NIEOBECNI. Znani Polacy, którzy odeszli w styczniu 2024 r.
NIEOBECNI to lista osób, które zmarły w ostatnim czasie, przygotowywana od 2016 r. przez siostry bliźniaczki Małgorzatę WANKE-JAKUBOWSKĄ i Marię WANKE-JERIE
Coroczne podsumowanie – najpełniejsze tego rodzaju zestawienie w Polsce – publikowane jest na TwitterTwins.pl z okazji Zaduszek. Jest to subiektywny wybór Autorek, który zawiera każdego roku kilkaset nazwisk osób znanych z działalności publicznej w wymiarze ogólnopolskim wraz z krótkimi notkami biograficznymi i zdjęciami portretowymi. Dla „Gazety na Niedzielę” Autorki udostępniają informacje o tych, którzy odeszli w ostatnim miesiącu.
Każde odejście zawsze jest przedwczesne, zwłaszcza gdy śmierć przychodzi znienacka i zabiera osobę młodą, aktywną, w sile wieku.
Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą…
Pamiętajmy o nieobecnych, bo póki trwa pamięć, oni są wśród nas.
Ofiarujmy też za nich modlitwę: Wieczne odpoczywanie racz im dać Panie!
Zmarli w styczniu 2024
Iwona Elżbieta Śledzińska-Katarasińska (1941–2024) – dziennikarka i polityk, posłanka na Sejm I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji, osoba najdłużej nieprzerwanie zasiadająca w Sejmie III RP. Absolwentka Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. W latach 1972–1981 należała do PZPR. W PRL pracowała w „Dzienniku Łódzkim” oraz „Głosie Robotniczym” – organie komitetu wojewódzkiego PZPR w Łodzi. W latach osiemdziesiątych działała w opozycji demokratycznej, od 1981 roku należała do „Solidarności”. W stanie wojennym internowana (od 13 do 16 grudnia 1981 roku). Objęta zakazem wykonywania zawodu dziennikarza, pracowała m.in. w biurze podróży, zajmowała się też redakcją wydawnictw podziemnych. Współtworzyła łódzki dodatek „Gazety Wyborczej”, kierowała nim jako redaktor naczelna w latach 1990–1991. Od 1990 do 1994 roku była wiceprzewodniczącą zarządu głównego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W 1990 roku wstąpiła do ROAD. Później należała do Unii Demokratycznej i Unii Wolności, od 2001 roku działała w Platformie Obywatelskiej. W 1990 roku wybrana do łódzkiej rady miejskiej, w której zasiadała do 1994 roku. W 1991 roku po raz pierwszy uzyskała mandat poselski, kandydując z listy UD. Do 2006 roku kierowała zarządem regionu łódzkiego Platformy Obywatelskiej. W 2007 roku została skarbnikiem Klubu Parlamentarnego PO. W latach 2005–2015 przewodniczyła Komisji Kultury i Środków Masowego Przekazu w Sejmie V, VI i VII kadencji. W 2010 roku z rekomendacji klubu parlamentarnego PO została członkiem rady programowej TVP SA, w 2014 roku wybrana przewodniczącą tego gremium. Zmarła 1 I 2024.
Prof. Iwona Bartoszewicz (1957–2024) – germanistka, profesor nauk humanistycznych, prorektor Uniwersytetu Wrocławskiego w kadencji 2016–2020. Absolwentka studiów germanistycznych i niderlandystycznych na Uniwersytecie Wrocławskim. Od października 1981 roku nieprzerwanie pracowała w Instytucie Filologii Germańskiej UWr. Na stanowisko profesora Uniwersytetu Wrocławskiego mianowana w 2003 roku, od marca 2010 roku profesor tytularny, od 1 listopada 2011 roku profesor zwyczajny. Jej zainteresowania naukowe, początkowo problematyką frazeologiczno-paremiologiczną, później politolingwistyczną, zaowocowały prowadzonymi w latach 1994–2003 badaniami tekstów publicystycznych oraz dokumentów politycznych, dotyczących relacji polsko-niemieckich. Jest pierwszą polską germanistką, która jako językoznawca zajęła się problematyką retoryczno-argumentacyjną i wypracowała wynikającą z tego profilu badawczego oryginalną metodę analizy tekstów użytkowych. Opublikowała ponad 60 prac naukowych oraz cztery monografie. Prace ukazały się w tomach zbiorowych oraz w renomowanych polskich i zagranicznych czasopismach m.in. w Austrii, Niemczech, na Węgrzech i w USA. Wyniki badań prezentowała na wielu międzynarodowych krajowych i zagranicznych konferencjach naukowych. Jako visiting profesor miała wykłady m.in. w Technische Universität Chemnitz, Ruhr Universität Bochum, Freie Universität Berlin oraz na Uniwersytecie Sorbona w Paryżu. Do roku 2018 redaktor naczelny najstarszej w Polsce germanistycznej serii wydawniczej „Germanica Wratislaviensia”. Pomysłodawca, organizator i współorganizator cyklicznych międzynarodowych konferencji językoznawczych „Linguistische Treffen in Wrocław” oraz „Kongresów Germanistyki Wrocławskiej”. Była członkiem krajowych i międzynarodowych stowarzyszeń naukowych: Internationale Vereinigung für Germanistik, Verein der Freunde des Instituts für deutsche Sprache (Mannheim), Stowarzyszenia Germanistów Polskich, Niemiecko-Polskie Towarzystwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Polskie Towarzystwo Retoryczne. W 2004 roku została jednym z ekspertów Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej dla specjalności filologia germańska, a w 2005 roku powołano ją do grupy ekspertów Państwowej Komisji Akredytacyjnej. W latach 2016–2020 była członkiem Kapituły Nagrody im. Iwana Wyhowskiego i Kapituły Nagrody im. Lwa Sapiehy (Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego), nagród objętych honorowym patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, przyznawanych pracownikom naukowym działającym na Ukrainie i Białorusi. Zmarła 1 I 2024.
Aleksander Herzog (1951–2024) – prawnik, prokurator Prokuratury Krajowej w stanie spoczynku, działacz „Solidarności”, jeden z twórców podziemnego Radia Solidarność Małopolska. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego. W marcu 1968 roku uczestnik wieców studenckich w Krakowie, zatrzymany za kolportaż ulotek i relegowany z IV LO, kontynuował naukę w XIII LO. Od września 1980 roku w „Solidarności”, organizator struktur związkowych w Prokuraturze Wojewódzkiej w Krakowie, od grudnia 1980 do grudnia 1981 roku wiceprzewodniczący KZ „Solidarność”, a od lutego 1981 roku przewodniczący Tymczasowej Krajowej Komisji Koordynacyjnej Pracowników Prokuratury. Uczestnik i współorganizator prac Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych, doradca w rozmowach KKP ze stroną rządową. 18 grudnia 1981 roku zwolniony z pracy. W 1982 roku organizator systemu zbierania składek od członków „Solidarności” w Prokuraturze, współpracownik Komitetu Helsińskiego. W latach osiemdziesiątych radca prawny m.in. w PSS Społem Oddział Gastronomii w Krakowie, Przedsiębiorstwie Państwowym Zespół Uzdrowisk Krakowskich, Spółdzielni Pracy Twórczej Polskich Artystów Plastyków Plastyka Oddział w Krakowie, Filharmonii Krakowskiej im. Karola Szymanowskiego. Organizator Radia „Solidarność” Małopolska, aresztowany w czasie nadawania audycji. W latach 1983–1988 wydawca i kolporter książek, m.in. podziemnego Wydawnictwa Kraków. Autor artykułów w pismach podziemnych: „Paragraf”, „Bez Dekretu”, „Opinii Krakowskiej”. W latach 1989–1990 członek Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego. Od 1990 do 1991 roku pierwszy zastępca Prokuratora Generalnego. W latach 1991–1993 prokurator w Ministerstwie Sprawiedliwości, następnie w Prokuraturze Apelacyjnej w Warszawie kierujący zespołem ds. nadzoru szczególnego nad postępowaniami przekazanymi przez Sejmową Komisję Nadzwyczajną do Zbadania Działalności MSW, tzw. Komisję Rokity. W latach 1992–1995 przewodniczący Odwoławczej Komisji Weryfikacyjnej Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie. Od 1996 roku prokurator Prokuratury Krajowej, od 2002 roku członek Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego dla Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. W latach 2009–2014 w Radzie Programowej Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, w kadencji 2010–2015 członek Krajowej Rady Prokuratury, a od 2010 roku prokurator Prokuratury Generalnej. Autor publikacji książkowych i ok. 60 artykułów w pismach poświęconych problematyce prawnej. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 1 I 2024.
Prof. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska (1951–2024) – lekarka, profesor nauk medycznych, specjalizująca się w chorobach wewnętrznych i gastroenterologii, znana widzom z programu „Wiem, co jem” pod pseudonimem „Profesor Zdrówko”. Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, gdzie kierowała Zakładem Farmacji Klinicznej i Opieki Farmaceutycznej. Była m.in. przewodniczącą trzech kadencji Warszawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą, członkinią Polskiego Towarzystwa Nauk Żywieniowych, Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, członkinią honorową Polskiego Towarzystwa Dietetyki, wiceprzewodniczącą Komisji Edukacji Żywieniowej Komitetu Żywienia Człowieka PAN. Angażowała się w popularyzację wiedzy o zdrowym żywieniu, biorąc udział m.in. w audycjach radiowych oraz programach telewizyjnych. Zmarła 1 I 2024.
Ireneusz Serwotka (1961–2024) – działacz sportowy i samorządowiec, wieloletni prezes Odry Wodzisław, w latach 1997–2002 prezydent Wodzisławia Śląskiego, w kadencji 2016–2018 starosta wodzisławski. Był wychowankiem Górnika Radlin, w którym grał do wieku juniora, ale przede wszystkim dał się poznać jako działacz. W 1993 roku został prezesem Odry Wodzisław Śląski i był jej sternikiem – z roczną przerwą – do 2010 roku. Pod jego wodzą „chłopcy znad granicy” w 1996 roku awansowali do najwyższej klasy rozgrywkowej i utrzymali się w niej przez 14 lat, a w 1997 roku zdobyli w niej trzecie miejsce i reprezentowali polską piłkę w europejskich pucharach. Zmarł 1 I 2024.
Arkadiusz Malinowski (1975–2024) – gitarzysta, wirtuoz gry na gitarze basowej, wokalista i kompozytor. Były muzyk zespołu „Czerwone Gitary”, z którym występował w latach 1999–2003. Zmarł 3 I 2024.
Cezary Żyromski (1938–2024) – wrocławski dziennikarz, przez wiele lat związany ze „Słowem Polskim”. Karierę dziennikarską rozpoczął w latach pięćdziesiątych XX wieku. Działał w Studenckiej Wszechnicy Dziennikarskiej, a od roku 1981 w Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym Dziennikarzy, którego był członkiem założycielem. W roku 1985 był jednym założycieli Zarządu Dolnośląskiego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej, ściśle współpracującym z Polskim Stowarzyszeniem Kulturalnym im. Józefa Bema w Budapeszcie. Z jego inicjatywy i pod jego redakcją wydany został numer kwartalnika „Kultura Dolnośląska” poświęcony kulturalnym, społecznym i historycznym związkom Polski z Węgrami. Współredagował czasopismo „Głos Buczaczan” wydawane przez Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich – Oddział Buczacz. Działacz stowarzyszeń dziennikarskich: Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich i Stowarzyszenia Dziennikarzy RP, w którym w latach 1992–1995 był członkiem zarządu oddziału dolnośląskiego, a w latach 1997–2001 – sędzią Naczelnego Sądu Dziennikarskiego Syndykatu Dziennikarzy Polskich. Od 2005 do 2009 roku redagował witrynę SD RP Dolny Śląsk. Laureat II nagrody zespołowej Towarzystwa Miłośników Wrocławia i Ossolineum w Plebiscycie Czytelniczym Dolnośląska Książka Roku za „Konfrontacje Literackie”, otrzymał tytuł „Dziennikarza na med(i)al”. Wyróżniony dwukrotnie nagrodą Klubu Dziennikarzy Depeszowych „za szczególne wartości merytoryczne i graficzne stron informacyjnych «Słowa Polskiego»”. Zmarł 3 I 2024.
Jan Żyliński (1951–2024) – potomek polskiego rodu szlacheckiego Żylińskich herbu Lubicz znany jako książę Jan Żyliński. Przedsiębiorca, oficer, działacz polonijny, najbogatszy Polak w Londynie. Patriota czynnie zaangażowany w obronę polskiego imienia w Anglii. Prowadził firmę deweloperską, która zatrudnia wyłącznie Polaków. W 2005 roku rozpoczął budowę tzw. White House’u, czyli pałacu wzniesionego w stanisławowskim stylu w londyńskiej dzielnicy Ealing. Pałac, którego budowa została zakończona w 2009 roku, uważany jest za jeden z sześciu najważniejszych obiektów architektonicznych w Londynie. W 2014 roku ufundował wykonany z brązu, pozłacany pomnik, przedstawiający ułana. Powstał on na cześć jego ojca porucznika Andrzeja Żylińskiego, który w stoczonej w 1939 roku bitwie pod Kałuszynem był dowódcą walczącego na polu bitwy 4. szwadronu 11. Pułku Ułanów Legionowych. W 2016 roku prowadził rozmowy w celu wybudowania monumentu upamiętniającego polskich pilotów walczących w bitwie o Anglię. W tym samym roku ogłosił też zamiar budowy łuku triumfalnego w Warszawie, rozciągającego się pomiędzy Grobem Nieznanego Żołnierza a ulicą Marszałkowską. Miał on powstać w setną rocznicę Bitwy Warszawskiej i mierzyć 52 metry wysokości, co stawiałoby go pod względem wysokości przed Łukiem Triumfalnym zlokalizowanym w Paryżu. Obie te inicjatywy nie doczekały się realizacji. W 2016 roku kandydował bez powodzenia na urząd burmistrza Londynu. Zmarł 3 I 2024.
Maria Wiśniewska ps. „Malina” (1929–2024) – uczestniczka Powstania Warszawskiego, łączniczka w Batalionie „Parasol”. Podczas okupacji uczestniczyła w tajnych kompletach Żeńskiego Prywatnego Gimnazjum i Liceum Janiny Popielewskiej i Janiny Roszkowskiej przy ul. Bagatela 15, urządzonych pod przykrywką szkoły krawieckiej. Od 1942 roku harcerka w Hufcach Polskich (Harcerstwo Narodowe) przy tymże Żeńskim Gimnazjum Popielewskiej-Roszkowskiej. Wstąpiła do konspiracji w maju 1944 roku. Była członkinią Kedywu, czyli Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej, który zajmował się walką z okupantem i sabotażem. W czasie powstania przenosiła meldunki i rozkazy w 3. kompanii batalionu „Parasol”, zgrupowanie „Radosław”. Przeszła szlak bojowy od Woli po Czerniaków. Ze Starego Miasta ewakuowała się kanałami. Po kapitulacji razem ze swoją rodziną i ludnością cywilną opuściła Warszawę. Po dwóch tygodniach pobytu w Brwinowie razem z rodziną udała się do Łodzi. W 1945 roku wróciła do Warszawy i tam zdała maturę. Całe życie dbała o pamięć o Powstaniu, jako historyczka, dziennikarka, autorka książek. Zmarła 4 I 2024.
Emil Polit (1940–2023) – malarz i grafik. Absolwent Wydziału Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Po studiach zamieszkał w Rzeszowie. W latach 1972–1979 współpracował z Pracownią Sztuk Plastycznych w charakterze projektanta i realizatora prac w zakresie sztuki użytkowej. Od 1989 do 1991 roku pełnił funkcje prezesa rzeszowskiego okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków, uczestniczył w wystawach malarstwa na szczeblu regionalnym, ogólnopolskim i międzynarodowym, także w wystawach połączonych z aukcjami dzieł sztuki na cele charytatywne, takimi jak: Aukcje Polskiego Malarstwa Współczesnego w Nowym Yorku, Aukcje Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta Bliźniemu Swemu, gdzie w 2002 roku został wyróżniony honorową statuetką towarzystwa, a także w aukcjach dzieł sztuki organizowanych przez Caritas Diecezji Rzeszowskiej. W roku 1996 otrzymał nagrodę Miasta Rzeszowa za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie malarstwa. W 2003 roku został wyróżniony przez Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej nagrodą indywidualną II stopnia za szczególny wkład w rozwój edukacji artystycznej w Polsce. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Przemyślu, Biura Wystaw Artystycznych w Rzeszowie, oraz kolekcjach instytucji i osób prywatnych w Polsce, USA, Watykanie, Włoszech, Belgii, Danii, Niemczech, Francji, Szwajcarii, Austrii i Kanadzie. Zmarł 4 I 2024.
Bp Ryszard Karpiński (1935–2024) – doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy lubelski w latach 1985–2011. Od 1949 do 1953 roku kształcił się w Niższym Seminarium Duchownym w Lublinie, gdzie uzyskał prywatną maturę. Państwowy egzamin dojrzałości złożył w 1957 roku i w latach 1953–1959 odbył studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie i równocześnie na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Przyjął święcenia kapłańskie w 1959 roku. Kontynuował studia na Sekcji Biblijnej Wydziału Teologicznego KUL, uzyskując licencjat z teologii. W latach 1963–1969 studiował na Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, ukończone licencjatem, oraz na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu, gdzie obronił doktorat. W okresie rzymskich studiów na czas wakacji wyjeżdżał do Francji, Irlandii, Austrii, Niemiec i Stanów Zjednoczonych, gdzie pomagał w duszpasterstwie i doskonalił znajomość języków obcych. W latach 1971–1985 był pracownikiem Papieskiej Komisji ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących. Współpracował z polską sekcją Radia Watykańskiego i redakcją „L’Osservatore Romano”. Od 1970 do 1971 roku był prefektem Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie i sekretarzem Instytutu Kultury Religijnej przy KUL. W strukturach Episkopatu Polski pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Duszpasterstwa Turystycznego, Zespołu ds. Pomocy Katolikom na Wschodzie i Komisji ds. Polonii i Polaków za Granicą. Był delegatem w Międzynarodowej Komisji Katolickiej ds. Migracji w Genewie i delegatem ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej, wielokrotnie pełnił też funkcję delegata na Międzynarodowe Kongresy Eucharystyczne. W ramach II Polskiego Synodu Plenarnego był w latach 1990–1999 członkiem IX Komisji „Misji i Emigracji”. Był też członkiem Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Zmarł 5 I 2024.
Witold Mikołajczuk (1981–2024) – muzyk-samouk zwany Witek Muzyk Z Ulicy, grał na akordeonie, pianinie, gitarze, komponował, śpiewał, aranżował utwory i pisał teksty. Już w liceum założył zespół muzyczny Śrubokręt. Szkołę kończył w Białej Podlaskiej. Pracował jako handlowiec, a w wolnym czasie był wolontariuszem i uczył muzyki w szkole podstawowej. Swoją muzykę prezentował, m.in. w Warszawie. Publikował też w social mediach i na You Tube. Jego utwory osiągały milion wyświetleń w ciągu miesiąca. Dzięki zbiórce na platformie crowdfundingowej wydał album „Gram dla Was” (2016) oraz „Folko Rocko Punko Polo”. Najbardziej jego znane utwory to: Rzucę Ciebie, rzucę nas, A ja mam kaca, Mamo, mamo, Serce wolności. Zmarł 5 I 2024.
Adam Kowalewski (1940–2024) – polski architekt, urbanista, urzędnik państwowy i dyplomata, wiceminister gospodarki przestrzennej i budownictwa w latach 1989–1992, ambasador RP w Kenii od 1992 do 1996roku. Absolwent Politechniki Warszawskiej. Doktor nauk ekonomicznych, zawodowo był związany z Instytutem Rozwoju Miast oraz Instytutem Nauk Ekonomicznych PAN. Od 1972 do 1981 roku pracował na stanowisku dyrektora Biura Planowania Rozwoju Warszawy. W latach 1974–1981 należał do PZPR. W latach osiemdziesiątych był ekspertem ONZ w państwach afrykańskich, następnie pracował w ramach zespołu Jerzego Regulskiego nad modelem przyszłego samorządu terytorialnego. Członek rady fundatorów Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, w latach 2005–2015 pełnił funkcję przewodniczącego rady nadzorczej tej fundacji. W latach 1989–1992 podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, przez następne cztery lata sprawował ambasador RP w Kenii, akredytowany również w Burundi, Rwandzie i Somalii. Był też stałym przedstawicielem w agencjach ONZ (UNEP i UN-Habitat). Przewodniczący Głównej Komisji Architektoniczno-Urbanistycznej i członek Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN. Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 5 I 2024.
Ks. Mateusz Żarnowiecki (1942–2024) – były dyrektor Caritas Archidiecezji Poznańskiej, do 2017 roku dyrektor Domu Księży Emerytów w Poznaniu-Antoninku. Zainicjował m.in. takie akcje jak Biała Sobota, czyli darmowe badania i medyczne konsultacje dla ludzi, Punkt Konsultacyjny i porady prawnicze. Rozwijał także pomoc żywnościową dla ludzi ubogich, angażował się w pomoc dla ofiar, które ucierpiały w czasie powodzi tysiąclecia. Dzięki jego pomysłom powstał Ośrodek Leczenia Uzależnień dla młodzieży w Wierzenicy. Zmarł 6 I 2024.
Mariusz Borek (1973–2024) – wokalista i muzyk disco polo. Karierę muzyczną rozpoczynał w 1991 roku. Wraz z Ireneuszem Perkowskim założył w Brańsku discopolową grupę Skalar. W 1998 roku ukazała się ich pierwsza kaseta i pobiła serca fanów tego gatunku. Utwór Powiedz mi, do którego klip zrealizowano w Nowym Jorku, bił rekordy popularności. Skalar, po zawieszeniu działalności na kilka lat, wrócił na scenę z przebojami: W tę noc, Płakałaś i Żółty ananas. Zmarł 6 I 2024.
Mateusz Rutkowski (1986–2024) – skoczek narciarski, mistrz świata juniorów na skoczni K-90 w 2004 roku w norweskim Strynie, gdzie poprawił rekord tamtejszej skoczni. Jeden z największych talentów w skokach narciarskich ostatnich 25 lat. Zadebiutował w Pucharze Świata w styczniu 2004 roku. Drużynowo z Kamilem Stochem, Stefanem Hulą oraz Dawidem Kowalem zdobył srebro. Upatrywano w nim następcę Adama Małysza. Jako trzeci Polak w historii przekroczył granicę 200 metrów, uzyskując w Planicy 201,5 m. Po problemach z alkoholem skreślony z kadry. W 2018 roku w IX Mistrzostwach Amatorów w Skokach Narciarskich Polski Południowej „O Puchar Kamila Stocha Mistrza Olimpijskiego” rozegranych na skoczni K-20 w Skawicy zajął trzecie miejsce w kategorii open. Przez ostatnie lata był członkiem zarządu Klubu Sportowego „Rutkowski”, którego prezesem jest jego brat, były reprezentant Polski – Łukasz. Zmarł 7 I 2024.
Ppłk Zbigniew Piasecki ps. „Czekolada” (1927–2024) – żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski. Młodość spędził na Kresach Wschodnich w Ostrogu nad Horyniem, położonym zaledwie kilka kilometrów od granicy polsko-sowieckiej. W 1939 roku utracił rodzinny dom i ojca, którego wiosną 1940 roku zamordowali Sowieci. W 1941 roku wstąpił do Szarych Szeregów. W Powstaniu Warszawskim walczył w VII Batalionie „Ruczaj” i Batalionie „Miłosz”. Z obawy przed represjami władz komunistycznych Piasecki w 1951 roku przyjechał do Szczecina z zamiarem wyjazdu na Zachód. Osiadł jednak na Ziemiach Zachodnich. Szczecin stał się jego drugą ojczyzną. Poznał tu żonę i założył rodzinę. Pracował w Szczecińskiej Stoczni Rzecznej i Biurze Projektowym Budownictwa Morskiego. Zmarł 9 I 2024.
Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski (wł. Tadeusz Bohdan Zaleski) ps. „Jacek Partyka”, „Jan Kresowiak”, „Ksiądz Robak” (1956–2024) – polski Ormianin, duchowny katolicki obrządków ormiańskiego i łacińskiego, duszpasterz osób niepełnosprawnych, prezes Fundacji im. Brata Alberta, działacz społeczny, duszpasterz Ormian-katolików, wieloletni uczestnik opozycji antykomunistycznej w czasach PRL, pisarz, poeta i publicysta. Jego rodzicami byli filolog Jan Zaleski i polska Ormianka, polonistka Teresa Zaleska, z domu Isakowicz. W okresie nauki w liceum związał się z ruchem oazowym, a po ukończeniu szkoły średniej wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie. Jako kleryk powołany do odbycia służby wojskowej. Pod koniec lat siedemdziesiątych, współredagował podziemne pismo „Krzyż Nowohucki” oraz działał w Studenckim Komitecie Solidarności. W 1977 roku debiutował jako poeta na łamach „Tygodnika Powszechnego”. W 1983 roku uzyskał święcenia kapłańskie i skierowany został przez Kardynała Franciszka Macharskiego na studia do Papieskiego Kolegium Ormiańskiego w Rzymie. Trzykrotnie nie otrzymał paszportu ze względu na współpracę z podziemną Solidarnością. Związał się z prowadzonym przez ks. Kazimierza Jancarza Duszpasterstwem Ludzi Pracy w Parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego w nowohuckich Mistrzejowicach. Od 1979 roku uczestnik Ruchu „Wiara i Światło” skupiającego osoby niepełnosprawne intelektualnie, ich rodziny i przyjaciół, duszpasterz osób niepełnosprawnych, założyciel fundacji im. Brata Alberta w Radwanowicach, której był prezesem od 1989 roku. Fundacja prowadzi 38 placówek na terenie Polski. Od 1980 roku zaangażowany w działalność NSZZ „Solidarność”. W latach osiemdziesiątych represjonowany przez SB, dwukrotnie ciężko pobity. W 1988 roku brał udział w strajku w Hucie im. Lenina jako duszpasterz robotników. Jednocześnie zaangażował się w działalność dobroczynną i pomoc niepełnosprawnym. W latach 2002–2022 prezes Towarzystwa Oświatowego w Radwanowicach, prowadzącego Integracyjne Przedszkole i Integracyjną Szkołę Podstawową w Radwanowicach. Prowadził na antenie TVP Info, wspólnie z Anną Dymną, program Potrzebni. Członek Rady Konsultacyjnej ds. Osób z Niepełnosprawnościami w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej. Uczestnik i organizator wielu konwojów humanitarnych m.in. do krajów byłej Jugosławii, Czeczenii, Albanii, Ukrainy, w tym we współpracy z Polską Akcją Humanitarną Janiny Ochojskiej oraz Stowarzyszeniem Lekarzy Nadziei prof. Zbigniewa Chłapa. W 2008 roku wystąpił z apelem o potępienie przez władze polskie ludobójstwa Polaków dokonanego przez OUN-UPA na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Prezes założonej przez siebie Fundacji Kresowej „Memoria et Veritas” i organizator dorocznych konkursów szkolnych wiedzy o Kresach oraz przewodniczącym komitetu honorowego budowy pomnika „Rzeź Wołyńska” na Podkarpaciu. W 2001 roku odbył studia w Papieskim Kolegium Ormiańskim w Rzymie i został mianowany przez kardynała Józefa Glempa duszpasterzem Ormian w archidiecezji krakowskiej, w latach 2002–2009 był duszpasterzem Ormian w Polsce Południowej, a od 2009 do 2017 roku proboszcz ormiańskokatolickiej parafii południowej pw. św. Grzegorza Oświeciciela z siedzibą w kościele Trójcy Świętej w Gliwicach. Aktywny działacz środowiska ormiańskiego, popularyzator wiedzy o historii i kulturze Ormian, inicjator zbliżenia między środowiskami tzw. starej i nowej emigracji ormiańskiej. Orędownik sprawy upamiętnienia ofiar ludobójstwa Ormian. W latach 2009–2014 pełnił funkcję przedstawiciela mniejszości ormiańskiej w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. W lutym 2006 roku wystąpił z postulatem ujawnienia konfidentów SB działających wśród duchowieństwa archidiecezji krakowskiej. Sam badał dokumenty Służby Bezpieczeństwa, które jako poszkodowany otrzymał z Instytutu Pamięci Narodowej. Rezultatem tych badań była książka pt. Księża wobec bezpieki na przykładzie archidiecezji krakowskiej, która ukazała się w 2007 roku nakładem wydawnictwa Znak. W latach 2011–2014 był felietonistą Gazety Polskiej Codziennie i Gazety Polskiej, z którymi zerwał współpracę na skutek rozbieżności światopoglądowych i wątpliwości dotyczących obiektywizmu prezentowanego przez te tytuły. Był publicystą portali Prawy.pl, Myśl.pl i wPolityce.pl; współpracował z RMF FM, Onet, Polsat News oraz Do Rzeczy, Salon24.pl, TV Wrealu i Media Narodowe. Prowadził blog na swojej stronie internetowej. Był członkiem Krakowskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przedterminowych wyborach prezydenckich w 2010. Wspierał Pawła Kukiza i jego ugrupowanie w wyborach parlamentarnych w 2015 roku. Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności, Krzyżem Czynu Zbrojnego Polskiej Samoobrony na Kresach Wschodnich RP i Krzyżem Pamięci Ofiar Banderowskiego Ludobójstwa, Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem „Pro Bono Poloniae” i Orderem Uśmiechu. Laureat Nagrody Rzecznika Praw Obywatelskich im. Pawła Włodkowica, Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza, Nagrody Zasłużony dla NSZZ „Solidarność”, Nagrody „Lodołamacz Specjalny” i „Toruński Anioł”, Nagrody św. Grzegorza Niezależnej Gazety Polskiej, Nagrody Metropolity Lwowskiego Eugeniusza Baziaka, Honorowy członek Światowego Kongresu Kresowian, Honorowy obywatel Zgierza, miasta i gminy Zielona Góra oraz miasta i gminy Prabuty, a także gminy Zabierzów, Borów, Kadzidło, laureat Medalu „Za Zasługi dla Rozwoju Miasta i Ziemi Chrzanowskiej”, Medalu „Pro Memoria” i Medalu Opoka im. Piotra Skórzyńskiego, Człowiek Roku Klubów Gazety Polskiej i Gazety Krakowskiej, otrzymał też tytuł „Kustosza Pamięci Narodowej”. Zmarł 9 I 2024.
Delfina Ambroziak (1939–2024) – śpiewaczka operowa, wieloletnia solistka Teatru Wielkiego w Łodzi. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi, kontynuowała naukę pod kierunkiem Sergiusza Benoniego w Wenecji. Laureatka I Nagrody na XX Międzynarodowym Konkursie Muzycznym w Monachium. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” i Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2023 roku otrzymała Honorowy Medal 600-lecia Miasta Łodzi „za działania na rzecz rozwoju Łodzi przyznawane z okazji 600-lecia Miasta”. Zmarła 9 I 2024.
Ryszard Herba (1957–2024) – aktor filmowy i serialowy. Popularność przyniosła mu rola złomiarza Stefana Roleckiego w serialu Lombard. Życie pod zastaw, produkcji Telewizji Puls i Studia A. Serial otrzymał pięć Telekamer „Tele Tygodnia”, w tym Złotą oraz Jubileuszową na 25-lecie Plebiscytu. W dzieciństwie uczęszczał na zajęcia aktorsko-muzyczne w teatrze Kalambur we Wrocławiu, przez rok studiował instrumentalistkę na Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, następnie ukończył studia na Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie filia we Wrocławiu na wydziale aktorskim. Zmarł 9 I 2024.
Janusz Majewski (1931–2024) – reżyser filmowy, dramatopisarz, pisarz, scenarzysta, wykładowca. Rektor Warszawskiej Szkoły Filmowej. Twórca takich filmów jak Zaklęte rewiry, Lekcja martwego języka, czy C.K. Dezerterzy. Absolwent architektury na Politechnice Krakowskiej. Studiował na Wydziale Operatorskim, a następnie Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi. Po ukończeniu łódzkiej uczelni zaczął pracę w Wytwórni Filmów Dokumentalnych zdobywając uznanie za filmy Róża, Album Fleischera i Pojedynek. Jego pierwszym filmem fabularnym był telewizyjny Awatar, czyli zamiana dusz. Uznanie przyniósł mu pełnometrażowy debiut fabularny, Sublokator, otrzymał za ten film m.in. nagrodę FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Mannheim oraz trzy wyróżnienia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Panamie. W latach 1983–1990, przez dwie kadencje, był Prezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia Filmowców Polskich, a od roku 2006 Honorowym Prezesem Stowarzyszenia. Od 1969 do 1991roku był wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, a także gościnnie m.in. w Stanach Zjednoczonych. Jego studentami byli m.in. Feliks Falk, Andrzej Barański, Filip Bajon i Juliusz Machulski. Pod pseudonimem Patrick G. Clark napisał komedię Upiór w kuchni, którą dwukrotnie reżyserował dla Teatru Telewizji. Był członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i 2015 roku. Zmarł 10 I 2024.
Maciej Bukowski (1963–2024) – przedsiębiorca i filantrop. Gdyński patriota, znawca i kibic piłki nożnej, od międzynarodowej po gdyńską Arkę, której kibicował i którą przez wiele lat sponsorował. W latach dziewięćdziesiątych założył Telezakupy Mango. Zaangażowany w działalność charytatywną, m.in. na rzecz Fundacji DKMS – baza Dawców komórek macierzystych. Zmarł 10 I 2024.
Marek Litewka (1948–2024) – aktor filmowy, telewizyjny i teatralny. Absolwent Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. W latach 1974–1975 występował w Państwowym Teatrze Ziemi Krakowskiej im, Ludwika Solskiego w Tarnowie, a poi przeniesieniu do Krakowa w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej, Teatrze „Bagatela” oraz Teatrze STU. Wystąpił w 32 spektaklach Teatru Telewizji oraz trzech audycjach Teatru Polskiego Radia, a także w cyklu telewizyjnym Spotkanie z Balladą. Zmarł 12 I 2024.
Prof. Romuald Twardowski (1929–2024) – kompozytor i pedagog. Pochodził z Wilna, w latach 1946–1950 był organistą w kościołach wileńskich: bonifratrów, misjonarzy i Św. Jana. Następnie, po ukończeniu średniej szkoły muzycznej, studiował w latach 1952–1957 kompozycję u Povilasa Tamuliūnasa i Juliusa Juzeliūnasa w Państwowym Konserwatorium Litewskim w Wilnie. Należał do pierwszych członków powstałego w 1955 roku polskiego zespołu folklorystycznego „Wilia”. Repatriowany do Polski w 1957 roku. Kontynuował studia kompozytorskie na PWSM w Warszawie. W 1963, w ramach stypendium Związku Kompozytorów Polskich wyjechał do Paryża na studia uzupełniające u Nadii Boulanger. Od 1972 roku był wykładowcą kompozycji i instrumentacji w Akademii Muzycznej w Warszawie. Inicjator festiwalu muzyki cerkiewnej „Hajnówka” w Białymstoku. Premiery jego dzieł były wystawiane w wielu krajach – w NRF, NRD, Jugosławii, Finlandii i Czechosłowacji. Wszędzie przyjmowano je z entuzjazmem. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a także Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Płyty, na których nagrano jego kompozycje, były kilkukrotnie nominowane do Nagrody Muzycznej Fryderyk w kategoriach: Album Roku Muzyka Orkiestrowa, Album Roku Najwybitniejsze Nagranie Muzyki Polskiej, Album Roku Muzyka Współczesna, Album Roku Muzyka Chóralna i Album Roku Muzyka Solowa. Zmarł 13 I 2024.
Prof. Krzysztof Belczyński (1972–2024) – astronom, profesor nauk fizycznych, taternik, alpinista i himalaista. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, pracował jako adiunkt w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie, był też zatrudniony w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk. Interesował się głównie astrofizyką teoretyczną. Wspinał się od 1990 roku, sześć lat później otrzymał nagrodę za wybitne osiągnięcia w Tatrach. Wytyczał nowe drogi wspinaczkowe w Himalajach, na Ziemi Baffina, w Pakistanie, na Alasce i w Patagonii. W 2003 zdobył nagrodę Kolosa – wraz z Marcinem Tomaszewskim i Dawidem Kaszlikowskim – za wytyczenie drogi na Alasce. Zespół został za tę drogę nominowany do prestiżowej francuskiej nagrody Złotego Czekana. Zmarł 13 I 2024.
Roman Korban (1927–2024) – lekkoatleta, średniodystansowiec i trener lekkoatletyczny, mistrz i rekordzista Polski, najstarszy żyjący polski olimpijczyk. Na Akademickich Mistrzostwach Świata w 1951 roku w Berlinie zdobył srebrny medal w biegu na 800 metrów oraz brązowy w sztafecie 4×400 metrów. Startował na igrzyskach olimpijskich w Helsinkach w 1952 roku. Był trzykrotnym mistrzem Polski: w biegu na 800 metrów i na 1500 metrów w 1951 roku oraz na 800 metrów w 1952 roku. Czterokrotnie był wicemistrzem, zdobył również mistrzostwo Polski w hali w biegu na 800 metrów oraz dwa srebrne medale. Oprócz rekordu Polski w sztafecie 4 × 400 metrów był także rekordzistą kraju w biegu na 1000 metrów. W latach 1949–1953 dziewięć razy startował w meczach reprezentacji Polski, odnosząc cztery zwycięstwa indywidualne. Ukończył AWF w Warszawie, a na AWF w Poznaniu obronił doktorat. Pracował jako trener w Gdańsku i Warszawie. W latach 1965–1968 był przewodniczącym Centralnej Rady Trenerów PZLA. W latach 1972–1975 przybywał w Stanach Zjednoczonych, a od 1981 roku w Sydney w Australii, gdzie ukończył rehabilitację ze specjalnością „kontuzje kręgosłupa”. Pracował do emerytury w klinice rehabilitacji w Sydney. Zmarł 15 I 2024.
Ks. Dariusz Misior (1967–2024) – duchowny rzymskokatolicki z diecezji drohiczyńskiej, rektor rektoratu Matki Bożej Ostrobramskiej w Czajach. Absolwent Seminarium Duchownego w Siedlcach. Święcenia kapłańskie przyjął z rąk bp. Jana Chrapka. Od roku 2020 był rektorem rektoratu w Czajach. Zmarł 15 I 2024.
Juliusz Chrościcki (1942–2024) – historyk sztuki, specjalista w zakresie europejskiej sztuki nowożytnej, baroku, historii kultury i ikonografii władzy. Absolwent historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W 1991 roku otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Do 2012 roku profesor zwyczajny w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Pełnił funkcję prodziekana i dziekana Wydziału Historycznego UW. W 2012 roku rozpoczął pracę w Instytucie Historii Sztuki i Kultury Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Przewodniczący Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej Akademii Nauk, członek Rady Powierniczej Zamku Królewskiego w Warszawie, rad muzealnych Zamku w Wersalu i Pałacu w Wilanowie. Od 1983 roku członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, współtwórca i redaktor naczelny półrocznika „Barok. Historia–Literatura–Sztuka”, redaktor „Rocznika Historii Sztuki”, czasopisma „Perspective” wydawanego w Paryżu oraz „Kroniki Zamkowej”. W latach 1995–1998 dyrektor Centre de la Civilisation Polonaise na Paryskiej Sorbonie. Odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Gloria Artis”. Zmarł 15 I 2024.
Ks. prof. Wiesław Wenz (19–2024) – prorektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik Katedry Prawa Kanonicznego i Prawa Wyznaniowego tej uczelni i wykładowca prawa kanonicznego. W latach 2009–2014 był wikariuszem sądowym Metropolitalnego Sądu Duchownego we Wrocławiu, a w latach 2001–2007 prorektorem Papieskiego Wydziału Teologicznego ds. naukowo-dydaktycznych, od 2004 do 2009 r. wikariuszem biskupim ds. instytutów życia konsekrowanego w archidiecezji wrocławskiej, od 1986 do 2009 roku – obrońcą węzła małżeńskiego w Metropolitalnym Sądzie Duchownym we Wrocławiu. Zmarł 17 I 2024.
Krzysztof Czarnocki ps. „Lis” i „Pantera” (1929–2024) – harcerz Szarych Szeregów, łącznik z Powstania Warszawskiego. W 1943 roku wstąpił do 9. Drużyny im. Stefana Czarnieckiego na Mokotowie. W czasie powstania służył w Poczcie Harcerskiej. Pod koniec wojny przeniósł się z rodzicami do Częstochowy. Tam skończył gimnazjum, a po maturze studiował na Politechnice Śląskiej. Przeniósł się do Warszawy i pracował w Fabryce Tworzyw Sztucznych na Żeraniu. W 1980 roku wstąpił do „Solidarności”, wybrany do Komisji Zakładowej. W stanie wojennym i latach osiemdziesiątych kolporter prasy podziemnej. W latach dziewięćdziesiątych członek Porozumienia Centrum, potem wstąpił do Prawa i Sprawiedliwości i ramienia tej partii został radnym Żoliborza. Zmarł 17 I 2024.
Zenon Baran (1934–2024) – były piłkarz oraz trener Hutnika i Cracovii, a także przedsiębiorca. Absolwent krakowskiej AWF, w młodości grał w piłkę nożną na pozycji pomocnika w klubach: Dąbski, Hutnik i Wawel. Trenował również tenis stołowy. W latach 1966–1983 trener Hutnika, najpierw grup młodzieżowych, a od 1979 roku seniorów. W 1976 roku uzyskał uprawnienia trenera I klasy. Jego następnym przystankiem była Cracovia, ekstraklasa. Zmarł 18 I 2024.
Prof. Piotr Węgleński (1939–2024) – biolog, genetyk, nauczyciel akademicki, profesor nauk biologicznych, w latach 1999–2005 rektor Uniwersytetu Warszawskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1961 roku zawodowo związany z tą uczelnią, gdzie obejmował funkcje dyrektora Instytutu Genetyki i Biotechnologii, wicedyrektora Instytutu Botaniki UW, prorektora i rektora w latach 1999–2005. Pracował także w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN. Członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. W 2010 roku z rekomendacji klubu parlamentarnego PO powołany w skład rady programowej Polskiego Radia. Był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i w 2015. Odznaczony brazylijskim Krzyżem Komandorskim Orderu Krzyża Południa oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 19 I 2024.
Ewa Podleś (1952–2024) – śpiewaczka operowa, kontralt, jedna z najbardziej znanych na świecie polskich solistek. Absolwentka Akademii Muzycznej w Warszawie. Nagrody w konkursach śpiewaczych w Moskwie, Tuluzie i Barcelonie otworzyło jej wrota do międzynarodowej kariery. W 1984 roku debiutowała w Metropolitan Opera, śpiewając partię tytułową. Występowała w największych teatrach operowych świata, m.in. Seattle Opera, San Diego Opera, San Francisco Opera, Houston Grand Opera, Dallas Opera, Milwaukee’s Florentine Opera, Michigan Opera Theatre, Minnesota Opera, Atlanta Opera, Vancouver Opera, Canadian Opera Company, Deutsche Staatsoper Berlin, Deutsche Oper Berlin, Alte Oper we Frankfurcie nad Menem, Gran Teatre del Liceu, Teatro Bellini, Teatro La Fenice, Teatro San Carlo,Théâtre du Châtelet i Opéra Bastille w Paryżu,Teatro Real w Madrycie oraz w warszawskim Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Na estradzie często partnerował jej mąż, pianista Jerzy Marchwiński. Odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Medal Fundacji Kościuszkowskiej za wybitne zasługi dla krzewienia kultury polskiej i amerykańskiej i Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 19 I 2024.
Longin Skowyra (1936–2024) – sztangista, reprezentant Polski, srebrny oraz brązowy medalista mistrzostw Polski w podnoszeniu ciężarów, wychowawca wielu czołowych polskich ciężarowców – olimpijczyków. Absolwent Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, studiując łączył naukę z wyczynowym dźwiganiem ciężarów w barwach AZS. Startował m.in. w ówczesnych CSRS, ZSRR i NRD oraz Danii, Szwecji, Rumunii, Jugosławii i na Węgrzech, rywalizując z wysokiej klasy sztangistami. W1966 roku objął stanowisko trenera koordynatora podnoszenia ciężarów w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Sportowego w Opolu. Po zakończeniu pracy trenerskiej nauczyciel wychowania fizycznego w Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Kazimierza Gzowskiego w Opolu. Zmarł 20 I 2024.
Maciej Chojnacki (1942–2024) – koszykarz, reprezentant Polski, brązowy medalista mistrzostw Europy w 1967 roku, występujący na pozycji skrzydłowego. Debiutował w I lidze w barwach Lecha Poznań w sezonie 1961/1962 i występował w tym klubie do sezonu 1972/1973 włącznie. W latach 1973–1976 był zawodnikiem belgijskiej drużyny Waterloo, a w sezonie 1976/1977 grał krótko w II-ligowej Polonii Leszno. W reprezentacji Polski debiutował w 1965 roku, w biało-czerwonych barwach występował do 1969, łącznie w 40 spotkaniach. Zmarł 21 I 2024.
Andrzej Szajna (1949–2024) – legenda polskiej gimnastyki, olimpijczyk, mistrz Europy, wielokrotny mistrz Polski, zawodnik Zawiszy Bydgoszcz. W roku 1975 roku zdobył tytuł mistrza Europy, a w 1974 dwa brązowe medale mistrzostw świata. Trzykrotnie reprezentował Polskę na Igrzyskach Olimpijskich – w Monachium w 1972 roku, w Montrealu w 1976 roku i w Moskwie w 1980 roku. W czempionatach Europy wywalczył siedem medali. Mistrzem w ćwiczeniach wolnych został w Bernie w 1975 roku, srebrne medale w skoku przypadły mu w 1971, 1973 oraz 1975 roku, natomiast brązowe – na kółkach w 1971, w wolnych w 1973 oraz na drążku w 1975. W mistrzostwach Polski w poszczególnych konkurencjach był 34 razy najlepszy, a supremację w wieloboju indywidualnym udowodnił osiem razy – w 1972 roku, w kolejnych latach od 1974 do 1978, w 1981 oraz 1983 roku. Karierę zakończył mając 35 lat. Jeszcze do niedawna prowadził zajęcia z adeptami gimnastyki sportowej, był także sędzią imprez w tej dyscyplinie sportu. Zmarł 22 I 2024.
Magdalena Wołochowicz (1982–2024) – dziennikarka, vlogerka i pisarka chrześcijańska, pomysłodawczyni i fundatorka Fundacji „Żyj Pełnią Życia”. Tworzyła Mailowe Studium Biblijne, kursy dla kobiet, przez cztery lata co tydzień publikowała nowy odcinek na blogu. Wielokrotnie zapraszana, jako mówca, na konferencje i spotkania. Napisała sześć książek, m.in.: Chwilowo Panna, Kobieta pełna Bożego życia, Żyj słowem Boga. Zmarła 22 I 2024.
Alwida Antonina Bajor (1942–2024) – publicystka, dziennikarka, pisarka, tłumaczka, autorka scenariuszy sztuk teatralnych dla Teatru Polskiego i Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie i Teatru Polskiego w Moskwie. W 1965 roku ukończyła studia polonistyczne w Wileńskim Instytucie Pedagogicznym. Rok wcześniej podjęła pracę w redakcji polskojęzycznego dziennika „Czerwony sztandar” (następnie „Kurier Wileński”), gdzie od 1980 roku do 2000 roku pełniła funkcję kierownika Działu Literatury i Sztuki. W latach 1991–1994 była redaktorem polskojęzycznych audycji i słuchowisk stacji radiowej Vilniaus varpas (Dzwon Wileński). Autorka ponad 2 tys. publikacji m.in. w „Kinas”, „Kwartalnik Filmowy”, „Zesłaniec”, „Spotkania Lwowskie”, „ Magazyn Wileński”, „Veidas”, polskich i japońskich pismach akademickich. Laureatka literackich nagród Czesława Miłosza i im. Witolda Hulewicza. Przez wiele lat współpracowała z Polskim Studiem Teatralnym w Wilnie. Zmarła 23 I 2024.
Kpt. Jan Kowalczys ps. „Śmiały” (1927–2024) – weteran AK na Wileńszczyźnie. W Gdańsku mieszkał od 1957 roku. W 1944 r. złożył przysięgę wojskową. Działał w okręgu nowogródzkim, służył w 77. pułku piechoty Armii Krajowej jako rusznikarz, łącznik przy dowódcy 2. kompanii rezerwowej. W sierpniu 1944 roku aresztowany przez NKWD. W trakcie śledztwa torturowany. Skazany, za działalność w AK na szkodę ZSRS, na dziesięć lat pozbawienia wolności i pięć lat pozbawienia praw publicznych. Zesłany na Sybir. Do 1950 roku więzień obozów w Lidzie, Mińsku, Orszy, Mołotowsku. Przymusowo uznany przez NKWD za obywatela ZSRS, karnie osiedlony w Norylsku. Do Polski wrócił w roku 1957. W 1948 roku wyróżniony przez Rząd Polski w Londynie Medalem Wojska. W Polsce, aż do emerytury w 1987 roku, pracował w PKP jako maszynista. W 2001 roku awansowany do stopnia podporucznika, a w 2012 roku otrzymał awans na stopień porucznika. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Sybiraka, Odznaką Pamiątkową „Akcji Burza”. Decyzją Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii z 29 maja 2020 roku – w uznaniu bohaterskiej postawy w walce z najeźdźcamioraz wybitnych zasług położonych dla realizacji celów Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, wyróżniony Kombatanckim Krzyżem Zasługi. Decyzją Ministra Obrony Narodowej z 5 maja 2020 roku awansowany do stopnia kapitana. W 2021 roku odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 24 I 2024.
Krzysztof Iwańczuk (1954–2024) – lubelski działacz sportowy i wykładowca akademicki, wieloletni prezes Wojewódzkiego Związku Piłki Siatkowej w Lublinie. Absolwent Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Z Wydziałem Politologii UMCS związany zawodowo w latach 1977–2020. Stopień doktora nauk politycznych uzyskał w 1986 roku na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1990–1996 członek Senatu UMCS, od 1990 do 2000 roku i od 2005 do 2008 pełnomocnik Rektora ds. studenckich. W latach 1992–2001 Dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Kursów Otwartych UMCS. Współzałożyciel, a następnie Przewodniczący NSZZ „Solidarność” na Wydziale Politologii UMCS w latach 1980–1981 oraz 1989–2001. Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych. Członek Polskiego Towarzystwa Geograficznego i Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego. Prezes Wojewódzkiego Związku Piłki Siatkowej w Lublinie. Członek Zarządu Polskiego Związku Piłki Siatkowej. Członek Wojewódzkiej Rady Sportu przy Marszałku Województwa Lubelskiego, członek Rady Sportu przy Prezydencie Miasta Lublin. Odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Zmarł 24 I 2024.
Andrzej Trojanowski (1952–2024) – dziennikarz i doradca prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. Absolwent prawa na Uniwersytecie Gdańskim. Pracę zaczął jako inspektor w Wojewódzkiej Federacji Sportu w Gdańsku. Potem rozpoczęła się jego przygoda z Radiem Gdańsk, był tam kolejno reporterem, prezenterem, zastępcą kierownika redakcji informacji, kierownikiem redakcji informacji i sekretarzem programu. W 1993 roku awansował na prezesa rozgłośni. Podczas jego kadencji powstała nowa siedziba radia wraz ze studiem koncertowo-nagraniowym. Był inicjatorem wielu wydarzeń, w tym gali Człowieka Roku Radia Gdańsk. Po odwołaniu z czołowego stanowiska w radiu krótko pracował jako szef działu sportowego w „Dzienniku Bałtyckim”. Specyfika gazety odbiegała jednak od radia, które przez lata pracy pokochał. Przyjął propozycję objęcia stanowiska w magistracie jakodoradca prezydenta ds. sportu. W grudniu 2005 roku został dyrektorem Biura Prezydenta Gdańska, później kierował pracami Biura ds. Sportu. To m.in. on odpowiadał za przydzielenie Gdańskowi tytułu miasta-gospodarza Euro 2012. Przeszedł na emeryturę w 2019 roku, krótko po tragicznej śmierci swojego wieloletniego przełożonego Pawła Adamowicza. Zmarł 24 I 2024.
Henryk Pytel (1955–2024) – hokeista grający na pozycji napastnika, reprezentant kraju, trzykrotny olimpijczyk. Wychowanek Zagłębia Sosnowiec i w latach 1971–1983 zawodnik tego klubu. Cztery razy zdobywał tytuł mistrza Polski i dwa razy wicemistrza. W polskiej ekstraklasie rozegrał 344 mecze strzelając 270 bramek. W sezonie 1975/1976 zdobył tytuł króla strzelców ekstraklasy. W 1983 roku wyjechał do Niemiec, gdzie grał w klubach EV Landshut, ESC Wolfsburg i Fronten. W 1984 roku został najskuteczniejszym strzelcem Bundesligi, zdobywając 52 bramki w sezonie. W latach 1975–1986 w reprezentacji rozegrał 129 meczów, w których zdobył 77 bramek (drugie miejsce w historii polskiego hokeja). Trzykrotnie wziął udział w igrzyskach olimpijskich w 1976, 1980 i 1984 roku oraz w ośmiu turniejach o mistrzostwo świata. W 1993 roku powrócił do Polski. W sezonie 2004/2005 był trenerem hokeistów Zagłębia Sosnowiec, a od stycznia 2006 roku asystentem trenera Krzysztofa Podsiadły. Zmarł 27 I 2024.
Wiktor Jędrzejak (1956–2024) – malarz związany z rodzinnym Kaliszem. Absolwent WSP w Częstochowie. Autor 54 wystaw indywidualnych w kraju i zagranicą m.in. w Nowym Jorku, Berlinie, Helsinkach, Aichach, Alkmarze, Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu i Kaliszu. Brał udział w 142 wystawach zbiorowych w Polsce, Francji, Holandii, Grecji, USA, Finlandii, Japonii, na Węgrzech, w Chorwacji i Belgii. Laureat 21 ogólnopolskich konkursów malarskich. Poszukiwacz starych przedmiotów i zapisanego w nich czasu. Twórca cykli malarskich „Okna”, „Wyrzucone przedmioty”, „Palimpsesty”, a także autor malarskiego dziennika podróży powstającego pod wpływem wypraw do Indii, Meksyku, Nepalu, Tybetu, Kambodży, Tajlandii, Laosu, Gruzji i Armenii. Zmarł 27 I 2024.
Agata Tomasiewicz (1991–2024) – dziennikarka miesięcznika „Teatr” . Absolwentka Wydziału Wiedzy o Teatrze warszawskiej Akademii Teatralnej, którą ukończyła uzyskując III nagrodę w Konkursie na najlepszą pracę magisterską z zakresu wiedzy o teatrze, widowisku i performansie w roku akademickim 2018/2019. W miesięczniku „Teatr”, gdzie pracowała po studiach, publikowała recenzje i rozmowy teatralne. W krytyce łączyła wiedzę o teatrze współczesnym z doskonałą znajomością nowych teorii humanistycznych. W Instytucie Badań Literackich ukończyła kurs edytorstwa i redakcji tekstów, w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego zaczęła studiować kulturoznawstwo. Przez kilka lat pracowała także w wydawnictwie ADiT, przygotowując do druku książki dramatyczne. Jako członkini Komisji Artystycznej brała udział w 29. Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Laureatka IV edycji Ogólnopolskiego Konkursu im. Andrzeja Żurowskiego dla młodych krytyków i krytyczek. Zmarła 30 I 2024.
Zenon Chojnicki (1955–2024) – szachista, instruktor i działacz szachowy, od 2002 roku mistrz FIDE, a od 2004 roku sędzia klasy międzynarodowej (International Arbiter). Z zawodu inżynier mechanik, absolwent Wydziału Budowy Maszyn i Lotnictwa (kierunek mechanika i budowa maszyn w zakresie lotnictwo) Politechniki Rzeszowskiej. W szachy nauczył się grać w wieku kilkunastu lat. Pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku zapisał się do klubu szachowego i zaczął uczestniczyć w turniejach. Debiut w turnieju rangi ogólnopolskiej w 1969 roku przyniósł mu pierwsze zwycięstwo. Wkrótce awansował do grona najlepszych polskich juniorów, czterokrotnie (pomiędzy 1972 a 1975 rokiem) uczestniczył w finałach mistrzostw Polski w kategorii do 20 lat. Zdobył dwa brązowe medale w 1974 i 1975 roku. W 1973 roku zajął w Ułan Bator III miejsce w finale mistrzostw Mongolii juniorów, w 1975 roku reprezentował Polskę w drużynowym meczu juniorów przeciwko NRD. W połowie lat siedemdziesiątych zakończył karierę, powracając do szachów po 10 latach jako instruktor, działacz i propagator tej dyscypliny wśród dzieci i młodzieży. W 1990 roku zdobył uprawnienia instruktora szachowego I klasy, a w 2003 roku ukończył studia podyplomowe na AWF w Warszawie, uzyskując status trenera szachowego II klasy. W grupie jego wychowanków byli finaliści mistrzostw Polski juniorów w różnych kategoriach wiekowych. Od 1999 roku prezes Podkarpackiego Związku Szachowego, a od 2000 roku – działacz Polskiego Związku Szachowego (pełnił funkcje przewodniczącego Komisji Ewidencji, Klasyfikacji i Rankingu oraz członka Kolegium Sędziów). Najwyższy ranking w karierze osiągnął 1 stycznia 1993 roku z wynikiem 2310 punktów, uzyskując miejsce od 100 do 106 wśród polskich szachistów. Zmarł 30 I 2024.
Prof. Przemysław Waingertner (1969–2024) – historyk, publicysta, profesor nauk humanistycznych. Laureat LXI Olimpiady Historycznej w 1987/1988 roku. Absolwent historii na Uniwersytecie Łódzkim. Tam obronił pracę doktorską i uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych. Pracownik Instytutu Historii UŁ. Zajmował się problematyką życia politycznego II Rzeczypospolitej, historii i myśli wolnomularstwa oraz funkcjonowania mitu i stereotypu w dziejach. Członek Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Lecha Kaczyńskiego w Łodzi. Laureat nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej. W 2023 roku odznaczony Honorowym Medalem 600-lecia Miasta Łodzi „za działania na rzecz rozwoju Łodzi przyznawane z okazji 600-lecia Miasta”. Zmarł 31 I 2024.
Maria Wanke-Jerie
Małgorzata Wanke-Jakubowska
