Prowadził działania na rzecz zamknięcia zakażonych ujęć wody i zbudowania nowego punktu w Białej Nyskiej. Jeden z założycieli lokalnych struktur Platformy Obywatelskiej. Zmarł 27 III 2024.
Ks. prałat Roman Kneblewski (1952–2024) – emerytowany kapłan diecezji bydgoskiej, wieloletni proboszcz parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy, przez wiele lat związany z bydgoską oświatą niepubliczną, w latach 1991–2000 był dyrektorem i prefektem Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego im. króla Jana III Sobieskiego w Bydgoszczy. Był również duszpasterzem środowisk twórczych, kapelanem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego oraz asystentem kościelnym Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Ukończył filologię angielską i historię sztuki na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, uzyskując na tej samej uczelni tytuł doktora nauk humanistycznych. W 2019 roku przeszedł na emeryturę. Zamieszkiwał w Domu Księży Emerytów im. Jana Pawła II w Bydgoszczy. Był postacią kontrowersyjną. Znany był z sympatii dla ruchu narodowego oraz z ostrych wypowiedzi. Wzywał, by palić Koran. Krytykował Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy i Jerzego Owsiaka. W czasie pandemii COVID-19 bagatelizował zagrożenie związane z rozprzestrzenianiem się koronawirusa. Autor wideobloga „Tuba Cordis”, w 2023 roku został ukarany przez biskupa zakazem aktywności medialnej po tym, gdy porównał wolontariuszy WOŚP do członków Hitlerjugend. Zmarł 27 III 2024.
Jerzy Józef Mindziukiewicz ps. „Jur” (1927–2024) – działacz konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej, działacz kombatancki, wiceprezes zarządu i skarbnik Związku Powstańców Warszawskich. Szkołę powszechną ukończył już w czasie okupacji niemieckiej i kontynuował edukację w warszawskiej szkole kupieckiej Józefa Gąseckiego. Należał do konspiracji niepodległościowej, najpierw w ramach Konfederacji Narodu, a po jej scaleniu z Armią Krajową był członkiem AK. Należał do plutonu „Drużyn Bojowych Niedźwiedzi”, wywodzącego się z Konfederacji Narodu. W czasie powstania warszawskiego brał udział w walkach o Centralny Dworzec Pocztowy u zbiegu ul. Żelaznej i Al. Jerozolimskich w szeregach 3. kompanii – I batalionu „Lecha Żelaznego” – zgrupowania „Chrobry II”, w stopniu strzelca. Wyszedł z miasta wraz z ludnością cywilną. Od 2020 roku był skarbnikiem i wiceprezesem Prezydium Zarządu Związku Powstańców Warszawskich. Zmarł 27 III 2024.
Zygmunt Trylański (1946–2024) – artysta fotograf, uhonorowany tytułami Artiste FIAP (AFIAP), Excellence FIAP (EFIAP), Excellence FIAP Bronze (EFIAP/b), Excellence FIAP Silver (EFIAP/s) przyznawanym przez Międzynarodową Fedferację Sztuki Fotograficznej, z siedzibą w Luksemburgu. Członek rzeczywisty i Artysta Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej. Członek Okręgu Dolnośląskiego Związku Polskich Fotografów Przyrody. Członek Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego. Fotografował od 1965 roku, a 1971 roku mieszkał i pracował w Szklarskiej Porębie. W 2015 roku został laureatem nagrody Ducha Gór, przyznanej przez władze Szklarskiej Poręby za promocję miasta. Uczestniczył w posiedzeniach jury w konkursach fotograficznych. Był autorem i współautorem wielu wystaw fotograficznych; indywidualnych, zbiorowych, poplenerowych, pokonkursowych. Szczególne miejsce w twórczości Zygmunta Trylańskiego zajmowała fotografia krajobrazowa oraz fotografia aktu. W 2016 roku został uhonorowany statuetką Toruńskiego Flisaka. Jego prace zaprezentowano w Almanachu (1995–2017), wydanym przez Fotoklub Rzeczypospolitej Polskiej Stowarzyszenie Twórców. Brał aktywny udział w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych, organizowanych pod patronatem FIAP, zdobywając wiele medali, nagród, wyróżnień, dyplomów, listów gratulacyjnych. Zmarł 29 III 2024.
Maria Wanke-Jerie
Małgorzata Wanke-Jakubo
