Historycy IPN potrafią zainteresować odbiorców komiksów. „Wojenna odyseja Antka Srebrnego 1939–1944”

Zadaniem instytucji kultury i życia publicznego jest dotarcie do jak najszerszego grona odbiorców – również najmłodszych. Instytut Pamięci Narodowej jest jedną z takich instytucji. Ważnym elementem działalności Instytutu jest przedstawianie historii Polski w wartościowy i atrakcyjny dla dzieci sposób. Dowodem kilkunastotomowa antologia komiksów historycznych z serii Wojenna odyseja Antka Srebrnego 1939–1944.

„Antek Srebrny, jego rodzina i przyjaciele towarzyszą nam w podróżach przez historię już czwarty rok. Razem z nimi przebyliśmy kolejne etapy wojennej odysei, wiodącej z Grodna walczącego bohatersko z Sowietami we wrześniu 1939 r. Poznaliśmy dramatyczny wymiar deportacji Polaków i tragiczny los więźniów sowieckich łagrów. Tak jak główny bohater nie upadliśmy jednak na duchu. Zaczęliśmy szukać w świecie skrawka wolnej Polski” – tak opisuje serię sam wydawca. Jest to podsumowanie, które wiele mówi o jakości tego projektu. Każdy zeszyt o Antku Srebrnym porusza bowiem inny epizod wojennej historii Polski. 

Młody czytelnik rozpoczyna więc swoją przygodę w Grodnie, gdzie może dowiedzieć się, że oprócz III Rzeszy, Polskę zaatakował przecież jeszcze jeden potężny wróg. Następnie można towarzyszyć bohaterowi podczas zesłania do Związku Sowieckiego, służby w armii gen. Andersa a także w czasie bitwy pod Falaise czy operacji Market Garden. Może się to wydawać przesytem treści, która bombarduje młodego odbiorce, raz po raz opowiadając mu o nowych, ważnych datach historycznych.

Tak się jednak nie dzieje. Komiksy o Antku Srebrnym mają bowiem atrakcyjną dla dziecka strukturę. Niezmieniająca się grupa sympatycznych bohaterów przeżywa kolejne przygody i bitwy, a młody czytelnik to ich oczami doświadcza donośnych wydarzeń. W zrozumieniu treści pomaga także humor, który bez wątpienia jest dużą zaletą tej publikacji. Antek i jego przyjaciele są jak łotrzyki z XIX-wiecznej powieści, wiecznie w kłopotach, ale zawsze pomysłowo (i czasem szczęśliwie) ratujący się w ostatniej chwili, pomagając przy tym nie tylko sobie, ale także losom całej wojny. Spotykają wybitne postacie, takie jak generałowie Anders, Maczek czy Sosabowski, zapoznając tym samym dzieci z tymi postaciami. 

Warta wzmianki jest także warstwa merytoryczna komiksu. Na końcu każdego zeszytu znajduje się historyczna faktografia, którą dzieciom może przeczytać nawet rodzic. Nadaje ona konieczny kontekst humorystycznym przygodom szajki bohaterów. Na przykład w komiksie opowiadającym o Bitwie pod Falaise, brawurowy manewr Antka, który pomaga w bitwie jadąc zdobycznym niemieckim czołgiem, jest następnie wzbogacany faktycznym opisem i odpowiedzią na pytanie, dlaczego normandzki kocioł generała Maczka grał takie znaczenie. 

Wojenna Odyseja Antka Srebrnego jest więc godnym polecenia, rzadkim przykładem zgrabnego łączenia rozrywki dla dziecka z faktyczną edukacją historyczną.

Maciej Bzura