Wydarzenia 2024 roku

Wydarzenia 2024 roku, czyli co nas czeka

To na nas czeka w nadchodzącym roku. Rocznice 2024, jubileusze 2024, obchody i upamiętnianie najważniejszych wydarzeń. Wydarzenia 2024 roku w kompaktowym zestawieniu.

Jak pisze redakcja „Wszystko co Najważniejsze”, która przygotowała to zestawienie, wydarzenia 2024 roku to nagromadzenia rocznic okrągłych i półokrągłych dwóch wyjątkowych grup. Po pierwsze to rocznice związane z najwybitniejszymi artystami renesansu (LeonardoDa Vinci, Michał Anioł, Donato Bramante, Petrarka i wielu innch. Po drugie to rocznice związane z najwybitniejszym polskimi pisarzami i poetami (od Jana Kochanowskiego i Mikołaja Reja, przez Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, skamandrytów, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, po Tadeusza Różewicza, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta i innych ). Zwracamy również szczególną uwagę na rocznice wzmocnione decyzją Sejmu RP o ustanowieniu np. Roku Wincentego Witosa.

STYCZEŃ 2024 R.

01.

– 1959: urodził się Michel ONFRAY, francuski filozof, jego teksty możemy znaleźć we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1981: urodził się Mateusz MATYSZKOWICZ, filozof, publicysta, b. prezes TVP, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: zmarł niemiecki fizyk Heinrich Hertz, odkrywca fal elektromagnetycznych

– 1929: rozpoczęło działalność przedsiębiorstwo Polskie Linie Lotnicze LOT

– 1904: urodził się Antoni Baraniak, sekretarz prymasów Polski Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego, arcybiskup metropolita poznański. Sejm Rzeczypospolitej ustanowił rok 2024 Rokiem Arcybiskupa Antoniego Baraniaka

– 1924: 100 rocznica urodzin Jacquesa Le Goffa, francuski historyka mediewisty, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli szkoły Annales.

02.

– 1943: urodził się Lucjan PIELA, profesor zwyczajny nauk chemicznych, specjalista w chemii kwantowej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1939: zmarł Roman Dmowski, polityk, współzałożyciel Narodowej Demokracji, jeden z ojców polskiej niepodległości. Ur. 9.08.1864 r.

03.

– 1951: urodził się Luc FERRY, francuski filozof, b. minister edukacji narodowej, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1929: urodził się Sergio Leone, włoski reżyser i scenarzysta

04.

– 1809: urodził się Louis Braille, twórca alfabetu dla niewidomych

– 1894: w życie wszedł tajny sojusz militarny Rosji i Francji, tzw. dwuporozumienie – preludium do powstania Ententy (Trójporozumienie)

– 1944: rozpoczęła się akcja „Burza”

05.

– 1924: zmarł ks. Kazimierz Lutosławski, działacz Narodowej Demokracji, projektant pierwowzoru krzyża harcerskiego

06.

– 1924: Ukazał się pierwszy numer pisma kulturalno-literackiego „Wiadomości Literackie”; zostało założone w Warszawie przez historyka Mieczysława Grydzewskiego 

– 1884: zmarł Grzegorz Mendel, austriacki zakonnik, prekursor genetyki, autor praw Mendla – opisu reguł przekazywania cech dziedzicznych

– 1944: urodził się Rolf Zinkernagel, szwajcarski immunolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za badania dotyczące komórkowej odporności immunologicznej

07.

– 1985: urodził się Jędrzej STĘPIEŃ, założyciel Studio Mentals, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1949: zginął Jan Rodowicz ps. „Anoda” – polski harcerz, żołnierz Szarych Szeregów, pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski; zmarł podczas śledztwa prowadzonego przez MBP

08.

– 1324: 700. rocznica śmierci Marca Pola, weneckiego kupca i podróżnika; jako jeden z pierwszych przedstawicieli Zachodu dotarł do Chin 

– 1884: urodził się Kornel Makuszyński, polski poeta, autor książek dla dzieci i młodzieży 

– 1894: 130. rocznica urodzin Rajmunda Marii Kolbego (o. Maksymiliana), franciszkanina i męczennika. Zginął w Auschwitz-Birkenau

09.

– 1854: zmarł Michał Oczapowski, polski agronom, prekursor rozwoju nowoczesnego rolnictwa na ziemiach polskich

– 1864: urodził się Isaburō Yamada, japoński wynalazca, pierwszego japońskiego sterowca

10.

– 1968: urodził się Andrzej DOBRZYŃSKI, ksiądz, teolog, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1999: zmarł Juliusz Żuławski, poeta, prozaik, krytyk literacki; prezes polskiego oddziału PEN Clubu w latach 1978-1990

11.

– 1494: zmarł Domenico Ghirlandaio, włoski malarz epoki quattrocenta, przedstawiciel szkoły florenckiej

12.

– 1967: urodził się Robert KOSTRO, historyk, dyrektor Muzeum Historii Polski, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 2020: zmarł Roger SCRUTON, brytyjski konserwatywny filozof, pisarz, autor tekstów publikowanych na „Wszystko co Najważniejsze”

– 1729: urodził się Edmund Burke, irlandzki filozof i działacz polityczny, twórca nowoczesnego konserwatyzmu

–1909: zmarł Hermann Minkowski, niemiecki matematyk i fizyk, nauczyciel Alberta Einsteina, twórca terminu czasoprzestrzeni, który odgrywa ważną rolę w szczególnej teorii względności

13.

– 1964: Karol Wojtyła został mianowany arcybiskupem metropolitą krakowskim.

– 1979: zmarł Eugeniusz Geppert, polski malarz, przedstawiciel kapizmu, założyciel wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, która od 2008 roku nosi jego imię

14.

– 1934: urodził się Marek Hłasko, prozaik, pisarz i scenarzysta. Sejm Rzeczypospolitej ustanowił roku 2024 Rokiem Marka Hłaski.

– 1999: zmarł Jerzy Grotowski, reżyser teatralny, jeden z reformatorów teatru XX wieku, twórca Teatru Laboratorium,.

15.

– 1977: urodziła się Giorgia MELONI, premier Włoch, autorka tekstów publikowanych na „Wszystko co Najważniejsze”

– 1759: otwarto British Museum w Londynie.

– 1869: urodził się Stanisław Wyspiański, poeta, malarz, najwybitniejszy grafik polskiego modernizmu

– 1734: odbył się ostatni królewski pogrzeb w Krakowie: w katedrze wawelskiej pochowano króla Jana III Sobieskiego i jego małżonkę Marię oraz króla Augusta II Mocnego

– 1929: urodził się Martin Luther King, pastor Kościoła Baptystów, działacz na rzecz zniesienia dyskryminacji rasowej 

16.

– 1958: urodził się Andrzej SZAHAJ, profesor zwyczajny filozofii, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1899: urodził się Stanisław Czernik, poeta, badacz folkloru; jako główny teoretyk autentyzmu postulował „jedność prawdy artystycznej i życiowej”

– 1794: zmarł Edward Gibbon, brytyjski historyk, autor monumentalnego dzieła Zmierzch i upadek Cesarstwa Rzymskiego

17.

– 2004: 20. rocznica śmierci Czesława Niemena (właśc. Czesława Wydrzyckiego), piosenkarza, kompozytora, instrumentalisty

– 1734: ostatnia koronacja w katedrze wawelskiej; biskup krakowski Jan Aleksander Lipski koronował księcia Saksonii Augusta na króla Polski

– 1814: urodził się Ludwik Mierosławski, pierwszy dyktator powstania styczniowego, teoretyk i historyk wojskowości

– 1944: rozpoczęła się bitwa o Monte Cassino; zakończyła się 19 maja zwycięstwem aliantów

18.

– 1849: urodził się Aleksander Świętochowski, publicysta, czołowy ideolog polskiego pozytywizmu, filozof, działacz społeczny i polityczny, założyciel i redaktor pisma „Prawda” (1881-1902).

– 1654: 570. rocznica ugody perejasławskiejna mocy której Moskwa przejęła władzę nad Ukrainą

– 1689: urodził się Monteskiusz francuski filozof, prawnik i pisarz, autor traktatu „O duchu praw”, autor koncepcji trójpodziału władzy

– 1919: powstał Polski Czerwony Krzyż

19.

– 1809: urodził się Edgar Allan Poe, poeta, nowelista, prekursor amerykańskiego romantyzmu, twórca gatunku noweli kryminalnej

– 1979: zmarł Włodzimierz Puchalski, artysta, reżyser, twórca filmów przyrodniczych i krajoznawczych

–  1999: Powołano Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. 

20.

– 1924: urodził się Jerzy Tomaszewski, polski fotografik, twórca zdjęć walk z powstania warszawskiego

21.

– 1874: 150. rocznica Wincentego Witosa, polskiego polityka związanego z PSL. Rok 2024 został ogłoszony przez Sejm RP Rokiem Wincentego Witosa

– 1919: urodziła się Stanisława Fleszarowa-Muskat, powieściopisarka, autorka słuchowisk, dramatów, utworów dla dzieci, publicystka, autorka powieści Pozwólcie nam krzyczeć

– 1924: urodził się Benny Hill, brytyjski komik, twórca programu „The Benny Hill Show”

– 1924: 100. rocznica śmierci Włodzimierza Lenina, założyciela partii bolszewickiej, jednego z głównych ideologów komunizmu

–  1959: zmarł Stanisław Młodożeniec, poeta, publicysta, przedstawiciel ruchu futurystycznego, współautor jednodniówki „Nuż w bżuchu”. Od 1942 działał na emigracji

22.

– 1849: urodził się August Strindberg, przedstawiciel szwedzkiego ekspresjonizmu, ojciec współczesnego teatru. 

– 1889: urodził się Mamert Aleksander Stankiewicz, komandor podporucznik Marynarki Wojennej II RP, bohater powieści „Znaczy Kapitan” autorstwa Karola Olgierda Borchardta

– 1863: 161. rocznica wybuchu powstania styczniowego

23.

– 1946: urodził się Michał KLEIBER, profesor zwyczajny w Polskiej Akademii Nauk, redaktor naczelny „Wszystko co Najważniejsze”

– 1952: urodził się Andrzej JAJSZCZYK, profesor nauk technicznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1944: Zmarł Edward Munch, norweski malarz, prekursor ekspresjonizmu, autor obrazu „Krzyk”

– 1744: zmarł Giambattista Vico, włoski filozof, autor dzieła „Nauka nowa”

– 1889: zmarł Ignacy Domeyko, geolog, inżynier, badacz Ameryki Południowej

– 1989: zmarł Salvador Dali, hiszpański malarz, główny przedstawiciel surrealizmu

24.

– 1934: urodził się Stanisław Grochowiak, poeta pokolenia „Współczesności”

– 1804: urodził się Józef Dietl, lekarz, działacz społeczny, prekursor balneologii na ziemiach polskich 

25.

– 1978: urodził się Wołodymyr ZEŁENSKI, Ukraiński polityk, satyryk, od 2019 r. prezydent Ukrainy, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1986: urodził się Paweł JABŁOŃSKI, podsekretarz stanu ds. współpracy ekonomicznej, rozwojowej oraz polityki afrykańskiej i bliskowschodniej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1924: rozpoczęły się pierwsze zimowe igrzyska olimpijskie; odbyły się w Chamonix we Francji 

– 1954: premiera komedii muzycznej, „Przygoda na Mariensztacie”, pierwszego kolorowego filmu produkcji polskiej w reżyserii Leonarda Buczkowskiego

26.

– 1964: zmarł Xawery Dunikowski, rzeźbiarz i malarz, profesor Akademii Sztuk Pięknych

– 2004: zmarł Aleksander Małachowski, publicysta, działacz społeczny, związany z „Solidarnością” i opozycją, prezes Polskiego Czerwonego Krzyża.

– 1904: urodził się Seán MacBride, irlandzki polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla

27.

– Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu

– 1999: zmarł Jerzy Turowicz, dziennikarz, publicysta, redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego”

– 1964: zmarł Stanisław Piętak, poeta, prozaik, przedstawiciel tzw. Drugiej Awangardy

– 1934: urodziła się Édith Cresson, francuska polityk, pierwsza i jedyna dotąd kobieta na stanowisku premiera Francji

28.

– 1949: urodził się Grzegorz KOŁODKO, profesor, wicepremier i minister finansów, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1951: urodził się Bernard GUETTA, francuski poseł do Parlamentu Europejskiego IX kadencji, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1955: urodził się Nicolas SARKOZY, były Prezydent Francji, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1924: urodziła się Maria Fołtyn, śpiewaczka, reżyserka operowa, popularyzatorka muzyki polskiej na świecie

– 1954: zmarł Eugeniusz Romer, geograf, twórca nowoczesnej kartografii polskiej

– 814: zmarł Karol Wielki, odnowiciel Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie

29.

– 1962: urodziła się Olga TOKARCZUK, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 2018 roku, autorka tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1889: urodził się ks. Jan Piwowarczyk, współzałożyciel i pierwszy redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego”

30.

– 1948: urodził się Tadeusz TRZISZKA, profesor, technolog żywności i żywienia, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1644: Bitwa pod Ochmatowem, w której hetman Stanisław Koniecpolski rozbił wojska Tuhaj-beja. 

– 1899: urodził się Max Theiler, wynalazca szczepionki przeciw żółtej febrze, laureat Nagrody Nobla w 1951 

– 1969: Ostatni koncert The Beatles w pełnym składzie. Odbył się w Londynie, na dachu budynku wytwórni płytowej

– 1934: zmarł Piotr Lebiedziński, polski inżynier, wynalazca, konstruktor kinematografu

31.

– 1944: rozpoczęły się walki o Wyspy Marshalla na Pacyfiku

LUTY:

01.

– 1949: urodził się George FRIEDMAN, politolog, jeden z najwybitniejszych ekspertów zajmujących się geopolityką i współczesną doktryną wojenną, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1985: urodził się Sohrab AHMARI, irańsko-amerykańskim felietonista, redaktor i pisarz non-fiction, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1944: udany zamach na Franza Kutscherę, dowódcę SS; przeprowadzony przez oddział dyspozycyjny Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej „Pegaz” (późniejszy „Parasol”)

– 1884: ukazał się pierwszy zeszyt The Oxford English Dictionary

02.

– 1864: urodziła się Maria Rodziewiczówna, pisarka; w swoich dziełach poruszała temat kultury polskiej na Kresach Wschodnich

– 1494: urodziła się Bona Sforza, królowa Polski, żona Zygmunta Starego, matka ostatnich Jagiellonów na tronie polskim – Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki

– 1754: urodził się Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord, francuski polityk i dyplomata 

03.

– 2023: zmarł Szewach WEISS, profesor zwyczajny nauk politycznych, izraelski polityk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1874: urodziła się Gertruda Stein, amerykańska pisarka, przedstawicielka dekadentyzmu, prekursorka strumienia świadomości w literaturze

– 1899: zmarł Juliusz Kossak, polski malarz obrazów historycznych i batalistycznych, ojciec Wojciecha Kossaka

– 1929: zmarł Agner Krarup Erlang, duński matematyk, twórca modeli i rozkładu prawdopodobieństwa mających zastosowanie w telekomunikacji

– 1468: zmarł Johannes Gutenberg, niemiecki złotnik, rzemieślnik, drukarz, pomysłodawca i twórca pierwszej czcionki ruchomej; uznany za wynalazcę druku

04.

– 1894: zmarł Adolphe Sax, konstruktor saksofonu

05.

– 1953: urodził się Edward NĘCKA, psycholog, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1914: Urodził się William S. Burroughs, amerykański artysta; przedstawiciel ruchu Beat Generation

– 1909: urodziła się Grażyna Bacewicz, polska kompozytorka i skrzypaczka 

06.

– 1989: Rozpoczęcie obrad „okrągłego stołu”

07.

– 1909: urodziła się Anna Świrszczyńska, poetka i dramatopisarka, odnowicielka poetyckiej polszczyzny, autorka utworów dla dzieci i młodzieży, 

– 1994: Zmarł Witold Lutosławski, kompozytor, pianista, dyrygent

08.

– 1834: urodził się Dmitrij Mendelejew, rosyjski chemik, twórca układu okresowego pierwiastków, odkrywca prawa okresowości

– 1974: zmarł Fritz Zwicky, szwajcarski astronom, twórca takich pojęć jak ciemna materia, supernowa oraz soczewkowanie grawitacyjne

09.

– 1943: urodził się Joseph E. STIGLITZ, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1999: Zmarł Aleksander Gieysztor, profesor historii, mediewista; w 1989 współprzewodniczył obradom „okrągłego stołu”.

– 1874: zmarł Jules Michelet, francuski historyk, pisarz i filozof, autor 17-tomowej historii Francji

10.

–  1919: Otwarcie obrad Sejmu Ustawodawczego przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego

– 1454: ślub polskiego króla Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, córki Albrechta II Habsburga 

11.

– 1945: urodził się Leszek PACHOLSKI, profesor zwyczajny nauk matematycznych, logik, informatyk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 2004: zmarł Ryszard Kukliński, pułkownik Ludowego Wojska Polskiego, od 1970 agent wywiadu CIA

– 1979: Ruhollah Chomejni przejął władzę w Iranie

12.

– 1971: urodził się Marek MAGIEROWSKI, dziennikarz, publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1984: zmarł Julio Cortázar, argentyński pisarz, tłumacz, autor m.in powieści Gra w klasy

– 1804: zmarł Immanuel Kant, niemiecki filozof oświeceniowy, twórca koncepcji imperatywu kategorycznego, autor m.in. Krytyki czystego rozumu

13.

– 1969: zmarł Kazimierz Wierzyński, poeta, prozaik, eseista; współtwórca grupy poetyckiej Skamander. Sejm ustanowił rok 2024 Rokiem Kazimierza Wierzyńskiego.

– 1834: Adam Mickiewicz ukończył pisanie poematu Pan Tadeusz 

– 1934: zmarł Adam Chmiel, krakowski historyk, archiwista, założyciel, Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa

14.

– 1919: rozpoczęła się wojna polsko-bolszewicka;

– 1919: prezydent USA Woodrow Wilson przedstawił projekt Ligi Narodów

15.

– 1964: urodził się Krzysztof SZWAGRZYK, polski historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1564: urodził się Galileusz, włoski intelektualista, twórca podstaw nowożytnej fizyki

16.

– 1514: urodził się Jerzy Joachim Retyk, kartograf, twórca przyrządów nawigacyjnych i astronomicznych, propagator heliocentrycznej teorii Kopernika, autor kompendium astronomii Narratio prima

– 1919: urodziła się Natalia Rolleczek, polska prozaiczka i dramatopisarka, autorka powieści satyryczno-obyczajowych dla dziewcząt 

– 1919: podpisano rozejm kończący powstanie wielkopolskie

17.

– 1960: urodził się Piotr MAZURKIEWICZ, ksiądz, profesor nauk społecznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1834: premiera „Zemsty” Aleksandra Fredry w teatrze lwowskim

– 1999: ratyfikacja Traktatu Północnoatlantyckiego przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego

– 1704: urodził się Józef Pułaski, marszałek konfederacji barskiej, wielokrotny poseł na sejm, 

18.

– 1564 Zmarł Michał Anioł (Michelangelo di Ludovico Buonarotti Simoni), włoski artysta, wybitny przedstawiciel renesansu

19.

– 1594: Zygmunt III Waza, król Polski, został koronowany na króla Szwecji

– 1884: urodził się Maciej Rataj, polski polityk, działacz ruchu ludowego, marszałek Sejmu

20.

– 1894: urodził się Jarosław Iwaszkiewicz, poeta, nowelista, powieściopisarz, dramaturg, eseista, tłumacz, współtwórca grupy poetyckiej Skamander

– 1919: Sejm uchwalił tzw. Małą Konstytucję

21.

– 1953: urodził się Krzysztof ŁAZARSKI, historyk i politolog, doktor habilitowany nauk społecznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1977: urodził się Paweł BORYS, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju oraz przewodniczący rady nadzorczej Banku Gospodarstwa Krajowego., autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1574: koronacja Henryka III Walezego na króla Polski; był on pierwszym polskim królem wybranym w drodze wolnej elekcji

– 1864: bitwa pod Opatowem (powstanie styczniowe)

22.

– 1944: urodził się Ryszard BUGAJ, polski polityk i ekonomista, doktor habilitowany nauk ekonomicznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1814: Urodził się Oskar Kolberg, polski etnograf, kompozytor

– 1894: urodził się Marian Sokołowski, polski botanik, jeden z wybitniejszych polskich taterników okresu międzywojennego

23.

– 1934: urodził się Jacques SEGUELA, mistrz reklamy, komunikacji, politycznego consultingu, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1859: zmarł Zygmunt Krasiński, polski poeta, dramaturg, filozof okresu romantyzmu

– 1924: urodził się Thomas W. Wilson, polityk amerykański, prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1913-1921. W 1918 przedstawił program 14 punktów dot. warunków pokoju i stabilizacji sytuacji międzynarodowej po I wojnie. Punkt 13 przewidywał utworzenie niepodległego państwa polskiego z dostępem do morza.

– 1884: urodził się Kazimierz Funk, biochemik polskiego pochodzenia, autor terminu „witamina”

24.

– 1965: urodził się Maciej URBANOWSKI, historyk literatury polskiej, krytyk literacki, edytor, profesor nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1929: urodził się Zdzisław Beksiński, artysta fantastyczny

– 1984: zmarł Lech Bądkowski, polski, publicysta związany z Gdańskiem i Pomorzem, członek Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w sierpniu 1980

– 1709: urodził się Jacques de Vaucanson, francuski wynalazca, uważany za jednego z ojców nowoczesnego tkactwa

– 2022: agresja Rosji na Ukrainę

25.

–  1961: urodził się Nicolas TENZER, prezes Centre d’étude et de réflexion pour l’action politique (CERAP), ekspert kwestii geostrategicznych i analizy ryzyka politycznego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1934: Urodził się Leszek Bogdanowicz, kompozytor, muzyk, wielokrotny kierownik muzyczny Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu

– 1999: zmarł Glenn Seaborg, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla, odkrywca pierwiastków chemicznych: plutonu, ameryku, kiuru, berkelu i kalifornu, jako pierwszy dokonał transmutacji innego metalu w złoto,

26.

– 1956: urodził się Michel HOUELLEBECQ, jeden z najwybitniejszych współczesnych pisarzy francuskich, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1971: urodził się Mirosław MILEWSKI, biskup pomocniczy Diecezji Płockiej, doktor nauk humanistycznych, z wykształcenia socjolog., autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1914: urodził się Witold Rowicki, dyrygent, popularyzator muzyki polskiej za granicą, kierownik artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie; zorganizował Wielką Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach 

– 1999: 25. rocznica przystąpienia Polski do NATO

– 1799: urodził się Benoît Clapeyron, francuski fizyk i matematyk, współtwórca współczesnej termodynamiki

27.

– 1734: urodził się Karol Stanisław Radziwiłł, magnat, pierwowzór postaci stolnika Horeszki z Pana Tadeusza

– 1839: zmarł Szymon Konarski, polski działacz niepodległościowy, uczestnik powstania listopadowego

– 1987: zmarł Franciszek Blachnicki, polski ksiądz katolicki, założyciel Ruchu Światło-Życie, który ma na celu wychowywanie polskiej młodzieży w wartościach religijnych i patriotycznych

28.

– 1889: urodził się Wilam Horzyca, (Wilhelm Henryk Hořitza), teoretyk i krytyk teatralny czeskiego pochodzenia, współtwórca stylu monumentalnego w teatrze polskim

– 1944: urodził się Wojciech Marczewski, reżyser filmowy, scenarzysta

– 1869: zmarł Alphonse de Lamartine, francuski pisarz i polityk, prekursor francuskiego romantyzmu

29.

– 1784 – urodził się Leo von Klenze, niemiecki architekt 

MARZEC:

01.

– Międzynarodowy Dzień Walki przeciwko Zbrojeniom Atomowym 

– Międzynarodowy Dzień Obrony Cywilnej

– Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

– 1794: premiera pierwszej polskiej opery narodowej „Cud mniemany, czyli krakowiacy i górale”

– 1904: Urodził się Glenn Miller, amerykański kompozytor, puzonista, popularyzator jazzu w Europie

– 1954: na atolu Bikini Amerykanie przeprowadzili testy z bombą wodorową

02.

– 1784: Jean Pierre Blanchard po raz pierwszy wzniósł się w powietrze; jako pierwszy człowiek przeleciał balonem nad kanałem La Manche. 

– 1864: uwłaszczenie chłopów Królestwie Polskim przez cara Aleksandra II

–  1899: Zmarł Ernest Adam Malinowski, polski inżynier kolejowy i drogowy, autor i realizator kolei transandyjskiej

–1889: zmarł Ludwik Waryński, polski działacz socjalistyczny; do śmierci więziony był w carskim więzieniu w Szlisselburgu  

– 1989: rozpoczęła się druga tura rozmów w Magdalence, gdzie rozpatrywano najbardziej sporne kwestie z negocjacji Okrągłego Stołu

03.

– 1983: urodził się Karol NAWROCKI, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– Międzynarodowy Dzień Pisarzy i Pisarek

– 1934: urodził się Jacek Kuroń, lewicowy polityk, jeden z czołowych przywódców opozycji demokratycznej w PRL, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników 

–1604: zmarł Faust Socyn, włoski reformator religijny, twórca doktryny religijnej Braci Polskich

– 1994: zmarł Karel Kryl, czeski pieśniarz i poeta, bard praskiej wiosny

04.

– 1938: urodził się Adam D. ROTFELD, profesor nauk humanistycznych, dyplomata, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1972: urodziła się Dorota GAWRYLUK, dyrektor pionu informacji i publicystyki Telewizji Polsat, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1484: zmarł św. Kazimierz, syn króla Kazimierza Jagiellończyka; uczeń Długosza i Kallimacha

– 1819: urodziła się Narcyza Żmichowska, pisarka, poetka, jedna z prekursorek feminizmu w Polsce

– 2004: zmarł Jeremi Przybora, humorysta, prozaik, scenarzysta, autor tekstów piosenek i tekstów kabaretowych

– 1789: weszła w życie Konstytucja Stanów Zjednoczonych; po raz pierwszy zebrał się Kongres Stanów Zjednoczonych

– 2007: zmarł Ryszard Kapuściński, polski reportażysta, poeta, jeden z najczęściej tłumaczonych twórców polskich, autor Cesarza

05.

– 1234: urodziła się węgierska królewna Kinga, żona polskiego księcia Bolesława V Wstydliwego, patronka górników solnych oraz (od 2007) polskich samorządowców

06.

– 1454: Kazimierz Jagiellończyk wydał akt inkorporacji Prus do korony oraz akt wypowiedzenia wojny Krzyżakom. Wojna trzynastoletnia zakończyła się zwycięstwem Polski w 1466. 

– 1909: urodził się Stanisław Jerzy Lec, poeta, satyryk, autor „Myśli nieuczesanych”

– 1869: Dmitrij Mendelejew po raz pierwszy zaprezentował publicznie układ okresowy pierwiastków

07.

– 1274: 750. rocznica śmierci św. Tomasza z Akwinu, włoskiego teologa i wybitnego filozofa, twórcy tomizmu

– 1839: urodził się Adolf Dygasiński, powieściopisarz, nowelista, publicysta, jeden z przedstawicieli polskiego naturalizmu.

– 1924: urodził się Kōbō Abe (Abe Kimifus), pisarz, twórca japońskiego modernizmu powojennego.

–  1999: zmarł Stanley Kubrick, amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy

–  1984: zmarł Michał Scipio del Campo, polski inżynier mechanik, pionier polskiego lotnictwa, twórca pierwszej w Polsce szkoły pilotażu.

– 1944: Niemcy odkryli tzw. bunkier „Krysia”, w którym ukrywało się 38 Żydów; wszyscy, wraz z polskimi opiekunami kryjówki, zostali zamordowani

– 1954: zmarł Ludwik Hirszfeld, lekarz, bakteriolog i immunolog, odkrywca dziedziczenia grup krwi i przyczyn konfliktu serologicznego

08.

– 1944: urodził się Waldemar Łysiak, literat i publicysta

09.

– 1959: urodził się Józef KLOCH, prezbiter katolicki, profesor, prekursor zastosowań informatyki i Internetu w Kościele w Polsce, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 19XX: urodził się Henryk GŁĘBOCKI, doktor habilitowany, polski historyk, publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1009: zmarł Brunon Bonifacy z Kwerfurtu, niemiecki misjonarz, męczennik, autor dzieł hagiograficznych o św. Wojciechu i o Pięciu Braciach Męczennikach

– 1454: urodził się Amerigo Vespucci, włoski kupiec, żeglarz, podróżnik; jako jeden z pierwszych zbadał i opisał kontynent amerykański

– 1814: urodził się Taras Szewczenko, ukraiński poeta i malarz romantyczny, twórca nowoczesnej literatury ukraińskiej.

– 1889: urodził się Kazimierz Demel, hydrobiolog, pionier polskich badań naukowych morza, autor wielu prac naukowych i popularnonaukowych o faunie i florze Bałtyku.

– 1934: urodził się Jurij Gagarin, radziecki kosmonauta, pierwszy człowiek w kosmosie; podróż kosmiczną odbył na statku „Wostok 1”

– 1954: urodził się Adam Franciszek Jedliński, polski prawnik, współtwórca i działacz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w Polsce.

– 1959: Lalka Barbie zadebiutowała na nowojorskich targach zabawek

– 1964:  urodziła się Juliette Binoche, wielokrotnie nagradzana francuska aktorka; grała m. in. w filmie „Nieznośna lekkość bytu”

– 1994: zmarł Charles Bukowski, amerykański prozaik, poeta, scenarzysta; miał wpływ na awangardowy ruch Beat Generation

10.

–  1937: urodził się Mordecai PALDIEL, były wieloletni dyrektor w Instytucie Yad Vashem w Jerozolimie, autor kilkunastu książek nt. Holocaustu, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1974: zmarł Bolesław Kominek, arcybiskup metropolita wrocławski, kardynał, główny autor orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 roku

11.

– 1514: zmarł Donato Bramante, włoski architekt i malarz epoki renesansu, autor pierwotnego projektu Bazyliki św. Piotra w Watykanie

– 1924: Sejm RP podjął uchwałę o budowie portu w Gdyni

12.

– 1936: urodził się Michał HELLER, prezbiter katolicki, teolog, profesor nauk filozoficznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: zmarł August Cieszkowski, jeden z twórców tzw. polskiej filozofii narodowej; mesjanizmem inspirowali się m.in. Zygmunt Krasiński i Cyprian Kamil Norwid

–  1889: urodził się Wacław Niżyński, rosyjski tancerz i choreograf polskiego pochodzenia

– 1934: urodził się Henryk Bista, aktor teatralny i filmowy; często grał postacie drugoplanowe

– 1944: urodził się Wojciech Korda (Wojciech Kędziora), wokalista i gitarzysta rockowy, kompozytor

– 1999: w Independence w stanie Missouri w USA odbyła się uroczystość oficjalnego przyjęcia Polski, Czech i Węgier do NATO.

– 1999: zmarł Yehudi Menuhin, angielski dyrygent, skrzypek i wiolonczelista, wykonawca m.in. utworów Paganiniego i Wieniawskiego

13.

– 1958: urodził się Jan ŻARYN, senator, członek Komitetu dla Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1962: urodził się Grzegorz WROCHNA, polski fizyk, profesor nauk fizycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1968: urodził się Richard BUTTERWICK-PAWLIKOWSKI, profesor historii polskiej i litewskiej na Uniwersytecie Londyńskim, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 19XX: urodził się Marcin JAKUBOWSKI, fizyk w Instytucie Fizyki Maxa Plancka w Greifswaldzie zajmujący się badaniami nad syntezą termojądrową, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1884: urodził się Józef Węgrzyn, aktor teatralny i filmowy, jedna z ważniejszych postaci przedwojennego polskiego teatru i kina; grał m. in. w DziadachMazepie i Kordianie

– 1899: urodził się Jan Lechoń, (Leszek Serafinowicz), polski poeta, publicysta, współtwórca grupy poetyckiej Skamander

– 1954: w Warszawie powstał Studencki Teatr Satyryków

14.

– 1958: urodził się Zbigniew STAWROWSKI, filozof polityki, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: Urodził się Józef Bem, generał wojsk polskich, węgierskich i tureckich

– 1964: wystosowanie tzw. Listu 34, pierwszy zbiorowy protest przeciwko polityce kulturalnej władz PRL; został wystosowany przez polskich intelektualistów do premiera Józefa Cyrankiewicza 

– 1879: urodził się Albert Einstein, fizyk, twórca teorii względności, laureat Nagrody Nobla w 1921

– 1854: urodził się Paul Ehrlich, niemiecki chemik, odkrywca salwarsanu – środka leczącego kiłę, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny

15.

– 1854: urodził się Emil Adolf von Behring, niemiecki bakteriolog, twórca immunologii, pierwszy laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny

– 1874: urodził się Wasaburō Ōishi, japoński esperantysta i meteorolog, odkrywca prądów jet stream

16.

– 1959: urodził się Jens STOLTENBERG, sekretarz Generalny Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO), autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1789: urodził się Georg Ohm, niemiecki uczony; opisał związek między natężeniem prądu elektrycznego a napięciem

– 1839: urodził się Sully Prudhomme, francuski poeta, pierwszy laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury

– 2014: referendum w sprawie przyłączenia Krymu do Rosji. Stało się pretekstem do inkorporacji półwyspu przez Rosję, gdyż oficjalnie większość opowiedziała się za zjednoczeniem z Rosją

17.

– 1984: Zmarł Witold Rychter, kierowca rajdowy, pilot, pionier polskiej motoryzacji i lotnictwa sportowego, współautor polskiego kodeksu drogowego z 1960 roku

– 1834: urodził się Gottlieb Daimler, niemiecki wynalazca i inżynier, konstruktor pierwszego silnika benzynowego i pierwszych pojazdów z tym silnikiem

18.

– 1634: urodziła się Marie-Madeleine de La Fayette, francuska pisarka, autorka pierwszej francuskiej powieści psychologicznej

– 1869: urodził się Neville Chamberlain, brytyjski polityk, premier Wielkiej Brytanii

19.

– 1869: Urodził się Józef Mehoffer, wybitny malarz Młodej Polski, witrażysta, grafik, uczeń Jana Matejki, autor m. in. obrazu „Dziwny ogród”

– 1834: urodził się generał Józef Hauke-Bosak, dowódca II Korpusu Krakowskiego w powstaniu styczniowym

20.

– Międzynarodowy Dzień Frankofonii

– 1974: Urodził się Andrzej Pilipiuk, pisarz fantastyczny, czterokrotny laureat nagrody Nautilusa, wielokrotnie nominowany do Nagrody im. Janusza A. Zajdla, najbardziej znany z cyklu przygód Jakuba Wędrowycza

– 1639: urodził się Iwan Mazepa, ukraiński szlachcic i dyplomata 

– 1894: zmarł Lajos Kossuth, węgierski bohater narodowy, przywódca rewolucji 1848 roku

– 1904: urodził się Burrhus Frederic Skinner, amerykański psycholog, twórca podstaw współczesnej psychologii behawioralnej, konstruktor klatki Skinnera, służącej do badań zwierząt doświadczalnych

21.

– 1949: urodził się Slavoj ŽIŽEK, słoweński filozof, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1729: zmarł John Law, szkocki finansista i ekonomista 

– 1804: w życie wszedł Kodeks Napoleona, pierwszy nowoczesny kodeks prawa cywilnego. Obowiązywał także na terenie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego

– 1949: ukazał się pierwszy numer „Przyjaciółki”, popularnego tygodnika dla kobiet.

22.

– 1974: konwencja o ochronie środowiska regionu Bałtyku podpisana w Helsinkach przez przedstawicieli siedmiu państw nadbałtyckich

– 1609: urodził się Jan II Kazimierz z dynastii Wazów, król Polski 

– 1864: Konstanty Kalinowski, narodowy bohater Białorusi, Litwy i Polski, rozstrzelany przez Moskali

23.

– 1951: urodził się Marek MILLER, jeden z najwybitniejszych polskich reporterów, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1959: urodziła się Hanna ZDANOWSKA, samorządowiec, polityk, autorka tekstów publikowanych na łamach „Wszystko co Najważniejsze”

– 1963: urodził się Piotr ZAREMBA, publicysta, historyk, dziennikarz, autor m.in. „O dwóch takich… Alfabet braci Kaczyńskich”, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1824: urodził się Tomasz Jeż, (Zygmunt Miłkowski), powieściopisarz, działacz patriotyczny i niepodległościowy, uczestnik Wiosny Ludów na Węgrzech, jeden z założycieli i prezes Ligi Polskiej. Sejm ustanowił rok 2024 Rokiem Zygmunta Miłkowskiego. (200 rocznica).

24.

– 1961: urodził się Janis WARUFAKIS, grecki ekonomista i polityk, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: przysięga Tadeusza Kościuszki na krakowskim Rynku rozpoczynająca insurekcję kościuszkowską

– 1914: urodziła się Krystyna Krahelska, poetka, harcerka, żołnierz Armii Krajowej, autorka piosenki Hej, chłopcy bagnet na broń; jej twarz została utrwalona w pomniku Syreny warszawskiej 

– 1944: zbrodnia w Markowej; Niemcy zabili Józefa i Wiktorię Ulmów, ich dzieci oraz ukrywaną przez nich rodzinę Goldmanów. Sejm ustanowił rok 2024 Rokiem Rodziny Ulmów.

– 1959: pierwszy koncert pierwszego polskiego zespołu rock and rollowego Rythm and Blues

– 1964: urodził się Marek Kamiński, gdański podróżnik; jako pierwszy w jeden rok dotarł na oba bieguny Ziemi, bez pomocy z zewnątrz

25.

–  1949: urodził się Philippe de VILLIERS, polityk, pisarz, obrońca tradycyjnych wartości Francji, autor tekstów dostępnych na „Wszystko co Najważniejsze”

– 1954: zmarł Leon Schiller, teoretyk, historyk i krytyk teatru, reżyser teatralny

– 1914: zmarł Frédéric Mistral, francuski poeta i leksykograf, laureat literackiej Nagrody Nobla

– 1932: urodził się Wiesław Myśliwski, jeden z najwybitniejszych pisarzy współczesnej prozy polskiej, autor powieści Traktat o łuskaniu fasoli i Ucho igielne

26.

– 1956: urodził się Tomasz TOMASZEWSKI, zajmuje się fotografią prasową, publikował swoje zdjęcia w największych magazynach zagranicznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1976: urodził się Olivier BABEAU, profesor Uniwersytetu w Bordeaux, prezes Instytutu Sapiens, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1959: zmarł Raymond Chandler, amerykański pisarz, autor powieści detektywistycznych, prekursor czarnego kryminału

– 1814: zmarł Joseph Ignace Guillotin, francuski lekarz

27.

– 1924: urodziła się Sarah Vaughan, amerykańska wokalistka i pianistka jazzowa

28.

– 1994: zmarł Eugéne Ionesco, dramatopisarz francuski pochodzenia rumuńskiego, współtwórca tzw. teatru absurdu

– 1914: urodził się Bohumil Hrabal, czeski pisarz, znaczący twórca światowej literatury XX wieku

29.

–  2009: zmarł Stanisław Dróżdż, polski poeta, jeden z prekursorów poezji konkretnej w Polsce, autor tekstów minimalistycznych

30.

– 2023: zmarł Paweł ŚPIEWAK, socjolog i historyk idei, doktor habilitowany nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1559: zmarł Adam Ries, niemiecki matematyk 

31.

– 1954: urodził się Włodzimierz MARCINIAK, sowietolog i rosjoznawca związany z Polską Akademią Nauk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1889: otwarcie Wieży Eiffla w Paryżu

KWIECIEŃ:

01.

– 1941: urodził się Andrzej K. KOŹMIŃSKI, ekonomista, profesor nauk ekonomicznych, specjalizujący się w zakresie zarządzania, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1874: 150. rocznica urodzin Wojciecha Sikory, działacza społecznego, uczestnika powstania wielkopolskiego i akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku; w 19139 rozstrzelany przez Niemców w Lesie Winiarskim k. Kalisza

– 1929: urodził się Milan Kundera, czeski i francuski powieściopisarz, eseista, najbardziej znany z powieści Nieznośna lekkość bytu

– 1579: Kolegium Jezuitów w Wilnie zostało przekształcone w Akademię i Uniwersytet Wileński Towarzystwa Jezusowego

02.

– 1965: urodził się Krzysztof SKOWROŃSKI, prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1919: polscy matematycy podjęli decyzję o założeniu Towarzystwa Matematycznego w Krakowie; w 1920 przemianowano je na Polskie Towarzystwo Matematyczne

03.

– 1849: zmarł Juliusz Słowacki, poeta, twórca epoki romantyzmu, jeden z polskich Wieszczów Narodowych

– 1924: urodził się Marlon Brando, jeden z najwybitniejszych amerykańskich aktorów filmowych, siedmiokrotnie nominowany do Oskara

– 1939: zmarł Walery Sławek, pułkownik, polityk II Rzeczypospolitej, współpracownik Józefa Piłsudskiego, lider obozu sanacyjnego, współtwórca konstytucji kwietniowej.

– 1804: zmarł ksiądz Jędrzej Kitowicz, polski historyk

04.

– 1956: urodził się Andrew A. MICHTA, amerykański politolog, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: bitwa pod Racławicami (powstanie kościuszkowskie)

– 1909: urodził się Stanisław Skura, metaloplastyk, malarz, rzeźbiarz, jako pierwszy łączył żelazne artystyczne kraty z bryłami szkła

– 1949: 75. rocznica podpisania Traktatu północnoatlantyckiego, powołującego międzynarodową organizację polityczno-wojskową NATO (Sojusz Północnoatlantycki)

– 1914: urodził się Ryszard Białous, harcmistrz, instruktor harcerski Szarych Szeregów, dowódca harcerskiego batalionu „Zośka”

05.

– 1989: Zakończyły się obrady Okrągłego Stołu

06.

– 1914: 100. rocznica śmierci Józefa Chełmońskiego, prekursora polskiego malarstwa realistycznego, autora obrazów o tematyce wiejskiej

– 1974: szwedzki zespół ABBA wygrał 19. Konkurs Piosenki Eurowizji; był to początek jego kariery

07.

– 1965: urodził się Mark BRZEZINSKI, ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1614: zmarł El Greco (Domenikos Theotokopulos), grecki malarz i rzeźbiarz

– 1884: urodził się Bronisław Malinowski, podróżnik i antropolog 

08.

– 1874: urodził się Stanisław Taczak, pierwszy głównodowodzący w powstaniu wielkopolskim 1918-1919

– 1934: zmarł Władysław Skoczylas, grafik, malarz, rzeźbiarz, twórca polskiej szkoły drzeworytu 

09.

– 1889: urodził się Marian Mokwa, polski malarz marynista, podróżnik i działacz społeczny

– 1959: zmarł Frank Lloyd Wright, amerykański architekt, jeden z najważniejszych projektantów XX wieku

10.

– 1954: zmarł August Marie Louis Lumière, jeden z kilku wynalazców kinematografu

– 2004: zmarł Jacek Kaczmarski, poeta, pisarz, kompozytor, autor i wykonawca piosenek o tematyce patriotycznej

11.

– 1953: urodził się Zdzisław KRASNODĘBSKI, polski eurodeputowany, wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego VIII kadencji, socjolog, filozof społeczny, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1949: urodził się Stefan Chwin, prozaik, eseista, autor książek krytycznych i historyczno-literackich

– 1814: abdykacja Napoleona

12.

– 1944: urodził się Karel Kryl, czeski poeta i pieśniarz, bard „Praskiej Wiosny”

– 1204: uczestnicy IV wyprawy krzyżowej, powołanej przez papieża Innocentego III, zdobyli Konstantynopol

13.

– 1963: urodził się Garri KASPAROW, rosyjski szachista, trener szachowy i polityk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– Światowy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

– 1909: zmarł Stanisław Ulam, amerykański matematyk polsko-żydowskiego pochodzenia; współtwórca amerykańskiej bomby termojądrowej, twórca pierwszych metod numerycznych 

– 1854: urodziła się Anna Tomaszewicz-Dobrska, pierwsza na ziemiach polskich kobieta-lekarz

14.

– 1629: urodził się Christiaan Huygens, holenderski matematyk, fizyk, astronom, twórca zasady o rozchodzeniu się fal

15.

– 1968: urodził się Michał KOBOSKO, poseł Polska 2050, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1973: Krzysztof SZCZERSKI, dyplomata, politolog, stały przedstawiciel RP przy ONZ, autor „Wszystko co Najważniejsze”

16.

– 1947: urodziła się Chantal DELSOL, historyk idei, filozof polityki, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1844: urodził się Anatole France (François A. Thibault), francuski pisarz; laureat literackiej Nagrody Nobla

– 1924: urodził się Henry Mancini, amerykański kompozytor, autor muzyki filmowej, zdobywca 4 Oskarów, 20 nagród Grammy oraz nagrody Golden Glob

– 1209: Franciszek z Asyżu otrzymał od papieża Innocentego III ustne zatwierdzenie reguły Zakonu Braci Mniejszych

– 1859: zmarł Alexis de Tocqueville, francuski myśliciel polityczny, socjolog i polityk

– 1889: urodził się Charlie Chaplin reżyser, aktor, scenarzysta, ikona kina niemego

– 1964: ukazał się debiutancki album grupy The Rolling Stones

17.

– 1951: urodził się George WEIGEL, profesor, biograf Jana Pawła II, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1989: ponownie zarejestrowano NSZZ „Solidarność”.

– 2014: zmarł Gabriel García Márquez, kolumbijski powieściopisarz i dziennikarz, laureat literackiej Nagrody Nobla

18.

– 1874: urodziła się Ivana Brlić-Mažuranić, chorwacka literatka, autorka baśni dla dzieci

19.

– 1949: urodził się Antoni LIBERA, pisarz, tłumacz, reżyser teatralny i krytyk literacki, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1809: stoczono bitwę pod Raszynem

– 1824: zmarł George Gordon Byron, angielski poeta, wybitny twórca romantyzmu 

– 1934: urodził się Jan Kobuszewski, aktor teatralny, filmowy i kabaretowy, specjalizował się w rolach komediowych

– 1943: wybuch powstania w getcie warszawskim

– 1949: urodził się Antoni Libera, prozaik, tłumacz m.in. Samuela Becketta, Konstandinosa Kawafisa, Sofoklesa, Friedricha Hölderlina

20.

– 1954: urodził się Piotr GLIŃSKI, profesor zwyczajny nauk humanistycznych, b. minister kultury i dziedzictwa narodowego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy

21.

– 1994: Zmarł Bogdan Wojdowski, polski prozaik, krytyk literacki i teatralny

– 1699: zmarł Jean Baptiste Racine, francuski dramatopisarz, jeden z głównych przedstawicieli klasycyzmu

– 1774: urodził się Jean-Baptiste Biot, francuski fizyk, matematyk, geodeta, astronom i badacz meteorytów

– 1864: urodził się Max Weber, niemiecki historyk i socjolog 

– 1909: urodził się Józef Kosacki, polski inżynier i żołnierz, wynalazca ręcznego wykrywacza min

22.

– 1954: zmarł Julian Rummel, polski inżynier, zwolennik i propagator budowy portu gdyńskiego, organizator i dyrektor Państwowego Przedsiębiorstwa „Żegluga Morska”

– 1724: 300. rocznica urodzin niemieckiego filozofa Immanuela Kanta, niemieckiego filozofa oświeceniowego, twórcy koncepcji imperatywu kategorycznego, autora m.in. Krytyki czystego rozumu

– 1904: urodził się Robert Oppenheimer, amerykański fizyk, dyrektor naukowy Projektu Manhattan

– 1909: urodziła się Rita Levi-Montalcini, włoska neurobiolog, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny

23.

– 1969: zmarł Krzysztof Komeda, (Krzysztof Trzciński), polski, kompozytor, jazzman, twórca muzyki do filmów

24.

– 1947: urodził się Josep BORRELL, wysoki Przedstawiciel Unii Europejskiej do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa; odpowiada za tworzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE, autor tekstów publikowanych na „Wszystko co Najważniejsze”

– 1784: zmarł Franciszek Bohomolec, polski komediopisarz, poeta, publicysta, tłumacz i wydawca

– 1924: Bank Polski podjął emisję nowej waluty – złotego. Marki polskie wymieniono na złote w relacji 1,8 mln marek za 1 złotego. 

– 2014: zmarł Tadeusz Różewicz, poeta, dramaturg, prozaik; jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy XX w.

25.

– 1932: urodził się Alain BESANÇON, historyk, politolog, sowietolog francuski, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1979: urodził się Marek MUTOR, dyrektor Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1599: urodził się Oliver Cromwell, przywódca rewolucji angielskiej i dyktator

– 1874: urodził się Gulielmo Marconi, włoski fizyk, wynalazca radia

– 1974: w Portugalii rozpoczęła się „rewolucja goździków”

26.

– 1564: chrzest Williama Shakespeare’a, wybitnego angielskiego dramatopisarza i poety; jest to pierwsza pewna data z życia

– 1889: urodził się Ludwig Wittgenstein, filozof

27.

– 1939: urodził się Stanisław DZIWISZ, kardynał, doktor teologii, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: zmarł William Jones, brytyjski prawnik i językoznawca, odkrył pokrewieństwo między sanskrytem, greką i łaciną, dzięki czemu powstała hipoteza języka praindoeuropejskiego

28.

– 1924: W Warszawie rozpoczął działalność Bank Polski SA

– 1774: urodził się Francis Baily, angielski astronom, odkrywca zjawiska występującego podczas zaćmienia Słońca

– 1904: urodził się Jan Sztaudynger, poeta i satyryk, tłumacz, organizator i teoretyk teatrów lalkowych, autor m.in. fraszek opublikowanych w tomiku Piórka

29.

–  1899: Urodził się Edward „Duke” Ellington, amerykański pianista, kompozytor, muzyk jazzowy, twórca nowoczesnego swingu

– 1969: Leonid Teliga, jako pierwszy Polak, zakończył samotny rejs dookoła świata na jachcie „Opty”. 

– 1984: zmarł Karol Estreicher, polski historyk sztuki i bibliograf; po II wojnie światowej prowadził akcję rewindykacji z Niemiec dzieł sztuki pochodzących z polskich zbiorów

– 1854: urodził się Henri Poincaré, francuski uczony, prekursor badań nad teorią względności

– 1924: reforma walutowa premiera i ministra skarbu Władysława Grabskiego: marka polska została zastąpiona złotym polskim jako jedyną obowiązującą walutą narodową

30.

– 1589: rozpoczęto budowę Pałacu Apostolskiego 

MAJ:

01.

– 1579: Król Stefan Batory powołał Uniwersytet Wileński

– 1899: urodził się Witold Doroszewski, językoznawca, twórca warszawskiej szkoły dialektologicznej, redaktor jednego z najlepszych słowników języka polskiego

– 1899: urodził się Stanisław Skarżyński, podpułkownik, pilot, pierwszy Polak, który przeleciał Atlantyk; dokonał tego w maju 1933, ustanawiając światowy rekord odległości

–  1929: urodził się Stanisław Mikulski, aktor filmowy i teatralny; zagrał między innymi Hansa Klossa w „Stawce większej niż życie”

– 2004: Przyjęcie Polski do Unii Europejskiej.

02.

– 1519: Zmarł Leonardo da Vinci

– 1979: zmarł Giulio Natta, włoski chemik, laureat Nagrody Nobla

– Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej

03.

– 1948: urodził się Czesław BIELECKI, architekt, polityk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1962: urodził się Edward LUCAS, brytyjski dziennikarz, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– Święto Narodowe Trzeciego Maja w rocznicę uchwalenia konstytucji 1791 roku

– 1469: urodził się Niccolo Machiavelli, florencki historyk, filozof polityczny, autor traktatu Książę

– 1924: W Paryżu rozpoczęły się VIII Letnie Igrzyska Olimpijskie, pierwsze z udziałem reprezentacji Polski. Sejm ustanowił rok 2024 Rokiem Polskich Olimpijczyków.

– 1904: urodziła się Maria Skibniewska, pierwsza tłumaczka twórczości Tolkiena na język polski

04.

– 1834: oficjalnie otwarto Cytadelę Warszawską

– 1944: urodził się Edmund Wnuk-Lipiński, polski socjolog i pisarz science fiction

05.

– 1935: urodził się Bernard PIVOT, krytyk literacki, były redaktor naczelny „Le Figaro”, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1629: zmarł Szymon Szymonowic, polski poeta, twórca pierwszych polskich utworów z gatunku sielanki

– 1819: urodził się Stanisław Moniuszko, kompozytor, dyrygent, organista, pedagog muzyczny

– 1829: otwarcie w Poznaniu Biblioteki Raczyńskich

– 1939: Józef Beck, minister spraw zagranicznych RP, wygłosił na posiedzeniu Sejmu legendarne exposé, w którym odrzucił żądania terytorialne i warunki polityczne stawiane Polsce przez Rzeszę Niemiecką

06.

– 1949: Zmarł Maurice Maeterlinck, belgijski dramatopisarz, poeta i eseista tworzący w języku francuskim, przedstawiciel symbolizmu; laureat literackiej Nagrody Nobla

– 1919: zmarł Lyman Frank Baum, autor jednej z najpopularniejszych książek dla dzieci, Czarnoksiężnika z Krainy Oz

– 1864: zmarł Ludolf Christian Treviranus, niemiecki lekarz, pierwszy dyrektor ogrodu botanicznego we Wrocławiu

07.

– 1976: urodził się Maciej GOLUBIEWSKI, politolog i dyplomata, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: Tadeusz Kościuszko ogłosił w Połańcu uniwersał połaniecki, ograniczający poddaństwo chłopów i gwarantujący im wolność osobistą. Był to ostatni akt prawny I Rzeczypospolitej

08.

– 1926: urodził się sir David ATTENBOROUGH, brytyjski biolog, popularyzator wiedzy przyrodniczej, pisarz i podróżnik, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1975: urodził się Agaton KOZIŃSKI, publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: zmarł Antoine Lavoisier, francuski chemik i fizyk; udowodnił m. in., że tlen potrzebny jest do spalania; reformował nomenklaturę chemiczną

– 1884: urodził się Harry Truman, amerykański polityk, prezydent USA; uczestnik konferencji poczdamskiej; podjął decyzję o zrzuceniu bomb atomowych na Japonię

– 1899: urodził się Friedrich Hayek, austriacki ekonomista; bronił zasad gospodarki wolnorynkowej

09.

– 1924: urodził się Bułat Okudżawa, rosyjski pisarz, bard, pieśniarz, kompozytor i autor ballad, w których najczęściej podejmowanym tematem jest egzystencja jednostki

– 1874: urodził się Howard Carter, brytyjski archeolog; w 1922 odkrył nienaruszony grobowiec Tutanchamona

10.

–  1961: urodził się Stanisław ŻERKO, historyk, edytor polskich dokumentów dyplomatycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1904: zmarł Henry Morton Stanley (John Rowlands), brytyjsko-amerykański dziennikarz, pisarz, podróżnik, poszukiwacz przygód w Afryce

– 1789: odbył się pierwszy w Polsce lot balonu załogowego

– 1994: wybór Nelsona Mandeli na prezydenta; był to pierwszy czarnoskóry prezydent RPA

11.

– 19XX: urodził się Michał KŁOSOWSKI, Zastępca Redaktora Naczelnego „Wszystko co Najważniejsze”, szef działu projektów międzynarodowych Instytutu Nowych Mediów

– 1972: urodził się Jan OŁDAKOWSKI, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1034: zmarł Mieszko II Lambert, pierwszy król Polski, który umiał czytać i pisać

– 1929: urodził się Jerzy Jarocki, jeden z najważniejszych reżyserów teatralnych i telewizyjnych w polskim teatrze powojennym, twórca spektaklów takich jak: „Matka”, „Szewcy” Witkacego, „Stara kobieta wysiaduje” Różewicza, „Ślub” Gombrowicza, „Rewizor” Gogola

–1924: urodził się Antony Hewish, brytyjski astrofizyk i radioastronom laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za odkrycie pulsarów

– 1944: Żołnierze 2 Korpusu gen. Władysława Andersa rozpoczęli natarcie na Monte Cassino bronione przez oddziały niemieckich spadochroniarzy.

12.

– 1364: powstanie Akademii Krakowskiej; król Kazimierz podpisał akt erekcyjny dla „studium generale”

– 1884: zmarł Robert Angus Smith, szkocki chemik, pionier w dziedzinie chemii środowiska, odkrywca zjawiska kwaśnego deszczu

13.

– 1884: zmarł Cyrus Hall McCormick, amerykański przedsiębiorca, wynalazca żniwiarki.

14.

– 1944: urodził się George Lucas, amerykański reżyser, scenarzysta, producent filmowy; twórca sagi Gwiezdne wojny i serii filmów o Indianie Jonesie. 

– 1984: Premiera filmu „Seksmisja” w reżyserii Juliusza Machulskiego.

15.

– 1953: urodził się Andrzej KISIELEWICZ, profesor nauk matematycznych, b. działacz Solidarności Walczącej i redaktor tygodnika „Solidarność Walcząca”, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1859: urodził się francuski fizyk Pierre Curie, mąż Marii Skłodowskiej-Curie

– 1914: urodził się Szerpa Tenzing Norgay, nepalski himalaista; 29 maja 1953, jako pierwszy (razem z Nowozelandczykiem Edmundem Hillarym) zdobył Mount Everest

16.

– 1939: urodził się Pascal SALIN, jeden z najwybitniejszych ekonomistów francuskich, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1972: urodził się Andrzej DUDA, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1924: urodził się Tadeusz Kubiak, poeta i satyryk, twórca utworów dla dzieci i młodzieży oraz audycji radiowych, autor tekstów pieśni masowych, piosenek żołnierskich i rozrywkowych, m. in. Piosenki mariensztackiej i Śpiewu dla Ojczyzny

– 1929: rozdano pierwsze nagrody Akademii Filmowej, nazwane później Oscarami

– 2009: zmarł Mieczysław Jahoda, reżyser, operator filmowy m. in. KrzyżakówMazepy czy Czterdziestolatka

17.

– 1924: urodził się Kazimierz Dejmek, dyrektor teatrów, reżyser wielu sztuk teatralnych, m. in. spektaklu Dziady, który poprzedził wydarzenia z marca 1968 roku

– 1964: Urodził się Grzegorz Przemyk, polski poeta, syn poetki Barbary Sadowskiej, maturzysta pobity w trakcie przesłuchania w komisariacie milicji na Starym Mieście w Warszawie

18.

– 1957: urodził się Bogdan ZDROJEWSKI, polityk, działacz społeczny, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1884: zmarł Heinrich Göppert, niemiecki lekarz, botanik i paleontolog; badał m. in. wpływ trucizn na organizmy roślinne

– 1899: Rozpoczęła obrady międzynarodowa konferencja pokojowa w Hadze, zwołana w celu wprowadzenia ograniczeń zbrojeń w Europie i wypracowania zasad pokojowego rozwiązywania konfliktów

– 1944: 80. rocznica zdobycia klasztoru na Monte Cassino przez 2 Korpus Polski gen. Władysława Andersa 

–  1984: podpisano międzynarodową konwencję genewską o zakazie ingerencji w środowisko naturalne w celach wojennych.

19.

– 804: zmarł filozof, teolog i pedagog Alkuin, mnich pochodzenia anglosaskiego, doradca Karola Wielkiego; przeprowadził reformę szkolną, stworzył tzw. minuskułę karolińską, opracował tłumaczenie Biblii (zrewidował w tym celu skażoną Wulgatę)

– 1944: zakończyła się bitwa o Monte Cassino; zwyciężyli alianci

20.

– 1799: urodził się Honoré de Balzac, francuski powieściopisarz, jeden z najważniejszych twórców współczesnej powieści europejskiej, autor cyklu powieściowego Komedia ludzka

– 1804: urodziła się Emilia Sczaniecka, polska działaczka narodowa i społeczna

– 1919: Urodził się Gustaw Herling-Grudziński, prozaik, krytyk literacki, eseista, publicysta, autor m. in. Innego świata

– 1944: Patrol Armii Krajowej odnalazł nad Bugiem niewypał niemieckiej rakiety V-2, którą przekazano później w częściach do Londynu. 

– 1944: urodził się Joe Cocker, angielski piosenkarz rockowy i bluesowy 

– 1935: urodziła się Hanna Krall, polska pisarka, dziennikarka, autorka Zdążyć przed Panem Bogiem

21.

– 1674: 350. rocznica wyboru Jana III Sobieskiego na króla Polski

– 1904: utworzenie Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej (FIFA).

22.

– 1942: urodził się Kieran EGAN, filozof edukacji, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1987: urodził się Piotr ARAK, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1859: urodził się Artur Conan Doyle, angielski prozaik, nowelista, powieściopisarz, twórca postaci detektywa Sherlocka Holmesa

– 1964: zmarł Michał Karaszewicz-Tokarzewski „Torwid”, generał, organizator i pierwszy dowódca armii podziemnej

23.

– 1874: urodził się Antoni Fertner, polski aktor komediowy; w filmach niemych występował jako Antoś lub Antosza; później grał w filmach w okresie międzywojennym, np. w Ada! To nie wypada!

– 1934: urodził się Robert Moog, amerykański inżynier, pionier muzyki elektronicznej

24.

– 1968: urodził się Marcin KYDRYŃSKI, radiowiec, wędrowiec, fotograf, producent płytowy, organizator koncertów i festiwali, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1939: Zmarł Aleksander Brückner, polski filolog, historyk kultury, wybitny językoznawca, odkrywca najstarszego zachowanego polskiego tekstu ciągłego – Kazań świętokrzyskich

– 2023: zmarła Tina Turner, (Anna Mae Bullock), amerykańska wokalistka, tancerka i aktorka

– 1844: Samuel Morse przesłał z Waszyngtonu do Baltimore pierwszą w historii wiadomość własnej konstrukcji telegrafem elektrycznym

– 1974: zmarł Duke Ellington, amerykański muzyk jazzowy, twórca nowoczesnego swingu

25.

– 1889: urodził się Igor Sikorski, konstruktor lotniczy, twórca pierwszych samolotów wielosilnikowych i pierwszych, w pełni udanych śmigłowców

26.

– 1904: zmarł Georges Gilles de la Tourette, francuski neurolog; opisał wrodzone zaburzenie neurologiczne

– 1924: Charles V. Champion złożył wniosek patentowy na tostownicę

27.

– 1564: zmarł Jan Kalwin, francuski humanista, reformator religijny

– 1894: urodził się Dashiell Hammett, pisarz amerykański, twórca czarnego kryminału

28.

– 1899: urodziła się Irena Krzywicka, polska prozaik, publicystka, tłumaczka, najbardziej znana przedwojenna działaczka feministyczna w Polsce

– 1964: W Jerozolimie powołano Organizację Wyzwolenia Palestyny (OWP)

– 1974: Premiera Nie ma mocnych – drugiego filmu trylogii Sylwestra Chęcińskiego

29.

–  1874: Urodził się Gilbert Keith Chesterton, angielski poeta, pisarz, eseista, dziennikarz, krytyk literacki; autor powieści detektywistycznych

– 1829: zmarł Humphry Davy, angielski chemik i fizyk, twórca elektrochemii; jako pierwszy wyizolował pierwiastki potas, sód, wapń, stront, bor i magnez

– 1924: urodził się Leszek Elektorowicz, polski poeta, prozaik, eseista, „książę polskich poetów metafizycznych”

– 1939: zmarła Urszula Ledóchowska, założycielka Urszulanek Serca Jezusa Konającego

30.

– 1744: zmarł Alexander Pope, angielski poeta, przedstawiciel poematu heroikomicznego, autor satyr, rozważań filozoficznych i pieśni, jeden z największych klasyków europejskiego oświecenia 

– 1814: urodził się Michaił Bakunin, rosyjski myśliciel i rewolucjonista, teoretyk anarchizmu

31.

– 1962: urodził się Konstantyn SIGOW, filozof polityki, jeden z najwybitniejszych ukraińskich intelektualistów, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1594: zmarł Tintoretto, włoski malarz i rysownik, przedstawiciel manieryzmu i szkoły weneckiej, zwolennik techniki światłocienia

– 1809: zmarł Joseph Haydn, austriacki kompozytor, twórca muzyki symfonicznej, najstarszy z klasyków wiedeńskich

– 1819: urodził się Walt Whitman, amerykański poeta, jeden z prekursorów współczesnej literatury amerykańskiej, ojciec wiersza wolnego; miał wpływ na transcendentalistów i na ruch Beat Generation

– 1894: we Lwowie uruchomiono tramwaj elektryczny – pierwszy na terenie przedrozbiorowej Polski i pierwszy w Austro-Węgrzech 

– 1924: zmarł Konstanty Gorski, polski kompozytor, autor pieśni, oper np. Margier i utworów instrumentalnych

CZERWIEC:

01.

– 1434: zmarł Władysław Jagiełło, król Polski, wielki książę litewski

– 2004: zmarł Michał Gryziński, polski fizyk jądrowy, specjalista z zakresu fizyki plazmy, autor modelu budowy atomu 

02.

– 1979: papież Jan Paweł II rozpoczął pierwszą pielgrzymkę do Polski

– 1844: urodził się Erazm Jerzmanowski, polski przemysłowiec, działacz społeczny

03.

– 1954: urodził się Jan ŚLIWA, pasjonat języków i kultury, informatyk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1769: do Australii, na statku „Endevaour”, doatrł James Cook 

– 1924: zmarł Franz Kafka, austriacki pisarz pochodzenia żydowskiego, autor m. in. powieści Proces

04.

– 1694: urodził się François Quesnay, francuski lekarz, teoretyk ekonomii, twórca fizjokratyzmu

– 1989: Pierwsza tura wyborów do tzw. Sejmu kontraktowego; zwyciężyli kandydaci Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ Solidarność Lechu Wałęsie. 

– 1989: masakra na placu Tian’anmen w Pekinie

05.

– 1894: we Lwowie pokazano po raz pierwszy Panoramę Racławicką

– 1944: zmarł Józef Beck, pułkownik, polityk, dyplomata 

 – 1944: zmarł Bronisław Czech, jeden z najwybitniejszych narciarzy polskich międzywojnia; taternik, ratownik górski, kurier tatrzański podczas II wojny światowej.

– 2004: zmarł Ronald Reagan, amerykański polityk, republikanin, 40. prezydent Stanów Zjednoczonych

06.

– 1948: urodził się Rocco BUTTIGLIONE, profesor, włoski polityk, minister do spraw europejskich, wieloletni parlamentarzysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1964: urodził się Yoram HAZONY, izraelski filozof, biblista, politolog, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1134: zmarł Norbert z Xanten, arcybiskup Magdeburga, założyciel zakonu norbertanów

– 1794: Bitwa pod Szczekocinami (insurekcja kościuszkowska) 

– 1799: urodził się Aleksander Puszkin, rosyjski poeta okresu romantyzmu, reformator języka rosyjskiego

– 1944: w nocy z 5 na 6 wojska aliantów rozpoczęły operację Overlord; był to punkt zwrotny II wojny światowej w Europie

– 1949: Pierwsze wydanie powieści George’a Orwella pt. „Rok 1984”

07.

– 1959: urodził się Mike PENCE, 48. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 2016: zmarł Jan WINIECKI, profesor, ekonomista, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1494: podpisano traktat z Tordesillas, który dzielił Nowy Świat na dwie strefy wpływów: portugalską i hiszpańską 

– 1954: Alan Turing brytyjski matematyk i kryptolog popełnił samobójstwo

– 1984: zmarł Stanisław Pagaczewski, polski prozaik, autor utworów dla dzieci i młodzieży, twórca postaci Baltazara Gąbki

08.

– 1939: urodził się Norman DAVIES, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Akademii Brytyjskiej, autor wybitnych prac historycznych, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1955: urodził się Tim BERNERS-LEE, twórca założeń współczesnego Internetu – sieci World Wide Web, fizyk i programista, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1956: urodził się Nicolas BEYTOUT, dziennikarz i wydawca, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1972: urodziła się Monika KRAWCZYK, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: Dyrekcja Biletów Skarbowych podjęła uchwałę dotyczącą emisji pierwszych pieniędzy papierowych w Polsce

– 1809: zmarł Thomas Paine, jeden z Ojców Założycieli USA, prekursor liberalizmu

09.

– 1974: zmarł Miguel Asturia, gwatemalski pisarz, przedstawiciel nurtu „realizmu magicznego”; laureat Nagrody Nobla (1967).

– 1934: po raz pierwszy na ekranie pojawiła się postać Kaczora Donalda 

10.

–  1914: urodził się Henryk Tomaszewski, grafik, jeden z twórców nowoczesnego plakatu polskiego

– 2004: zmarł Ray Charles, amerykański piosenkarz i muzyk

– 1854: Bernhard Riemann wygłosił wykład habilitacyjny o rozmaitościach, uchodzący za jeden z najważniejszych w historii matematyki

11.

– 1943: urodził się Jacek HOŁÓWKA, filozof i etyk, profesor nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1952: urodził się Bronisław WILDSTEIN, pisarz, publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1864: urodził się Richard Strauss, niemiecki kompozytor, przedstawiciel stylu romantycznego

– 1694: miała miejsce bitwa pod Hodowem, zwana polskimi Termopilami

12.

– 1952: urodził się Jerzy EISLER, historyk, profesor nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1899: urodził się Weegee, (Arthur Fellig) amerykański fotograf i dziennikarz, jeden z najbardziej znanych reportażystów XX wieku; fotografował głównie nocą, zajmował się dokumentacją miejsc zbrodni

13.

– 1974: rozpoczęły się X Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, podczas których polscy piłkarze zajęli 3. miejsce

– 1724: w wyniku scalenia Starego Miasta, Knipawy i Lipnik powstało miasto Królewiec

14.

– 1962: urodził się Jarosław OBREMSKI, senator RP, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1958: urodził się Olaf SCHOLZ, kanclerz federalny Niemiec, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1634: Rzeczpospolita i Rosja podpisały pokój w Polanowie, sankcjonujący polsko-litewskie zdobycze terytorialne na wschodzie z 1 połowy XVII wieku

– 1774: oficjalnie otwarto Kanał Bydgoski, najstarszy w Polsce czynny do dziś śródlądowy kanał wodny

– 1864: urodził się Alois Alzheimer, niemiecki psychiatra i neuropatolog, który opisał chorobę neurodegeneracyjną zwaną dziś chorobą alzheimera

– 1899: urodził się Yasunari Kawabata, prozaik i poeta, pierwszy japoński laureat literackiej Nagrody Nobla

15.

– 1945: urodził się Robert SARAH, gwinejski biskup rzymskokatolicki, kardynał, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 2023: zmarł Bogdan Urbankowski, poeta, dramaturg, literaturoznawca, związany z Solidarnością i opozycją

– 1389: bitwa na Kosowym Polu; zwycięstwo Turków, którzy pokonali Serbów; bitwa przeszła do legendy i stała się mitem historycznym kształtującym tożsamość narodową Serbów

16.

– 1924: urodził się Adam Hanuszkiewicz, polski aktor i reżyser teatralny, wieloletni dyrektor artystyczny Teatru Narodowego i Teatru Nowego w Warszawie

– 1944: zmarł Marc Bloch, francuski historyk średniowiecza, współzałożyciel szkoły Annales (został rozstrzelany przez Niemców)

17.

– 1939: urodził się Krzysztof ZANUSSI, reżyser, producent, scenarzysta, wykładowca, filozof, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1960: urodził się Dominique REYNIÉ, politolog, profesor Sciences Po, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1834: zakończono druk pierwszego paryskiego wydania Pana Tadeusza

18.

– 1959: urodził się Jan ROKITA, filozof polityki, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1884: urodził się Édouard Daladier, francuski polityk, uczestnik konferencji monachijskiej w 1938

– 1929: urodził się Jürgen Habermas, niemiecki filozof i socjolog, przedstawiciel teorii krytycznej

19.

– 1955: urodził się Zygmunt FRANKIEWICZ, senator RP, prezes Związku Miast Polskich, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1669: Michał Korybut Wiśniowiecki został wybrany na króla Polski

– 1924: urodził się Wasil Bykau, białoruski literat, pisarz i tłumacz literatury polskiej, jeden z najwybitniejszych pisarzy współczesnej literatury białoruskiej

20.

– 1947: urodził się Wojciech ROSZKOWSKI, profesor zwyczajny nauk humanistycznych, profesor Instytutu Studiów Politycznych PAN, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1994: Ostatnia audycja Radia Wolna Europa

21.

– 1983: urodził się Edward SNOWDEN, były pracownik CIA, który skopiował i ujawnił poufne, tajne informacje Agencji Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych (NSA) w 2013 r., autor tekstu publikowanego we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1874: urodził się Ignacy Myślicki, polski filozof, historyk filozofii

– 1914: zmarła Bertha von Suttner, austriacka pisarka, dziennikarka i pacyfistka, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla

22.

– 1904: Urodził się Michał Choromański, pisarz, autor m. in. Zazdrości i medycyny i Schodami w górę, schodami w dół

23.

– 1894: w Paryżu utworzono Międzynarodowy Komitet Olimpijski z inicjatywy barona Pierre’a de Coubertina

24.

– 1978: urodziła się Monika PRZYBYSZ, profesor nadzwyczajna Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1991: urodził się Jakub BANASZEK, prezydent Chełma od 2018 roku, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1914: Urodził się Jan Karski, polski historyk, dyplomata, kurier Polskiego Państwa Podziemnego, który informował Zachód o zagładzie Żydów podczas II wojny światowej

25.

– 1894: urodził się Hermann Oberth, niemiecki uczony, jeden z pionierów techniki rakietowej

– 1924: urodził się Sidney Lumet, amerykański producent filmowy, scenarzysta, reżyser m.in. Dwunastu gniewnych ludzi czy Morderstwa w Orient Expressie

– 1984: zmarł Michel Foucault, francuski filozof zainteresowany wpływem psychiatrii i seksualności na związek między wiedzą i władzą

26.

– 1946: urodził się Krzysztof PAWŁOWSKI, fizyk, założyciel Wyższej Szkoły Biznesu – National Louis University, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1824: urodził się William Thomson, brytyjski fizyk, matematyk i przyrodnik; wyznaczył temperaturę zera bezwzględnego, sformułował drugą zasadę termodynamiki, odkrył jedno ze zjawisk termoelektrycznych, zwane zjawiskiem Thomsona, zajmował się praktycznym zastosowaniem podmorskiego kabla telegraficznego do komunikacji transatlantyckiej

27.

– 1869: urodził się Wacław Gąsiorowski, działacz niepodległościowy, powieściopisarz, publicysta, redaktor czasopism polonijnych w USA

– 1629: bitwa pod Trzcianą (wojna polsko-szwedzka), zdecydowane zwycięstwo dowodzonej przez Stanisława Koniecpolskiego polskiej jazdy

28.

– 1960: urodził się Marek JUREK, marszałek Sejmu V kadencji, poseł do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1569: na sejmie lubelskim przyjęto unię polsko-litewską, której najważniejszym postanowieniem było utworzenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów

– 1914: Zamach na austriackiego następcę tronu, arcyksięcia Franciszka Ferdynanda w Sarajewie

–  1919: Podpisano wersalski traktat pokojowy, kończący I wojnę światową

– 1924: zostało powołane przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe

29.

– 1929: urodziła się Oriana Fallaci, włoska dziennikarka, publicystka i pisarka. Od 1956 roku relacjonowała niemal wszystkie światowe konflikty zbrojne

– 1994: zmarła Helena Grossówna, aktorka, tancerka, choreografka, śpiewaczka; podczas powstania warszawskiego komendantka grupy łączniczek i sanitariuszek w batalionie „Sokół”

– 1924: urodził się Gustaw Lutkiewicz, polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny związany z łódzkimi i warszawskimi teatrami oraz ze słuchowiskami radiowymi

30.

– 1949: urodził się Alain FINKIELKRAUT, francuski pisarz, filozof i eseista, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: oddano do użytku Tower Bridge w Londynie 

– 1924: zmarł Franciszek Stefczyk, nauczyciel i ekonomista, inicjator zakładania spółdzielczych kas oszczędnościowo-pożyczkowych

– 1934: noc długich noży w Niemczech

LIPIEC:

01.

– 1569: podpisano akt unii lubelskiej 

– 1804: urodziła się George Sand, francuska pisarka romantyczna, ekscentryczka, wielka miłość Fryderyka Chopina

– 1884: zmarł Allan Pinkerton, amerykański detektyw, założyciel Agencji Pinkertona – pierwszej agencji detektywistycznej na świecie

02.

– 1939: urodziła się Iga Cembrzyńska (Maria Elżbieta Cembrzyńska), aktorka, piosenkarka, reżyserka; zagrała m. in. w Rękopisie znalezionym w Saragossie Wojciecha Hasa; jako reżyserka zadebiutowała filmem Pamiętnik filmowy Igi C.

– 1999: zmarł Mario Puzo, amerykański pisarz włoskiego pochodzenia, autor książek opisujących sycylijską mafię, jak np. Ojciec chrzestny

– 1923: urodziła się Wisława Szymborska, polska poetka, eseistka, laureatka literackiej Nagrody Nobla

03.

– 1965: urodził się Artur ANDRZEJUK, filozof, profesor Polskiego Uniwersytetu Na Obczyźnie oraz Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1904: zmarł Theodor Herzl, żydowski dziennikarz, twórca i główny ideolog syjonizmu

– 1924: w Warszawie rozpoczął się I Zlot Narodowy Harcerstwa Polskiego

– 1944: zmarł Adolf Nowaczyński, eseista, satyryk, dramaturg, poeta; czołowy publicysta obozu narodowo-demokratycznego w międzywojniu

– 1964: Zwołanie przez papieża Jana XXIII drugiego Soboru Watykańskiego

04.

– 1934: zmarła Maria Skłodowska-Curie, polsko-francuska uczona, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i chemii za badanie promieniotwórczości oraz za odkrycie pierwiastków chemicznych: polonu i radu

– 1804: urodził się amerykański powieściopisarz i nowelista Nathaniel Hawthorne, autor pierwszej wielkiej amerykańskiej powieści psychologicznej Szkarłatna litera

05.

– 1963: urodził się Krzysztof BRZECHCZYN, historyk i filozof, profesor Wydziału Filozoficznego UAM zatrudniony w Instytucie Pamięci Narodowej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1904: urodził się Ernst Mayr, amerykański ornitolog pochodzenia niemieckiego, jeden ze współtwórców nowoczesnej teorii ewolucji

06.

– 1966: urodził się Antonio SPADARO SJ, jezuita, konsultor Papieskiej Rady ds. Kultury, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1809: zakończyła się bitwa pod Wagram, jedna z największych bitew kampanii napoleońskiej

07.

– 1944: w ramach akcji Ostra Brama oddziały AK okręgu wileńskiego rozpoczęły walki o wyzwolenie Wilna

– 1874: urodził się Władysław Grabski, polski polityk, ekonomista, minister skarbu (finansów), dwukrotny premier Rzeczypospolitej, twórca polskiego złotego

08.

– 1943: urodził się Stanisław KOZIEJ, profesor zwyczajny nauk wojskowych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1962: urodził się Piotr BARON, muzyk jazzowy, recenzent i publicysta, autor kilkunastu publikacji naukowych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1804: urodził się Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski, polski i amerykański generał, uczestnik wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych

– 1954: skonstruowano pierwszy w Polsce elektronowy mózg matematyczny 

– 1994: zmarł Kim Ir Sen, założyciel i dyktator Korei Północnej

09.

– 1970: urodził się Piotr TRYJANOWSKI, profesor nauk biologicznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: urodził się Piotr Kapica, rosyjski fizyk, badacz fizyki niskich temperatur, laureat Nagrody Nobla za odkrycie zjawiska nadciekłości helu

10.

– 1774: urodził się Franciszek Ksawery Krasicki, polski generał, powstaniec kościuszkowski, napoleoński i listopadowy

–  1794: bitwa pod Raszynem (insurekcja kościuszkowska); wojska powstańcze pod dowództwem Tadeusza Kościuszki zadały dotkliwe straty wojskom pruskim i rosyjskim

– 1824: 200 rocznica urodzin Wawrzyńca Żmurki, polskiego matematyka, wynalazcy konograficznych przyrządów geometrycznych

– 1969: zmarł Bogumił Kobiela, tragikomiczny aktor teatralny i filmowy; grał w filmach reżyserów takich jak A. Munk czy A. Wajda

11.

– 1974: zmarł Pär Lagerkvist, szwedzki poeta, prozaik i dramaturg; laureat literackiej Nagrody Nobla

– 2009: zmarł Andrzej Tylczyński, autor tekstów piosenek, dziennikarz, pisarz, satyryk

– 1904: Juliusz Leo został po raz pierwszy wybrany na prezydenta Krakowa; pełnił urząd przez 3 kadencje aż do śmierci

12.

– 1904: Urodził się Pablo Neruda (Ricardo Eliecer Neftal Reyes Besualto), chilijski dramaturg, poeta modernistyczny i surrealistyczny, laureat literackiej Nagrody Nobla; jego pogrzeb był pierwszą liczną publiczną demonstracją przeciwko rządom A. Pinocheta

– 1934: utworzono Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej

13.

– 1924: urodziła się Maria Koterbska, piosenkarka; nagrała ok. 400 piosenek. Debiutowała w 1950. 

– 1934: urodził się Wole Soyinka, (Akinwande Oluwole Soyinka), nigeryjski dramaturg, prozaik, poeta, tworzący w języku angielskim, aktor i reżyser; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1986.

– 1974: zmarł Patrick M.S. Blackett, brytyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla za rozwinięcie metody komory Wilsona

– 1935: urodził się Jarosław Marek Rymkiewicz, poeta, eseista, krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych; badał polską literaturę tych baroku i romantyzmu

14.

– 1789: Zdobycie Bastylii przez lud Paryża

– 1854: urodził się Jacek Malczewski, malarz, symbolista, jeden z głównych przedstawicieli Młodej Polski, znany z tego, że na obrazach zamiast twarzy innych ludzi, umieszczał swoje podobizny

–  1874: urodził się Jerzy Żuławski, pisarz, poeta, dramaturg młodopolski, jeden z prekursorów polskiej literatury fantastycznonaukowej

– 1904: urodził się Isaac Bashevis Singer, amerykański pisarz pochodzenia żydowskiego urodzony w Polsce, piszący w języku jidysz; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1978

– 1954: zmarł Jacinto Benavente, hiszpański dramaturg, poeta, eseista, laureat literackiej Nagrody Nobla

– 1999: zmarł Władysław Hasior, rzeźbiarz, malarz, scenograf związany z Podhalem

15.

– 1949: urodził się Carl BILDT, premier Szwecji w latach 1991–1994, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1954: urodził się Jeff JARVIS, profesor, pisarz, intelektualista badający nowe media, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1989: zmarła Maria Kuncewiczowa, pisarka, eseistka, tłumaczka literatury angielskiej, francuskiej i skandynawskiej, autorka takich utworów jak: CudzoziemkaZmowa nieobecnychKluczeTristan 1846Dni powszednie państwa Kowalskich

– 1864: Alfred Nobel otrzymał patent na nitroglicerynę

– 1894: urodził się Tadeusz Sendzimir, polski inżynier, wynalazca, twórca m.in. procesu Sendzimira czy walcarki do walcowania twardych blach na zimno

– 1904: zmarł Anton Czechow, rosyjski dramatopisarz i nowelista, klasyk literatury rosyjskiej, autor dramatów takich jak MewaTrzy siostry czy Wiśniowy Sad

16.

– 1979: urodził się Douglas MURRAY, brytyjski pisarz i komentator polityczny, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

17.

– 1946: urodził się François HARTOG, historyk francuski, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 2009: zmarł Leszek KOŁAKOWSKI, wybitny filozof, historyk idei, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1399: zmarła Jadwiga Andegaweńska, król Polski od 1384; żona Władysława Jagiełły

– 1944: bitwa o Ankonę 

– 1894: urodził się Georges-Henri Lemaître, belgijski astronom, autor teorii Wielkiego Wybuchu, jeden ze współtwórców kosmologii relatywistycznej

– 1894: zmarł Leconte de Lisle, francuski poeta, filozof, przedstawiciel parnasizmu, tłumacz literatury klasycznej, krytyk literacki, propagator hasła „sztuka dla sztuki”

18.

– 1972: urodził się Artur SZKLENER, muzykolog, menedżer kultury, dyrektor Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 64: Wielki Pożar Rzymu trwał ponad 5 dni i strawił większą część miasta; wybuchł w czasie panowania Nerona 

19.

– 1374: 650. rocznica śmierci Francesca Petrarki, włoskiego poeta otwierającego okres humanizmu europejskiego

– 1764: urodził się Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, pastor, pisarz religijny, językoznawca, badacz folkloru Kaszub, Warmii i Mazur, popularyzator języka polskiego

– 1834: urodził się Edgar Degas (Hilaire-Germain-Edgar de Gas), francuski malarz impresjonistyczny, grafik, rzeźbiarz

– 1934: urodził się Janusz Wincenty Christa, polski autor komiksów, rysownik i scenarzysta. Stworzył jedną z najpopularniejszych polskich serii komiksów pt. „Kajko i Kokosz”

20.

– 1534: Oficyna Cambridge University Press otrzymała królewski patent Henryka VIII na druk i sprzedaż książek – jest to najstarsze, działające nieprzerwanie wydawnictwo na świecie, wydaje książki naukowe i edukacyjne 

– 1904: urodziła się Hanna Ożogowska, polska prozaiczka, poetka i tłumaczka, autorka powieści dla dzieci i młodzieży, m.in. Tajemnica zielonej pieczęci i Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek

– 1924: w Paryżu powstała Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE) zrzeszająca narodowe związki szachowe z całego świata, w tym Polski Związek Szachowy

– 1944: W Moskwie z inicjatywy Józefa Stalina utworzono Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego

21.

– 1963: urodził się Thierry CROUZET, filozof nowych mediów, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1899: urodził się Ernest Hemingway, amerykański pisarz, autor powieści, m. in. Stary człowiek i morze i Komu bije dzwon, laureat literackiej nagrody Nobla

– 1969: Neil A. Armstrong, kosmonauta amerykański, dowódca statku kosmicznego Apollo 11 jako pierwszy człowiek stanął na powierzchni Księżyca.

– 1944: powołano Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, którego przewodniczącym został Edward Osóbka-Morawski

22.

– 1948: urodził się Wojciech MYŚLECKI, analityk polityki i strategii geopolityki, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1975: urodził się Mateusz SZPYTMA, zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1784: urodził się Friedrich Wilhelm Bessel, niemiecki astronom i matematyk; obliczył odległości międzygwiezdne, wyznaczył położenie ponad 50 tysięcy gwiazd

– 1949: W Warszawie otwarto Trasę W-Z i most Śląsko-Dąbrowski, odsłonięto odbudowaną Kolumnę Zygmunta i pomnik Kopernika.

23.

– 1829: zmarł Wojciech Bogusławski, polski aktor, reżyser i dyrektor teatru, dramatopisarz, twórca sceny narodowej

– 1944: wyzwolenie obozu koncentracyjnego na Majdanku

– 1884: urodził się Albert Warner, amerykański przedsiębiorca, współzałożyciel wytwórni filmowej Warner Bros.

24.

– 1919: utworzono Policję Państwową. Od 1995 r. dzień 24 lipca jest obchodzony jako Święto Policji.

– 1969: zmarł Witold Gombrowicz, prozaik, dramatopisarz, eseista, autor m. in. Ferdydurke i Trans-Atlantyku

– 1974: zmarł James Chadwick, angielski fizyk, odkrywca neutronu, laureat Nagrody Nobla

– 1979: Zmarł Edward Stachura, polski poeta, prozaik, tłumacz, wykonawca piosenek do własnych tekstów i muzyki

25.

–  1964: urodziła się Anne APPLEBAUM, amerykańsko-polska dziennikarka, autorka tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1982: urodził się Krzysztof MAZUR, politolog i filozof, doktor nauk humanistycznych, działacz polityczny, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1884: urodziła się Małgorzata Maria López de Maturana, założycielka mercedariuszek misjonarek i błogosławiona katolicka 

26.

– 1959: urodził się Bogdan SZLACHTA, profesor zwyczajny UJ oraz Akademii Ignatianum w Krakowie, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1684: zmarła Elena Cornaro Piscopia, włoska matematyczka, filozofka, pierwsza kobieta, która otrzymała stopień naukowy doktora

– 1844: urodził się Stefan Drzewiecki, inżynier i wynalazca, konstruktor pierwszych okrętów podwodnych i aeroplanów

– 1894: urodził się Aldous Huxley, angielski pisarz, eseista i poeta, autor antyutopii Nowy wspaniały świat

– 1974: premiera pierwszego odcinka serialu telewizyjnego „Janosik” w reżyserii Jerzego Passendorfera z Markiem Perepeczką i Boguszem Bilewskim 

27.

– 1954: urodził się Włodzisław DUCH, nestor kognitywistyki w Polsce, współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Sieci Neuronowych i Towarzystwa Sztucznej Inteligencji, kierownik Laboratorium Neurokognitywnego na UMK, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1977: urodził się Parag KHANNA, założyciel i partner zarządzający w FutureMap, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1824: urodził się Alexandre Dumas, francuski pisarz, autor powieści, m. in. Trzej muszkieterowie

–1844: zmarł angielski fizyk i chemik John Dalton, autor rewolucyjnej atomistycznej teorii budowy materii, odkrył prawo stosunków wielokrotnych, badał wadę wzroku później nazwaną daltonizmem

– 1904: urodził się Oskar Lange, polski ekonomista i dyplomata, stworzył podstawy cybernetyki ekonomicznej

– 1924: zmarł Ferruccio Busoni, włoski kompozytor i pianista, uważany za jednego z najwybitniejszych wirtuozów swej epoki

28.

– 1794: zmarł Maximilien Marie de Robespierre, francuski adwokat, jeden z głównych przywódców Rewolucji Francuskiej

– 1804: Urodził się Ludwig Feuerbach, niemiecki filozof, jeden z głównych przedstawicieli materialistycznego antropologizmu i ateizmu. Jego poglądy miały duży wpływ na Marksa i Engelsa

– 1904: urodził się Pawieł Czerenkow, rosyjski fizyk, odkrywca promieniowania Czerenkowa, laureat Nagrody Nobla

– 1914: Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, co rozpoczęło I wojnę światową 

– 2004: zmarł Francis Crick, angielski biochemik, fizyk i biolog molekularny, współodkrywca struktury DNA, laureat Nagrody Nobla

29.

– 1954: w Wielkiej Brytanii opublikowano Drużynę Pierścienia, pierwszy tom powieści J.R.R. Tolkiena Władca Pierścieni

–  1979: Powstała niezależna organizacja Ruch Młodej Polski obejmująca środowiska Gdańska, Szczecina, Chorzowa, Łodzi, Poznania, Bydgoszczy.

– 1979: Zmarł Herbert Marcuse, niemiecko-amerykański filozof i socjolog żydowskiego pochodzenia; duchowy patron rewolty studenckiej i kontrkultury lat 60. XX w.

– 1994: zmarła Dorothy Hodgkin, angielska biochemiczka zajmująca się badaniem budowy molekularnej związków chemicznych za pomocą analizy rentgenostrukturalnej, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie chemii 

30.

– 1619: w Jamestown w Wirginii wybuchł strajk polskich rzemieślników, pierwszy strajk na kontynencie północnoamerykańskim

– 1974: urodził się Jacek Dukaj, pisarz science fiction i fantasty; sześciokrotnie uhonorowany nagrodą im. Janusza A. Zajdla, autor m. in. powieści Lód

31.

– 1784: zmarł Denis Diderot, francuski filozof i pisarz oświecenia; główny redaktor Wielkiej Encyklopedii Francuskiej

– 1849: zmarł Sandor Petöfi, najwybitniejszy węgierski poeta romantyczny, uczestnik węgierskiej „Wiosny Ludów”

– 1914: Urodził się Louis de Funès, francuski aktor komediowy

– 1944: Zginął w wypadku samolotowym Antoine de Saint-Exupery, autor m. in. Małego Księcia

– 2004: Otwarcie Muzeum Powstania Warszawskiego

SIERPIEŃ:

01.

– 1956: urodził się Tomasz ORŁOWSKI, w latach 2015–2017 ambasador RP we Włoszech i Republice San Marino, wcześniej we Francji i Monako, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1945: urodził się Jacek KORONACKI, profesor nauk technicznych, doktor habilitowany nauk matematycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1744: urodził się Jean-Baptiste de Lamarck, francuski biolog, twórca teorii ewolucji zwanej lamarkizmem

–  1924: urodził się Georges Charpak, francuski fizyk, laureat Nagrody Nobla za wkład w rozwój detektorów cząstek

– 1944: 80. rocznica wybuchu powstania warszawskiego

– 1819: urodził się Herman Melville, amerykański pisarz, poeta i eseista, autor słynnej powieści Moby Dick czyli Biały Wieloryb

– 1834:  na terenie imperium Wielkiej Brytanii wszedł w życie Akt Zniesienia Niewolnictwa, za sprawą którego wolność zyskało 750-800 tysięcy ludzi

– 1944: Lądowanie we Francji polskiej 1 Dywizji Pancernej pod dowództwem gen. Stanisława Maczka

02.

– 1799: zmarł Jacques Etienne Montgolfier, francuski wynalazca; wraz z bratem skonstruował balon na ogrzane powietrze

– 1899: urodził się Stanisław Baliński, poeta, prozaik, tłumacz, dyplomata; przed II wojną światową związany ze skamandrytami

– 1914: urodził się Stanisław Hartman, polski matematyk, zajmujący się analizą harmoniczną, współtwórca wrocławskiej szkoły matematycznej

– 1954: urodziła się Krystyna Czubówna, polska dziennikarka i lektorka, czterokrotna laureatka Telekamer

– 1964: Incydent w Zatoce Tonkijskiej. Preludium do wojny amerykańsko-wietnamskiej, zakończonej w styczniu 1973.

03.

– 1986: urodził się Karol SAMSEL, poeta, literaturoznawca, filozof, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1981: urodził się Jan DZIEDZICZAK, od 2019 sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Pełnomocnik Rządu do Spraw Polonii i Polaków za Granicą, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 2008: zmarł Aleksander SOŁŻENICYN, rosyjski dysydent, pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1954: Milicja przeprowadziła Akcję „X-2”, w wyniku której wysiedlono do obozów pracy ponad 1500 zakonnic i zlikwidowano 323 domy zakonne. 

– 1914: utworzono Pierwszą Kompanię Kadrową z członków Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich

– 1924: 100 rocznica śmierci Josepha Conrada, (Józef Teodor Konrad Korzeniowski), angielskiego pisarza o polskim pochodzeniu, autora m. in. Jądra ciemności

– 1929: urodził się Zdzisław Krzyszkowiak, lekkoatleta, olimpijczyk i złoty medalista w biegu na 3000 m z przeszkodami w Rzymie w 1960; 13-krotny mistrz Polski w biegach na długich dystansach i w biegach przełajowych

– 1984: zmarł Janusz Groszkowski, inżynier, elektronik, specjalista w zakresie radiotechniki i techniki próżniowej, twórca pierwszego w świecie magnetofonu metalowego, zastosowanego w alianckich radarach w czasie II wojny światowej;

04.

– 1961: urodził się Barack OBAMA, 44. prezydent Stanów Zjednoczonych, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1859: urodził się Knut Hamsun, (Knut Pedersen), norweski pisarz, autor powieści psychologicznych i egzystencjalnych, laureat literackiej Nagrody Nobla

– 1834: urodził się John Venn, angielski matematyk, logik i filozof, twórca diagramów Venna

– 1904: urodził się Witold Gombrowicz, prozaik, dramatopisarz, eseista, autor m. in. Ferdydurke i Trans-Atlantyku

– 1944: zmarł Krzysztof Kamil Baczyński, poeta, uczestnik powstania warszawskiego, w swoich wierszach uchwycił rzeczywistość wojny

05.

– 1864: zmarł Romuald Traugutt, ostatni dyktator powstania styczniowego, w powstaniu dowodził oddziałem na Polesiu. Sejm ustanowił rok 2024 Rokiem Romualda Traugutta.

– 1944: zmarł Jędrzej Moraczewski, polski inżynier kolejowy, polityk i publicysta, premier i minister komunikacji, działacz społeczny 

06.

– 1949: urodził się Jerzy ŻYŻYŃSKI, profesor nauk ekonomicznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1914: I Kompania Kadrowa wyruszyła na rozkaz Józefa Piłsudskiego z krakowskich Oleandrów w kierunku granicy Królestwa Polskiego

– 1904: urodził się Aleksander Bocheński, polski eseista, publicysta, tłumacz i polityk; współtworzył stowarzyszenie „Pax”

– 1859: urodził się Artur Berson, niemiecki meteorolog polskiego pochodzenia, jeden z pionierów europejskiej aeronautyki

– 1892: urodziła się Kazimiera Iłłakowiczówna, polska poetka, feministka, autorka m. in. tomiku poezji pod tytułem Ikarowe loty

07.

– 1834: zmarł Joseph Marie Jacquard, tkacz i wynalazca, konstruktor mechanizmu przesmykowego znanego dziś jako maszyna Jacquarda

– 1904: urodził się Ralph Bunche, amerykański dyplomata, laureat Pokojowej Nagrody Nobla

– 1914: urodził się Ludwik Stefan Borkowski, polski logik, matematyk i filozof, autor podręczników, profesor KUL

08.

– 1944: Bitwa pod Falaise w Normandii w północnej Francji.

– 1694: urodził się Francis Hutcheson, irlandzki filozof i etyk oświeceniowy 

09.

– 1969: sekta Charlesa Mansona zamordowała Sharon Tate – żonę Romana Polańskiego – i kilka innych osób z posiadłości w Hollywood, m.in. Wojciecha Frykowskiego. 

– 1974: Prezydent USA Richard Nixon zrzekł się urzędu w wyniku oskarżeń związanych z aferą Watergate 

– 1914: urodziła się Tove Jansson, fińska pisarka szwedzkojęzyczna, malarka, graficzka i rysowniczka komiksowa, autorka serii książek o Muminkach, którą sama zilustrowała

10.

–  19XX: urodził się Jan CIEŃSKI, redaktor Politico Europe odpowiedzialny za kwestie strategii bezpieczeństwa i energii, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

11.

– 1264: papież Urban IV ustanowił święto Bożego Ciała

– 1494: zmarł Hans Memling, niderlandzki malarz pochodzenia niemieckiego, przedstawiciel renesansu, autor dzieła Sąd Ostateczny

– 1962: urodził się Piotr CZAUDERNA, lekarz, chirurg dziecięcy, profesor nauk medycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 2014: zmarł Robin Williams, aktor amerykański. Laureat m.n. Oskara i Złotego Globu.

12.

– 1930: urodził się George SOROS, szef Fund Management oraz Open Society Foundations, jeden z pierwszych graczy na rynku funduszy hedgingowych, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1864: powstały organizacyjne formy Czerwonego Krzyża

– 1964: zmarł Ian Fleming, angielski pisarz, twórca postaci Jamesa Bonda

– 1989: zmarł William Shockley, amerykański fizyk, który razem z Johnem Bardeenem i Walterem Brattainem wynalazł tranzystor za co cała trójka została uhonorowana Nagrodą Nobla

13.

– 1899: urodził się Alfred Hitchcock, angielski reżyser i scenarzysta filmowy, wyreżyserował m. in. film Człowiek, który wiedział za dużo

– 1999: zmarła Maria Krüger, pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży, m. in. Karolci czy Godziny pąsowej róży

– 1814: urodził się Anders Ångström, szwedzki fizyk i astronom, mierzył długości fal świetlnych, w 1862 roku odkrył obecność wodoru w atmosferze Słońca

14.

– 1994: zmarł Elias Canetti, austriacki pisarz, eseista, dramaturg, autor między innymi książki O zwierzętach, laureat literackiej Nagrody Nobla

– 2004: zmarł Czesław Miłosz, poeta, prozaik, eseista, tłumacz, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1980

15.

– 1945: urodził się Alain JUPPÉ, francuski polityk, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– Święto Wojska Polskiego

– 1769: urodził się Napoleon Bonaparte, francuski dowódca wojskowy i polityk, cesarz Francuzów w latach 1804–1814, nadzieja Polaków na odzyskanie niepodległości

– 1914: otwarto Kanał Panamski

– 1929: urodziła się Anna Walentynowicz, polska działaczka społeczna, opozycjonistka w PRL, NSZZ „Solidarność”

– 1969: rozpoczął się festiwal w Woodstock w stanie Nowy Jork; trwał 4 dni i odbywał się pod hasłem „Peace, Love and Happiness” (pokój, miłość i szczęście)

16.

– 1968: urodził się Mariusz WOŁOS, historyk, sowietolog, eseista, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1978: urodził się Marcin ROSZKOWSKI, prezes Instytutu Jagiellońskiego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1919: Wybuchło pierwsze powstanie śląskie

– 1924: urodził się Stanisław Różewicz, polski reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, brat Tadeusza.

– 1944: zmarł Tadeusz Gajcy, polski poeta i prozaik, w twórczości nawiązywał do katastrofizmu i do Drugiej Awangardy

– 1949: zmarła Margaret Mitchell, amerykańska pisarska, autorka powieści Przeminęło z wiatrem

17.

– 1961: urodził się Alexandr VONDRA, polityk, dyplomata, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1629: urodził się Jan III Sobieski, król polski od 1674, jeden z najwybitniejszych polskich wodzów

– 1939: zmarł Wojciech Korfanty, polski działacz polityczny, związany  z chrześcijańską demokracją, przywódca III powstania śląskiego

18.

– 1954: urodził się Janusz Leon Wiśniewski, pisarz, magister fizyki i ekonomii, doktor informatyki, doktor habilitowany chemii. 

19.

– 1909: urodził się Jerzy Andrzejewski, polski prozaik i publicysta, działacz opozycji w PRL; współpracował z Czesławem Miłoszem

– 1974: zmarł Aleksander Janta-Połczyński, poeta, prozaik, korespondent wojenny, reporter, tłumacz i bibliofil

– 1994: zmarł Linus Pauling, amerykański fizyk i chemik, dwukrotny laureat Nagrody Nobla: w dziedzinie chemii oraz pokojowej,

20.

– 1944: wybuchło powstanie w Paryżu

– 1854: zmarł Friedrich von Schelling, niemiecki filozof, współtwórca niemieckiego idealizmu klasycznego

– 1847: urodził się Bolesław Prus (Aleksander Głowacki), polski pisarz, publicysta i prozaik epoki pozytywizmu, autor Lalki

21.

– 1967: urodził się Eryk MISTEWICZ, prezes Instytutu Nowych Mediów, wydawcy „Wszystko co Najważniejsze”

– 1794: podczas insurekcji kościuszkowskiej wybuchło w Wielkopolsce powstanie przeciw Prusakom

– 1814: zmarł Benjamin Thompson, brytyjski fizyk pochodzenia amerykańskiego, wynalazca; opracował m.in. czajnik do parzenia kawy, jego prace nad izolacyjnością materiałów posłużyły do opracowania wzorów ciepłej bielizny

– 1999: zmarł Jerzy Harasymowicz, poeta; w twórczości inspirował się polskimi krajobrazami

22.

– 1971: urodził się Arkady RZEGOCKI, ambasador RP w Irlandii, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1584: zmarł Jan Kochanowski, poeta epoki renesansu, tłumacz, autor m. in. fraszek i trenów

– 1944: zmarł Lucjan Szenwald, poeta i tłumacz, kronikarz I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Był związany z grupą literacką Kwadryga.

– 1944: zmarł Włodzimierz Pietrzak, krytyk literacki, poeta, prozaik; publikował programowe artykuły w „Młodej Polsce”, stały publicysta „Prosto z Mostu”; inspirował powstanie pisma literackiego „Sztuka i Naród”; zginął jako żołnierz w powstaniu warszawskim.

– 1974: zmarł Eugeniusz Kwiatkowski, inżynier chemik, minister przemysłu i handlu, wicepremier i minister skarbu II RP, współtwórca Centralnego Okręgu Przemysłowego

23.

– 1937: urodziła się Ewa THOMPSON, literaturoznawca, profesor literatury porównawczej i slawistyki na Rice University w Houston, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1946: urodził się Michel WIEVIORKA, francuski socjolog zajmujący się „socjologią zła”, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1939: zawarty został pakt Ribbentrop-Mołotow,

24.

– 79: wybuch Wezuwiusza, który zniszczył Pompeje, Stabie i Herkulanum. W jego wyniku zginął m.in. Pliniusz Starszy, rzymski pisarz i historyk

– 1899: urodził się Jorge Luis Borges, argentyński pisarz

– 1989: zmarł Feliks Topolski, malarz ekspresjonista, rysownik i grafik. Od 1935 przebywał w Anglii. Podczas II wojny światowej oficjalny brytyjski „rysunkowy korespondent wojenny”

25.

–  1939: do portu w Gdańsku zawinął niemiecki pancernik „Schleswig-Holstein”. 

– 1984: zmarł Truman Capote, (Truman Streckfus Persons), amerykański pisarz, autor m. in. Śniadania u Tiffany’ego

– 1939: w Londynie został podpisany polsko-brytyjski układ sojuszniczy

– 1994: zmarł Edmund Kosiarz, polski komandor porucznik, dziennikarz, historyk, dokumentalista i pisarz

26.

– 1914: urodził się Julio Cortázar, argentyński pisarz, tłumacz, autora m.in powieści Gra w klasy

– 1789: ogłoszono Deklarację praw człowieka i obywatela

– 1974: zmarł Charles Lindbergh, amerykański pionier lotów samolotowych, jako pierwszy samotnie przeleciał przez Atlantyk bez międzylądowań

27.

– 1914: Powołanie przez Naczelny Komitet Narodowy Legionów Polskich

– 1974: urodziła się Jadwiga EMILEWICZ, posłanka, b. minister rozwoju, a następnie przedsiębiorczości i technologii, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1874: urodził się niemiecki chemik Carl Bosch, laureat Nagrody Nobla za rozwój metod wysokociśnieniowych

– 1894: Urodził się Kazimierz Wierzyński, poeta, eseista; współtwórca grupy poetyckiej „Skamander”. Sejm Rzeczypospolitej ustanowił roku 2024 Rokiem Kazimierza Wierzyńskiego

28.

– 1749: Urodził się Johann Wolfgang Goethe, najwybitniejszy niemiecki poeta epoki romantyzmu, autor m. in. Fausta

– 1924: w Gruzji wybuchło powstanie sierpniowe przeciw władzy bolszewickiej 

29.

– 1942: urodził się Federico LOMBARDI SJ, włoski jezuita, doktor honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1948: urodził się Juliusz BRAUN, dziennikarz i polityk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1619: urodził się Jean-Baptiste Colbert, francuski mąż stanu, wpierw doradca, a później minister finansów Ludwika XIV, przedstawiciel merkantylizmu

30.

– 1804: urodził się Aleksander Chodźko, polski poeta, orientalista i slawista

31.

– 1958: urodził się Éric ZEMMOUR, francuski pisarz, felietonista „Le Figaro”, autor „Wszystko co Najważniejsze”

WRZESIEŃ:

01.

– 1964: urodził się Petr FIALA, premier Czech, politolog, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1939: początek II wojny światowej w Europie

– 1979: w Warszawie powstała Konfederacja Polski Niepodległej – pierwsza partia opozycyjna w krajach demokracji ludowej działająca jawnie

– 1989: zmarł Kazimierz Deyna, jeden z najwybitniejszych polskich piłkarzy, kapitan reprezentacji Polski, król strzelców na igrzyskach olimpijskich w Monachium

02.

– 1939: Do obozu koncentracyjnego Stutthof przybył pierwszy transport więźniów, ok. 200 osób aresztowanych w Gdańsku

– 1974: odbyła się premiera filmu Jerzego Hoffmana „Potop”

03.

– 1988: urodził się Geoffroy LEJEUNE, redaktor naczelny tygodnika „Journal du Dimanche”, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1939: Anglia i Francja wypowiedziały Niemcom wojnę.

– 1929: zmarł Jan Kanty Steczkowski, polski polityk 

04.

– 1924: urodził się Jerzy Ficowski, poeta, prozaik, eseista, badacz twórczości Brunona Schulza, kultury żydowskiej i romskiej, edytor i tłumacz; żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego

– 1984: zmarł Henryk Łowmiański, historyk, badacz wczesnych dziejów Słowiańszczyzny, Polski i Litwy. 

05.

– 1879: Claude Monet namalował portret Camille na łożu śmierci, przedstawiający jego umierającą na raka żonę

– 1774: 250. rocznica urodzin Caspara Davida Friedricha, niemieckiego malarza romantycznego, autora takich obrazów jak: Wędrowiec nad morzem mgły i Skały kredowe na Rugii

06.

– 1977: urodziła się Katalin NOVÁK, prezydent Węgier, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1909: urodził się Edward Hartwig, polski artysta fotografik, jeden z założycieli ZPAF, opublikował ponad 30 albumów

– 1944: dekret PKWN o reformie rolnej w Polsce, nacjonalizacja majątków większych niż 50 ha.

07.

– 1949: urodził się Bogdan DE BARBARO, polski lekarz psychiatra i terapeuta, profesor nauk medycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1909: urodził się Elia Kazan, reżyser amerykański, twórca m. in. Tramwaju zwanego pożądaniem i Na wschód od Edenu

– 1914: urodził się James Van Allen, amerykański fizyk, odkrywca pasów radiacyjnych wokół Ziemi

– 1939: kapitulacja polskich żołnierzy broniących od 1.09 Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte

– 1949: powstała Republika Federalna Niemiec ze stolicą w Bonn

– 1994: zmarł James Clavell, brytyjski pisarz, scenarzysta i producent filmowy, autor m. in. Króla szczurów

08.

– 1947: urodził się Rémi BRAGUE, filozof, historyk, eseista, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1474: urodził się Ludovico Ariosto, włoski pisarz i poeta renesansowy, autor poematu Orland szalony

– 1844: urodził się Tadeusz Pilat, polski prawnik, specjalista prawa administracyjnego, pionier badań statystycznych

09.

– 1954: urodziła się Leokadia ORĘZIAK, profesor nauk ekonomicznych, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1960: urodził się Zygmunt BERDYCHOWSKI, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego w Krynicy, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1769: urodził się Iwan Kotlarewski, ukraiński poeta i dramaturg, wprowadził żywy język ludowy do literatury ukraińskiej

– 1939: bitwa nad Bzurą, największa bitwa kampanii wrześniowej, trwała do 22.09; zakończyła się zwycięstwem wojsk niemieckich 

– 1939: zmarł Józef Czechowicz, poeta, czołowy przedstawiciel II Awangardy

10.

– 1749: zmarła Émilie du Châtelet; francuska uczona, przewidziała zjawisko podczerwieni i naturę światła oraz ustaliła wzór na energię kinetyczną 

– 1914: urodził się amerykański reżyser Robert Wise, twórca m. inWest Side Story i  Star Treka

– 1974: zmarł Melchior Wańkowicz, prozaik i publicysta, mistrz i klasyk reportażu i gawędy szlacheckiej.

11.

– 1949: urodził się Andrzej DĄBRÓWKA, profesor zwyczajny nauk humanistycznych w Instytucie Badań Literackich PAN, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1524: urodził się Pierre de Ronsard, francuski pisarz epoki renesansu, poeta dworu Karola IX, przywódca grupy „Plejady”

– 1894: urodziła się Maria Kownacka, pisarka, tłumaczka z jęz. Rosyjskiego, autorka książek dla dzieci i młodzieży, takich jak: Plastusiowy pamiętnikRogaś z Doliny Roztoki czy O Rochu i jego grochu

– 2001: zamach na World Trade Center

12.

– 1989: utworzono pierwszy po 1945 r. niekomunistyczny rząd w Polsce

– 1764: zmarł Jean-Philippe Rameau, francuski kompozytor barokowy i teoretyk muzyki, autor oper, baletów i utworów na klawesyn

13.

– 1739: urodził się Jan Krzysztof Kluk, ksiądz, przyrodnik, autor pierwszego polskiego podręcznika geologii i mineralogii

– 1874: urodził się Arnold Schönberg, austriacki kompozytor, prekursor muzyki dodekafonicznej i atonalności

– 1894: urodził się Julian Tuwim, wybitny polski poeta żydowskiego pochodzenia, tłumacz, współzałożyciel grupy „Skamander”

14.

– 1769: urodził się Alexander von Humboldt, niemiecki przyrodnik i podróżnik, jeden z twórców nowoczesnej geografii, wprowadził określenie „pomnik przyrody”

– 1854: urodził się Napoleon Nikodem Cybulski, polski fizjolog, odkrywca adrenaliny, jeden z twórców endokrynologii

15.

– 1254: urodził się Marco Polo, wenecki kupiec i podróżnik 

– 1454: przywilej cerekwicki wydany przez króla Kazimierza IV Jagiellończyka

– 1789: urodził się James Fenimore Cooper, amerykański powieściopisarz, autor pięcioksięgu Opowieści Skórzanej Pończochy, a także Ostatniego Mohikaninina

– 1944: zmarł Andrzej Romocki ps. Morro, harcmistrz, żołnierz Szarych Szeregów, porucznik Armii Krajowej

16.

– 1874: urodził się Edward Puchalski, reżyser teatralny i filmowy, jeden z pionierów kinematografii polskiej.

– 1874: zmarł Maksymilian Gierymski, polski malarz pejzażu, autor obrazów takich jak Patrol powstańczy czy Krajobraz o wschodzie słońca

– 1949: Odbył się pierwszy po wojnie Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

17.

– 1374: 650. rocznica nadania przez Ludwika Węgierskiego przywileju w Koszycach

– 1939: Wkroczenie Armii Czerwonej na wschodnie terytorium Polski

– 1944: początek operacji wojsk sprzymierzonych „Market-Garden”, której celem było opanowanie przepraw w Holandii

– 1944: urodził się Reinhold Messner, włoski alpinista i himalaista, jako pierwszy człowiek zdobył Koronę Himalajów i Karakorum

– 1994: zmarł Karl Popper, austriacki filozof, specjalizujący się w filozofii nauki i filozofii społeczno-politycznej, autor systemu filozoficznego zwanego krytycznym racjonalizmem

18.

– 1965: urodził się Wojciech KUDYBA, kierownik Katedry Polskiej Literatury Współczesnej i Krytyki Literackie UKSW, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1939: zmarł Stanisław Ignacy Witkiewicz, pisarz, dramaturg, malarz, filozof, teoretyk sztuki, twórca teorii „czystej formy”.

19.

– 1952: urodził się Guy CONSOLMAGNO, amerykański planetolog, astronom, popularyzator nauki i jezuita, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1967: urodził się Rafał MATYJA, politolog, publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1948: urodził się Jacek SARYUSZ-WOLSKI, pierwszy polski minister ds. europejskich, architekt i negocjator przystąpienia Polski do UE, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1759: urodził się William Kirby, brytyjski duchowny anglikański i ojciec entomologii

20.

– 19XX: urodził się Paweł LISICKI, pisarz, publicysta, menedżer mediów, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1934: urodziła się Sophia Loren, włoska aktorka i gwiazda światowego kina 

– 1939: zmarł Tadeusz Dołęga-Mostowicz, pisarz, dziennikarz, autor takich powieści jak: Kariera Nikodema DyzmyZnachor, czy Pamiętnik pani Hanki

21.

– 1940: urodził się Jan WOLEŃSKI, filozof analityczny, logik i epistemolog, teoretyk prawdy oraz filozof języka, profesor nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1924: Stefan Żeromski zakończył pracę nad powieścią Przedwiośnie

– 1934: urodził się Leonard Cohen, kanadyjski poeta i pieśniarz 

22.

– 1819: urodził się Thomas Sutton, brytyjski fotograf, wynalazca, pionier fotografii kolorowej

– 2009: zmarł Zygmunt Chychła, jeden z najwybitniejszych bokserów w historii polskiego boksu

– 1949: urodził się Tadeusz Siejak, polski prozaik, inżynier elektryk 

23.

– 1939: zmarł Zygmunt Freud, austriacki neurolog i psychiatra, twórca psychoanalizy

– 1994: zmarł Zbigniew Nienacki, polski powieściopisarz, dramaturg i autor książek dla młodzieży, twórca Pana Samochodzika

24.

– 1904: zmarł Niels Ryberg Finsen, duński lekarz, odkrywca leczniczych właściwości światła słonecznego w leczeniu niektórych chorób skórnych, laureat Nagrody Nobla

– 1914: urodził się Andrzej Panufnik, polski kompozytor i dyrygent 

– 1949: Urodził się Pedro Almodōvar, hiszpański reżyser filmowy

25.

– 1644: urodził się Ole Rømer, duński astronom; jako pierwszy wykazał, że prędkość światła jest skończona

– 1939: pierwszy tzw. dywanowy nalot na Warszawę podczas II wojny światowej; największe bombardowanie podczas kampanii wrześniowej

– 1964: urodził się Carlos Ruiz Zafon, hiszpański pisarz, dziennikarz i scenarzysta, autor m. in. powieści Gra anioła i Więzień labiryntu

26.

– 1754: urodził się Joseph Proust, francuski chemik, odkrywca prawa stałości składów, prowodyr teorii atomistycznej budowy materii

– 1764: zmarł Benito Jerónimo Feijóo e Montenegro, hiszpański mnich, filozof i myśliciel polityczny, pierwszy eseista hiszpańskiej literatury

– 1849: urodził się rosyjski fizjolog Iwan Pawłow, laureat Nagrody Nobla; zapoczątkował on badania, które doprowadziły do odkrycia praw nabywania odruchów warunkowych

– 1889: Urodził się Martin Heidegger, niemiecki filozof, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli egzystencjalizmu

27.

– 1939: powstała konspiracyjna organizacja wojskowa Służba Zwycięstwu Polski, początek Polskiego Państwa Podziemnego

– 1939: Utworzono konspiracyjną organizację harcerską Szare Szeregi

– 1924: urodził się Josef Škvorecký, czeski pisarz i tłumacz literatury, współzałożyciel jednej z najważniejszych czeskich oficyn emigracyjnych, w której publikowali m.in. Václav Havel i Milan Kundera

28.

– 1864: została utworzona I Międzynarodówka

– 1924: urodził się Marcelo Mastroianni, jeden z najwybitniejszych włoskich aktorów

– 1934: urodziła się Brigitte Bardot, francuska aktorka filmowa, jedna z najsłynniejszych gwiazd ekranu lat 50. i 60. XX w., zagrała m. in. w filmie I Bóg stworzył kobietę

– 1939: gen. Tadeusz Kutrzeba podpisał akt kapitulacji Warszawy po dwudziestodniowej obronie stolicy

29.

– 1864: urodził się Miquel de Unamuno, hiszpański pisarz i filozof pochodzenia baskijskiego, prof. uniwersytetu w Salamance; jeden z prekursorów chrześcijańskiego egzystencjalizmu i personalizmu, autor m. in. Agonii chrystianizmu

– 1984: zmarł Jerzy Wasowski, kompozytor, aktor, dziennikarz, reżyser radiowy, współtwórca „Kabaretu Starszych Panów”

30.

– 1854: zmarł Józef Chłopicki, polski generał, dyktator powstania listopadowego

– 1954: urodził się Andrzej ZYBERTOWICZ, socjolog, doradca Prezydenta RP, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1939: Internowany w Rumunii prezydent Mościcki zrzekł się urzędu i desygnował na to stanowisko Władysława Raczkiewicza. Misję utworzenia rządu otrzymał gen. Władysław Sikorski. 

– 1964: urodziła się Monica Bellucci, włoska aktorka, zagrała m. in. w Apartamencie Gilles’a Mimouniego i W krzywym zwierciadle wyobraźni Laurenta Bénéguiego

PAŹDZIERNIK:

01.

– 1938: urodził się Andrzej PACZKOWSKI, polski historyk, naukowiec, profesor nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1684: zmarł Pierre Corneille, francuski poeta i dramatopisarz, twórca tragedii klasycystycznej, autor tragikomedii Cyd, członek Akademii Francuskiej

02.

– 1961: urodził się Aleksander SURDEJ, ambasador Polski w Wietnamie, wcześniej ambasador Polski przy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1804: zmarł Nicolas-Joseph Cugnot, francuski wynalazca, konstruktor pierwszego na świecie pojazdu z napędem parowym

– 1869: urodził się Mahatma Gandhi, indyjski filozof, prawnik i polityk

– 1914: urodził się Jan Nowak-Jeziorański, (Zdzisław Jeziorański), polityk, działacz niepodległościowy, publicysta

 1934: urodził się Wojciech Pokora, aktor teatralny, filmowy, telewizyjny, kabaretowy, pedagog, reżyser; związany z warszawskimi teatrami: Dramatycznym, Nowym i Kwadratem oraz z kabaretami „Owca” i „Dudek”

– 1939: kapitulacja Helu

– 1944: kapitulacja powstania warszawskiego. Po 63 dniach walki powstanie upadło

– 2009: zmarł Marek Edelman, działacz polityczny i społeczny, lekarz, uczestnik i jeden z przywódców powstania w getcie warszawskim

03.

– 1904: Charles Pedersen, urodził się amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla za badania nad wzajemnym oddziaływaniem cząsteczek

– 1924: zmarł Władysław Zamoyski, działacz społeczny. W 1889 kupił na licytacji część Tatr, dzięki jego staraniom Morskie Oko znalazło się w granicach polskich

– 1944: Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek został komendantem głównym Armii Krajowej

04.

– 1978: urodził się Łukasz HARDT, członek Rady Polityki Pieniężnej i profesor ekonomii na Uniwersytecie Warszawskim, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1669: zmarł Rembrandt, niderlandzki malarz, rysownik i grafik, autor słynnych obrazów, takich jak Lekcja anatomii doktora Tulpa czy Powrót syna marnotrawnego

– 1569: zmarł Mikołaj Rej, poeta epoki renesansu, ojciec literatury polskiej, autor słów „Polacy nie gęsi, iż swój język mają”

05.

– 1864: urodził się Louis Lumière, francuski wynalazca, jeden z prekursorów kinematografii

– 1944: urodził się Andrzej Zieliński, muzyk, kompozytor, współtwórca i lider polskiego zespołu rockowego Skaldowie

– 1979: zmarł Zygmunt Hertz, pisarz, publicysta, redaktor, współzałożyciel i pracownik Instytutu Literackiego

– 2009: zmarła Mira Jaworczakowa, polska autorka utworów dla dzieci i młodzieży, takich jak: Jacek, Wacek i PankracekPrzyjaciel na zawsze i Oto jest Kasia

06.

– 1949: urodził się Jerzy HAUSNER, polski polityk i ekonomista, profesor nauk ekonomicznych, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1889: urodziła się Maria Dąbrowska, pisarka, publicystka, autorka m. in. powieści Noce i dnie

07.

– 1884: urodził się Józef Unrug, polski wiceadmirał i morski oficer pokładowy okrętów podwodnych 

– 1914: urodził się Josef František, czeski i polski lotnik wojskowy, służył w dywizjonie 303

08.

– 1954: zmarł Marian Falski, polski pedagog, działacz oświatowy, autor Elementarza

– 2004: zmarł Jacques Derrida, francuski filozof, prekursor dekonstrukcjonizmu, autor dzieł takich jak Pismo i różnicaGłos i fenomenO gramatologii

09.

– 1879: urodził się Max von Laue, niemiecki fizyk, prekursor analizy rentgenowskiej, laureat Nagrody Nobla za odkrycie zjawiska dyfrakcji promieniowania rentgenowskiego na kryształach

– 1939: ukazał się ostatni numer wydawanego nieprzerwanie przez 118 lat „Kurjera Warszawskiego”

– 1974: zmarł Oskar Schindler, niemiecki przedsiębiorca, właściciel fabryki naczyń emaliowanych, uratował swoich żydowskich robotników przed zagładą w obozach koncentracyjnych w czasie II wojny światowej

10.

–  1794: bitwa pod Maciejowicami (insurekcja kościuszkowska); wojska polskie zostały całkowicie rozbite; Tadeusz Kościuszko został ciężko ranny i wzięty do niewoli

– 1964: Martin Luther King został laureatem pokojowej nagrody Nobla za działania na rzecz praw obywatelskich i zniesienia segregacji rasowej

11.

– 1779: zmarł Kazimierz Pułaski, polski generał, jeden z najwybitniejszych dowódców konfederacji barskiej, uczestnik wielu bitew z Rosją

– 1424: zmarł przywódca husycki Jan Žižka, czeski bohater narodowy, uczestnik bitwy pod Grunwaldem

– 1884: urodził się Friedrich Bergius, niemiecki chemik-technolog, laureat Nagrody Nobla za wynalezienie i rozwój wysokociśnieniowych technologii chemicznych

– 1969: zmarł gen. Kazimierz Sosnkowski, polski dowódca wojskowy i polityk, założyciel Związku Walki Czynnej

12.

– 1924: zmarł Anatole France, francuski pisarz, członek Akademii Francuskiej, laureat literackiej Nagrody Nobla

– 1840: urodziła się Helena Modrzejewska, najwybitniejsza polska aktorka wszechczasów, miała zachwycić amerykańską publiczność samą tylko recytacją polskiego alfabetu

– 1891: urodziła się Edyta Stein, niemiecka filozof, fenomenolog, później karmelitka bosa; zginęła w 1942 w Auschwitz-Birkenau; święta Kościoła katolickiego, patronka Europy

13.

– 1974: zmarł Wojciech Rubinowicz, polski fizyk teoretyk, badacz matematycznych aspektów dyfrakcji; opublikował kilka popularnych podręczników do mechaniki klasycznej i kwantowej

14.

– 1968: urodził się Roger MOORHOUSE, brytyjski historyk i germanista specjalizujący się w historii nowożytnej środkowej Europy, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1864: urodził się Stefan Żeromski, pisarz, publicysta, dramaturg; pierwszy prezes polskiego PEN Clubu, autor m. in. Przedwiośnia Ludzi bezdomnych

15.

– 1564: zmarł Andreas Vesalius, flamandzki uczony, twórca nowożytnej anatomii

– 1979: urodził się Raphaël GLUCKSMANN, eseista, jeden z najciekawszych współczesnych filozofów, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1814: urodził się Michaił Lermontow, rosyjski prozaik, dramatopisarz i poeta, przedstawiciel rosyjskiego romantyzmu

– 1844: urodził się Friedrich Nietzsche, niemiecki filozof, filolog klasyczny, prozaik, poeta

16.

– 1384: koronacja węgierskiej królewny, Jadwigi Andegaweńskiej, na króla Polski

– 1854: urodził się Oscar Wilde, brytyjski powieściopisarz, eseista i dramaturg pochodzenia irlandzkiego, autor m. in. Portretu Doriana Graya

– 1959: zmarł George Marshall, amerykański dowódca wojskowy, laureat Nagrody Nobla za plan odbudowy gospodarek krajów Europy Zachodniej

17.

– 1849: zmarł Fryderyk Chopin, wybitny polski kompozytor okresu romantyzmu

– 1934: zmarł Santiago Ramón y Cajal, hiszpański  histolog, neuroanatom i prekursor neurobiologii, odkrywca struktury komórek nerwowych w mózgu, laureat Nagrody Nobla

– 1944: zmarł Zenon Przesmycki „Miriam”, polski poeta, tłumacz, krytyk literacki i artystyczny okresu Młodej Polski, popularyzator twórczości Norwida, tłumacz poezji, m.in. Rimbauda, Poego, Mallarmégo

– 1944: obraz Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem, ukryty na czas wojny w podlubelskiej wsi, został przekazany kierownikowi resortu kultury i sztuki przy PKWN

18.

– 1859: urodził się Henri Bergson, francuski filozof; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1927.

19.

– 1949: urodził się Stanisław GĄDECKI, arcybiskup metropolita poznański, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, doktor nauk teologicznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1899: urodził się Miguel A. Asturiaa, gwatemalski pisarz, przedstawiciel realizmu magicznego; laureat Nagrody Nobla

– 1984: zmarł Jerzy Popiełuszko, polski ksiądz katolicki, kapelan ludzi pracy warszawskiej „Solidarności”

20.

– 1854: urodził się Artur Rimbaud, poeta francuski, jeden z najwybitniejszych przedstawiciel symbolizmu

– 1859: urodził się John Dewey, filozof i pedagog, czołowy przedstawiciel amerykańskiego progresywizmu

– 1909: urodził się Antoni Kiliński, polski inżynier, cybernetyk i profesor

– 1984: zmarł Paul Dirac, fizyk brytyjski, laureat Nagrody Nobla za wkład w rozwój mechaniki kwantowej

21.

– 1967: urodziła się Beata DASZYŃSKA-MUZYCZKA, prezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1929: urodziła się Ursula Kroeber Le Guin, amerykańska pisarka science fiction i fantasty, autorka m. in. Czarnoksiężnika z Archipelagu

– 1969: zmarł Jack Kerouac, pisarz amerykański; duchowy przywódca „Beat Generation”

22.

– 1999: premiera filmu „Pan Tadeusz” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

– 1904: zmarł Carl Josef Bayer, austriacki chemik, wynalazca procesu wykorzystywanego do wytwarzania metalicznego glinu

– 1919: urodziła się Doris Lessing, brytyjska pisarka, laureatka Nagrody Nobla

23.

– 1969: urodził się Franciszek LONGCHAMPS DE BÉRIER, prezbiter katolicki, profesor nauk prawnych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1734: urodził się Nicolas Edme Restif de La Bretonne, francuski pisarz, jego dzieła są ważnym źródłem historycznym o XVIII-wiecznej Francji

– 1844: urodził się Édouard Branly, francuski fizyk i lekarz, jeden z pionierów radia

– 1954: podpisano układy paryskie, na mocy których utworzono Unię Zachodnioeuropejską 

24.

– 1953: urodził się Branko MILANOVIĆ, serbsko-amerykański ekonomista, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1899: urodził się Anatol Stern, polski poeta i prozaik, dramaturg, krytyk literacki i filmowy

– 1934: Ignacy Mościcki wydał rozporządzenie o utworzeniu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

– 1944: zmarł Louis Renault, francuski przemysłowiec, jeden z pionierów motoryzacji

– 1924: w katedrze św. Jana w Warszawie złożono sprowadzoną ze Szwajcarii trumnę ze zwłokami Henryka Sienkiewicza

– 1989: zmarł Jerzy Kukuczka, najwybitniejszy polski himalaista, jako drugi na świecie zdobył wszystkie ośmiotysięczniki Himalajów i Karakorum.

25.

–  2004: zmarł Władysław Fiszdon, polski matematyk, inżynier lotnictwa, przyczynił się do rozwiązania problemu drgań i wytrzymałości konstrukcji samolotów Hurricane 

– 2023: zmarła Wanda Półtawska, polska lekarka, doktor nauk medycznych, współpracowniczka i przyjaciółka Jana Pawła II

26.

– 1929: urodziła się Wanda Maria Chotomska, polska pisarka, autorka wierszy i opowiadań dla dzieci i młodzieży oraz scenariuszy programów telewizyjnych, np. Jacek i Agatka.

– 1764: zmarł William Hogarth, angielski malarz i grafik, autor rysunków o charakterze satyryczno-moralizatorskim, prekursor dzisiejszego komiksu

27.

– 1945: urodził się Zbigniew LEWICKI, profesor, amerykanista, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1952: urodził się Francis FUKUYAMA, pełni funkcje Mosbacher Director Centrum ds. Demokracji, Rozwoju i Praworządności oraz dyrektora programu Ford Dorsey Master’s in International Public Policy, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1844: urodził się Klas Pontus Arnoldson, szwedzki polityk, działacz społeczny, zwolennik i propagator pokojowego rozwiązywania konfliktów międzynarodowych, laureat Pokojowej Nagrody Nobla

28.

– 1955: urodził się Bill GATES, jeden z najbardziej znanych przedsiębiorców początków ery nowych mediów, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1704: zmarł John Locke, angielski filozof, lekarz, polityk i ekonomist, twórca klasycznej postaci empiryzmu i liberalizmu

– 1974: polscy siatkarze zdobyli złoty medal na mistrzostwach świata rozgrywanych w Meksyku; był to pierwszy tytuł polskiej drużyny w grze zespołowej na mistrzostwach świata. 

29.

– 1924: zmarła Frances Hodgson Burnett, angielska pisarka, autorka powieści dla dzieci i młodzieży

– 1924: 100. rocznica urodzin Zbigniewa Herberta, poeta, eseista, dramatopisarz, twórcy m. in. licznych wierszy o Panu Cogito

30.

– 1961: urodził się Dmitrij MURATOW, rosyjski noblista, redaktor naczelny „Nowej Gaziety”, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1904: urodził się Karol Tchorek, polski rzeźbiarz i kolekcjoner sztuki 

– 1904: urodził się Alfred Gradstein, polski kompozytor, twórca pieśni masowych, np. Na prawo most, na lewo most, i piosenek rozrywkowych

– 2009: zmarł Claude Lévi-Strauss, francuski antropolog, twórca strukturalizmu w antropologii kulturowej

31.

– 1424: urodził się Władysław, pierworodny syn Jagiełły, król Polski i Węgier w latach 1434–1444

– 1909: zmarł Edward Jan Habich, polski inżynier i matematyk, honorowy obywatel Peru

LISTOPAD:

01.

– 1943: urodził się Jacques ATTALI, eseista, ekonomista, doradca polityczny, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

02.

– 1939: do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück przybyła pierwsza grupa kobiet z Polski 

03.

– 1914: urodził się Juliusz Bardach, historyk ustroju i prawa, członek Polskiej Akademii Nauk, autor prac z zakresu ustroju i prawa dawnej Litwy, parlamentaryzmu polskiego, historii porównawczej prawa

– 1929: zmarł Jan Ignacy Baudouin de Courtenay, polski językoznawca, twórca tzw. szkoły kazańskiej w językoznawstwie; autor ponad 300 publikacji naukowych z teorii języka, historii i dialektologii języków słowiańskich

04.

– 1794: Rzeź Pragi podczas insurekcji kościuszkowskiej

– 1794: zmarł Jakub Jasiński (Jasieński), działacz polityczny, generał, inżynier, poeta; w kampanii 1792 dowodził Korpusem Inżynierów Wielkiego Księstwa Litewskiego

– 1889: zmarł Tytus Chałubiński, lekarz, przyrodnik, miłośnik i propagator Podhala, Tatr i Zakopanego, twórca Towarzystwa Tatrzańskiego

05.

– 1954: urodził się Jeffrey SACHS, jeden z najbardziej znanych, wpływowych ekonomistów, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1977: urodził się Marek DIETL, ekonomista i menedżer, doktor nauk ekonomicznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1414: rozpoczął się sobór w Konstancji, podczas którego Paweł Włodkowic wygłosił słynne tezy na temat samostanowienia narodów

– 1937: zmarł Bolesław Leśmian, polski poeta i prozaik międzywojnia; autor takich wierszy jak W malinowym chruśniaku czy Dziewczyna

06.

– 1939: „Sonderaktion Krakau” – hitlerowcy aresztowali i wywieźli do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen 144 profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, 21 pracowników Akademii Górniczej i 3 wykładowców Akademii Handlowej

07.

– 1899: urodził się Stanisław Swianiewicz, ekonomista, prawnik, profesor Uniwersytety Stefana Batorego w Wilnie, zajmował się badaniami gospodarek systemów totalitarnych: ZSRR i III Rzeszy

08.

– 1674: zmarł John Milton, angielski poeta, autor poematu Raj utracony

09.

– 1969: zmarł Tadeusz Peiper, poeta awangardowy, powieściopisarz, eseista

10.

–  1884: urodziła się Zofia Nałkowska, pisarka, autorka m. in. Medalionów

– 1909: urodził się Paweł Jasienica (Leon Lech Beynar), publicysta, historyk, eseista, reportażysta

11.

– Narodowe Święto Niepodległości

– 1924: urodził się Andrzej Łapicki, aktor, reżyser teatralny, pedagog

– 1934: urodziła się Elżbieta Duńska-Krzesińska, lekkoatletka, rekordzistka świata w skoku w dal, dziesięciokrotna mistrzyni Polski

12.

– 1960: urodził się Andrzej NOWAK, historyk, sowietolog, profesor zwyczajny w Instytucie Historii PAN, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1984: zmarł Stanisław Baliński, poeta, prozaik, tłumacz, dyplomata; związany z grupą poetycką Skamander

– 2004: zmarł Stanisław Skalski, polski pilot myśliwski, walczył w kampanii wrześniowej i w bitwie o Anglię

13.

– 1966: urodził się Serhy YEKELCHYK, wykładowca historii i slawistyki na University of Victoria, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1974: zmarł Vittorio de Sica, włoski reżyser, scenarzysta, aktor; czołowy przedstawiciel neorealizmu włoskiego.

14.

– 1534: Uchwalono najstarsze instrukcje poselskie wystawione w języku polskim (Artykuły sejmiku w Środzie).

15.

– 1884: rozpoczęła się konferencja berlińska, podczas której mocarstwa kolonialne dokonały podziału  kontynentu afrykańskiego.

16.

– 1794: po przegranej bitwie pod Radoszycami i faktycznym rozpadzie polskiej armii powstańczej ostatni naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej insurekcji kościuszkowskiej gen. lejtnant Tomasz Wawrzecki podjął decyzję o kapitulacji.

17.

– 1944: urodziła się Elżbieta MĄCZYŃSKA, profesor nauk ekonomicznych, prezes Honorowa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1869: oficjalne otwarcie Kanału Sueskiego

18.

– 1943: urodził się Łukasz A.TURSKI, profesor zwyczajny nauk fizycznych, związany z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i Centrum Nauki Kopernik, autor „Wszystko co Najważniejsze”

19.

– 1909: urodziła się Wanda Modlibowska, pilotka, pionierka lotnictwa sportowego i szybownictwa, w 1937 ustanowiła kobiecy szybowcowy rekord świata w długotrwałości lotu

– 1949: otwarcie odbudowanego po wojnie Teatru Narodowego w Warszawie.

– 1942: zmarł Bruno Schulz, polski prozaik, grafik, krytyk literacki, jeden z najwybitniejszych twórców międzywojnia, autor Sklepów cynamonowych

20.

– 1960: urodził się Bruno RETAILLEAU, francuski polityk, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1942: urodził się Joe BIDEN, 46. prezydent Stanów Zjednoczonych, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

21.

– 1950: urodził się Jacques RUPNIK, francuski politolog specjalizujący się w kwestiach Europy Środkowo-Wschodniej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

22.

– 1904: Ukazało się pierwsze wydanie Kleine Zeitung, największego austriackiego dziennika regionalnego

23.

– 1914: urodziła się Mira Michałowska (Maria Zientarowa), autorka książek dla dzieci i młodzieży, tłumaczka literatury amerykańskiej i angielskiej, dziennikarka, autorka scenariusza do serialu telewizyjnego Wojna domowa

24.

– 1960: urodził się Borys GUDZIAK, ukraiński duchowny greckokatolicki rytu bizantyjskiego, arcybiskup metropolita Filadelfii od 2019, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: urodziła się Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, poetka, dramatopisarka

 – 1859: wydano książkę „O powstawaniu gatunków” Karola Darwina

25.

–  1947: urodził się Stéphane COURTOIS, francuski historyk i profesor uniwersytecki, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1961: urodziła się Ewa K. CZACZKOWSKA, dziennikarka, historyk, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1909: zmarł Cyprian Godebski, rzeźbiarz, autor m.in. pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie, Mikołaja Kopernika i Aleksandra Fredry w Krakowie

26.

– 1971: urodził się Andrzej SZCZERSKI, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1869: urodził się Stanisław Estreicher, historyk prawa, bibliograf, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kontynuował dzieło ojca, Karola Estreichera – Bibliografię Polską, opracował t. XXIII-XXXIII

27.

– 1948: urodził się Włodzimierz SULEJA, profesor zwyczajny nauk humanistycznych w zakresie historii, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 19XX: urodziła się Marta RAKOCZY, pracuje w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, kieruje Zakładem Antropologii Słowa, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1849: urodził się Józef Kotarbiński, aktor, reżyser teatralny, krytyk

– 1944: zmarł Teodor Bujnicki, poeta, satyryk, współzałożyciel, wraz z Czesławem Miłoszem i Jerzym Zagórskim, czasopisma i grupy poetyckiej Żagary

28.

– 1894: urodził się Arkady Fiedler, pisarz, przyrodnik, najsłynniejszy polski podróżnik reportażysta okresu przedwojennego

29.

–  1979: urodził się Michał ŁUCZEWSKI, doktor socjologii, psycholog, metodolog, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1830: wybuchło powstanie listopadowe

 1994: Nalot na Groznyj; początek pierwszej wojny Rosji z Czeczenią

30.

– 1874: 150. rocznica urodzin Sir Winstona Leonarda Spencera Churchilla, brytyjskiego męża stanu, premiera w l. 1940- 1945 i 1951-1955, laureata literackiej Nagrody Nobla

– 1874: urodziła się Lucy Maud Montgomery, kanadyjska pisarka, autorka powieści dla dzieci m. in. cyklu o Anii z Zielonego Wzgórza

– 1904: urodził się Andrzej Kuśniewicz, prozaik, poeta, pracownik dyplomacji; członek Akademii Goncourtów

GRUDZIEŃ:

01.

– 1937: urodziła się Vaira VĪĶE-FREIBERGA, łotewska polityk, psycholog i nauczyciel akademicki, autorka „Wszystko co Najważniejsze”

– 1966: urodził się Dariusz POLOWY, prezydent Raciborza od 2018 r., autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1944: ukazało się pierwsze wydanie Polskiej Kroniki Filmowej.

02.

– 1991: urodził się Piotr PATKOWSKI, podsekretarz stanu w ministerstwie finansów., autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1804: Napoleon Bonaparte został koronowany na cesarza Francuzów

– 1859: urodził się Georges Seurat, francuski malarz neoimpresjonistyczny, twórca pointylizmu czyli techniki malarskiej polegającej na pokrywaniu powierzchni obrazu drobnymi plamkami

03.

– 1953: urodził się Bogusław SONIK, polski polityk, poseł do Parlamentu Europejskiego VI, VII i VIII kadencji, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: zmarł Robert Louis Stevenson, szkocki pisarz, autor powieści przygodowych, a także noweli, np. Dziwna historia doktora Jekylla i pana Hyde’a

04.

– 1904: we Francji po raz pierwszy przyznano nagrodę literacką Prix Femina.

05.

– 1914: Urodził się Stanisław Dygat, prozaik, felietonista, dramaturg, scenarzysta filmowy

– 1929: urodził się Stanisław Bareja, członek NSZZ „Solidarność”, reżyser i scenarzysta filmowy, twórca filmów, m. in. Poszukiwany, poszukiwana

– 1867: urodził się Józef Piłsudski, żołnierz, polski działacz społeczny i niepodległościowy, związany z PPS; w dniach 12-15 maja dokonał przewrotu majowego

06.

– 1959: urodził się Konrad SZYMAŃSKI, b. sekretarz stanu ds. europejskich, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1829: zmarł Jan Paweł Woronicz, arcybiskup warszawski, prymas Królestwa Polskiego, poeta, retor i mówca.

– 1904: urodziła się Eve Curie-Labouisse, francuska pisarka i dziennikarka, córka Marii Skłodowskiej-Curie i Pierre’a Curie

– 1914: utworzenie Grupy Literackiej Skamander w Warszawie. Należeli do niej: Jarosław Iwaszkiewicz, Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński i  Julian Tuwim

– zmarł Konstanty Ildefons Gałczyński, polski poeta, znany z serii humoresek Teatrzyk Zielona Gęś

07.

– 1960: urodził się Tom NICHOLS, profesor bezpieczeństwa narodowego w US Naval War College, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

08.

– 1854: papież Pius IX ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny.

09.

– 1824: Bitwa pod Ayacucho w Peru; kolonie hiszpańskie: Wenezuela, Kolumbia, Argentyna, Peru i Chile wystąpiły przeciwko wojskom hiszpańskim, które poniosły klęskę; bitwa zakończyła hegemonię hiszpańską w Ameryce Południowej

– 1934: urodziła się Irena Santor, piosenkarka, wykonawczyni m. in. piosenki Już nie ma dzikich plaż

10.

– 1869: Terytorium zorganizowane Wyoming (dziś stan w USA) przyznało prawa wyborcze kobietom jako pierwsze na świecie

– 1924: literacka Nagroda Nobla została przyznana Władysławowi Reymontowi; odebrano ją w jego imieniu

11.

– 1949: urodził się Andrzej CHWALBA, historyk i eseista, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1963: urodził się Marco PATRICELLI, włoski historyk specjalizujący się w II wojnie światowej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1969: urodził się Jochen BÖHLER, niemiecki historyk, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1994: 30. rocznica śmierci gen. Stanisława Maczka, generała, uczestnika wojny polsko-radzieckiej w 1920 roku i kampanii wrześniowej, dowódcy 1 polskiej Dywizji Pancernej

12.

– 1974: premiera filmu gangsterskiego Ojciec chrzestny II w reżyserii Francisa Forda Coppoli

13.

– 1944: zmarł Wassily Kandinsky, rosyjski malarz, grafik i teoretyk sztuki; przedstawiciel abstrakcjonizmu

14.

– 1799: zmarł Jerzy Waszyngton, amerykański generał i polityk, wódz naczelny Armii Kontynentalnej, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych

– 1939: w Palmirach k. Warszawy Niemcy dokonali pierwszej masowej egzekucji więźniów przywiezionych z Warszawy

– 1989: zmarł Andriej Sacharow, rosyjski fizyk, opozycjonista, działacz na rzecz obrony praw człowieka, laureat Pokojowej Nagrody Nobla

15.

– 1948: urodził się Pascal BRUCKNER, eseista; zajmuje się kwestiami społecznymi, takimi jak rewolucja seksualna, rasizm, indywidualizm oraz odpowiedzialność obywatelska, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

– 1859: urodził się Ludwik Zamenhoff, polski lekarz okulista żydowskiego pochodzenia, twórca międzynarodowego języka esperanto

16.

– 1963: urodził się Dariusz KOWALCZYK SJ, jezuita, profesor teologii, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 19XX: urodził się Jean-Paul OURY, jeden z czołowych francuskich ekspertów komunikacji strategicznej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1859: zmarł Wilhelm Grimm, niemiecki filolog, badacz folkloru; z bratem Jacobem wydali zbiór bajek dla dzieci i młodzieży

17.

– 1936: urodził się papież FRANCISZEK, papież Kościoła rzymskokatolickiego wybrany 13 marca 2013 roku, autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

18.

– 1937: urodził się Janusz ONYSZKIEWICZ, działacz opozycji antykomunistycznej, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1953: urodził się Jerzy MIZIOŁEK, historyk sztuki, profesor nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1929: urodził się Józef Glemp, kardynał, prymas Polski w latach 1981-2009.

– 1999: zmarł Robert Bresson, francuski reżyser i scenarzysta filmowy

19.

– 1914: władze austriackie powołały I Brygadę Legionów Polskich, którą dowodził Józef Piłsudski

– 1954: zmarł Ludwik Solski (Sosnowski), reżyser, dyrektor teatru; jeden z najwybitniejszych polskich aktorów teatralnych

20.

– 1834: zmarł Maurycy Mochnacki, krytyk literacki romantyzmu, publicysta, działacz polityczny

21.

– 1977: urodził się Emmanuel MACRON, prezydent Republiki Francuskiej, autor tekstów publikowanych na łamach „Wszystko co Najważniejsze”

– 1874: 150. rocznica urodzin Tadeusza Boya-Żeleńskiego, krytyka literackiego i teatralnego, tłumacza, publicysty, felietonisty i satyryka

– 1824: zmarł James Parkinson, angielski lekarz, geolog i paleontolog; w 1817 po raz pierwszy opisał schorzenie zwyrodnieniowe mózgu, zwane później chorobą Parkinsona. 

22.

– 1962: urodził się Wiesław LECHOWICZ, biskup polowy Wojska Polskiego, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1989: zmarł Samuel Beckett, irlandzko-francuski pisarz, dramaturg, prozaik i eseista, jeden z głównych twórców teatru absurdu, laureat literackiej Nagrody Nobla

23.

– 1950: urodził się Jan PARYS, polityk, socjolog i publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

24.

– 1949: urodził się Ryszard LEGUTKO, filozof, publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1524: 500. rocznica śmierci Vasco da Gamy, portugalskiego żeglarza, podróżnika i odkrywcy; jako pierwszy, opływając Afrykę, dotarł drogą morską z Europy do Indii

– 1874: urodził się Adam Didur, śpiewak operowy, jeden z najznakomitszych basów przełomu XIX i XX w.

– 1798: urodził się Adam Mickiewicz, polski Wieszcz Narodowy 

25.

–  1899: urodził się Humphrey Bogart, jeden z największych amerykańskich aktorów dwudziestowiecznego kina

26.

– 1949: Albert Einstein, niemiecko-amerykański fizyk pochodzenia żydowskiego ogłosił „uogólnioną teorię grawitacji”. 

– 2014: zmarł Stanisław Barańczak, poeta, eseista, jeden z najlepszych polskich tłumaczów poezji, krytyk literacki, historyk literatury, działacz opozycji

27.

– 1894: urodził się Mieczysław Jerzy Grydzewski, pisarz, krytyk literacki, publicysta, redaktor i wydawca „Skamandra” i „Wiadomości Literackich”

– 2004: zmarł Janusz Popławski, kompozytor, publicysta muzyczny, jeden z najlepszych gitarzystów w historii polskiej sceny muzycznej

28.

– 1971: urodził się Marek KORNAT, historyk, sowietolog, edytor źródeł, eseista, profesor nauk humanistycznych, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: zmarł Henryk Rodakowski, malarz romantyczny, jeden z najwybitniejszych polskich portrecistów

– 1899: urodził się Eugeniusz Bodo (Bogdan Junod), reżyser, scenarzysta, producent; jeden z najpopularniejszych polskich aktorów przedwojennych

29.

–  1944: zmarł Juliusz Gardan (Gradstein), reżyser i scenarzysta okresu międzywojennego, we wrześniu 1939 dokumentował obronę Warszawy

– 1989: sejm uchwalił nowelizację konstytucji, m.in. przywrócono państwu nazwę Rzeczpospolita Polska oraz godło narodowe z Orłem Białym w koronie, wprowadzono swobodę działalności gospodarczej. 

30.

– 1964: urodził się Bogusław CHRABOTA, redaktor naczelny „Rzeczpospolitej”, dziennikarz, publicysta i pisarz., autor tekstów publikowanych we „Wszystko co Najważniejsze”

31.

– 2020: zmarł Maciej ZIĘBA OP, dominikanin, teolog, filozof i publicysta, autor „Wszystko co Najważniejsze”

– 1894: urodziła się Pola Negri (Apolonia Chałupiec), aktorka, międzynarodowa gwiazda niemego kina.

– 1954: zmarł Władysław Umiński, pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży, popularyzator nauki, publicysta; jeden z prekursorów polskiej fantastyki naukowej

– 1999: Borys Jelcyn złożył dymisję ze stanowiska prezydenta Rosji; obowiązki prezydenta przejął premier Władimir Putin.

oprac. WszystkoCoNajważniejsze.pl

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 31.08.2024.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się